Bạn đã biết cách trồng mía đúng kỹ thuật chưa? Trồng đúng kỹ thuật không chỉ giúp cây sinh trưởng khỏe, kháng sâu bệnh mà còn quyết định đến năng suất và chất lượng thu hoạch. SFARM sẽ hướng dẫn bà con quy trình trồng và chăm sóc mía hiệu quả và dễ áp dụng bằng phân hữu cơ như phân trùn quế, phân gà, phân bò,..
1. Các giai đoạn sinh trưởng của cây mía
Cây mía phát triển qua 6 giai đoạn chính, mỗi giai đoạn giữ vai trò quan trọng trong chu kỳ sinh trưởng và tích lũy năng suất.
1.1 Giai đoạn nảy mầm
Từ khi đặt hom mía cho đến khi mầm mía bắt đầu phát triển thành cây con. Điều kiện thích hợp:
- Nhiệt độ không khí từ 13 độ C đến 35 – 36 độ C, tốt nhất từ 26 – 33 độ C
- Độ ẩm đất khoảng 70%
1.2 Giai đoạn cây con
Giai đoạn cây con bắt đầu từ khi cây có lá thật đầu tiên cho đến khi phần lớn cây trong ruộng có 5 lá thật. Khi cây có 2 lá thật, rễ bắt đầu phát triển. Điều kiện thích hợp:
- Nhiệt độ không khí từ 15 độ C
- Độ ẩm đất khoảng 60%
1.3 Giai đoạn đẻ nhánh
Khi cây mía có 6 – 7 lá thật, mầm ở gốc sẽ nảy thành nhánh. Từ thân mẹ, các nhánh cấp 1 sinh ra nhánh cấp 2 và tiếp tục tạo thành bụi mía. Thời gian đẻ nhánh kéo dài từ 3 – 4 tháng.
- Mía trồng vụ xuân từ tháng 2, 3 sẽ đẻ nhánh từ cuối tháng 4 đến tháng 6.
- Mía trồng vụ thu vào tháng 9 sẽ đẻ nhánh rộ vào tháng 10, 11.
Điều kiện thích hợp:
- Nhiệt độ từ 20 độ C, tốt nhất 26 – 30 độ C
- Độ ẩm đất từ 70 – 80%
1.4 Giai đoạn vươn lóng
- Mía trồng vụ xuân từ tháng 2, 3 sẽ vươn lóng mạnh trong 4 tháng: 7, 8, 9, 10.
- Mía trồng vụ thu vào tháng 9 có thời gian vươn lóng kéo dài đến 7 tháng, vươn mạnh trong 4 tháng: 5, 6, 7, 8.
Điều kiện thích hợp:
- Nhiệt độ từ 25 – 35 độ C
- Độ ẩm đất từ 60 – 80%
1.5 Giai đoạn tích lũy đường và trổ cờ
Thường bắt đầu từ tháng 11, mía bắt đầu tích lũy đường từ lóng dưới lên. Khi độ đường ở lóng phía trên bằng với phần thân gốc, đó là thời điểm chín công nghiệp. Mía được thu hoạch khi đạt độ chín nguyên liệu, tức là đường thấp hơn chín công nghiệp nhưng vẫn đạt mức đủ để ép đường.
Điều kiện thích hợp:
- Nhiệt độ từ 14 – 25 độ C
- Độ ẩm đất thấp hơn so với thời kỳ sinh trưởng
- Bón đạm và tưới nước muộn gần lúc thu hoạch có thể ảnh hưởng xấu đến chất lượng mía.
1.6 Giai đoạn trổ cờ
Đây là thời kỳ chín sinh học của cây mía, thường không trùng với thời kỳ chín công nghiệp và có ảnh hưởng xấu đến chất lượng mía.
Điều kiện thích hợp:
- Nhiệt độ dưới 15 – 26 độ C
- Độ ẩm đất khoảng 70%
Ở miền Nam, mía trổ cờ vào tháng 10, miền Bắc vào tháng 12. Khi mía trổ cờ, thân ngừng sinh trưởng, đường giảm, tỷ lệ xơ tăng.
2. Mật độ và thời vụ trồng mía phù hợp
Tùy theo vùng miền và điều kiện canh tác mà bà con có thể lựa chọn thời điểm và khoảng cách trồng mía phù hợp để tối ưu hiệu quả sản xuất.
2.1 Mật độ trồng mía
Mật độ trồng mía thường dao động từ 15.000 đến 20.000 cây/ha, tùy thuộc vào giống mía và điều kiện đất đai.
Mật độ trồng phụ thuộc vào từng loại đất, điều kiện chăm sóc và khả năng phát triển của cây. Đối với đất tốt, có thể trồng mật độ dày hơn, khoảng 18.000 – 20.000 cây/ha. Trên đất kém màu hoặc dễ thoát nước, mật độ trồng có thể giảm xuống.
2.2 Thời vụ trồng mía
Miền Bắc
Thời vụ trồng mía ở miền Bắc thường bắt đầu từ tháng 9 đến tháng 12. Thời điểm này giúp cây mía có đủ thời gian để sinh trưởng trước mùa đông lạnh.
Miền Trung và Miền Nam
Thời vụ trồng mía kéo dài từ tháng 8 đến tháng 12. Miền Nam có thể trồng mía quanh năm do khí hậu thuận lợi.
3. Cách nhân giống mía đạt năng suất cao
Nhân giống mía đúng kỹ thuật giúp đảm bảo tỷ lệ nảy mầm cao, cây khỏe và đồng đều ngay từ đầu vụ. Việc chọn loại hom và xử lý đúng cách cũng là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến năng suất cả vụ sau này.
3.1 Cách nhân giống mía bằng hom ngọn
Nhân giống mía bằng hom ngọn là phương pháp giúp cây sinh trưởng nhanh, cho năng suất cao và dễ kiểm soát chiều cao cũng như độ đồng đều của cây.
Cần chọn những hom khỏe mạnh từ phần ngọn của cây mía mẹ, dài khoảng 30 – 40 cm. Sau đó, đặt vào đất ẩm, có đủ dinh dưỡng và đảm bảo nhiệt độ từ 26 – 33 độ C để mầm nhanh chóng phát triển. Trong giai đoạn đầu, cần duy trì độ ẩm đều để cây mía phát triển tốt.
3.2 Cách nhân giống mía bằng hom thân
Nhân giống mía bằng hom thân phù hợp với việc tái tạo diện tích lớn, giúp nhanh chóng phục hồi vườn mía. Hom thân thường dài từ 60 – 70 cm, được cắt thành từng đoạn nhỏ rồi trồng vào đất tơi xốp, có độ ẩm từ 70%. Dùng đoạn thân giữa có từ 2–3 mắt mầm, cắt vát hai đầu, chọn hom không bị sâu bệnh. Hom thân dễ nảy mầm, rễ khỏe và cây đồng đều.
4. Cách trồng mía đúng kỹ thuật
Để cây mía sinh trưởng tốt, cho năng suất cao và ít sâu bệnh, việc trồng đúng kỹ thuật là điều hết sức quan trọng.
4.1 Yêu cầu về đất trồng mía
Để trồng mía đúng kỹ thuật, việc chuẩn bị đất trồng cây là bước rất quan trọng nhằm đảm bảo điều kiện sinh trưởng tốt nhất cho cây. Đất trồng mía lý tưởng cần có độ tơi xốp, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt và có độ pH từ 6.0 đến 7.5. Yêu cầu đất cần có tầng canh tác dày từ 60 cm trở lên để rễ cây có đủ không gian phát triển.
Các loại đất phù hợp như đất cát pha, đất thịt pha, hoặc đất đỏ bazan sẽ giúp cây mía sinh trưởng khỏe mạnh. Trước khi trồng, cần làm sạch cỏ dại và tàn dư cây trồng cũ, xới đất sâu khoảng 30-40 cm để tạo độ tơi xốp và thoát nước tốt.
4.2 Bón phân lót trước khi trồng
Trước khi đặt hom mía cần bón lót toàn bộ số phân hữu cơ (phân chuồng, phân trùn quế,…), phân lân và 1 phần phân đạm, kali, có thể 1 ít thuốc hóa học (Furadan và Basudin). Phân thuốc được rải dọc rãnh trộn đều với lớp đất mỏng ở đáy rãnh.
>> Xem thêm: Bón phân nào làm tăng độ ngọt cho cây mía trước thu hoạch
4.3 Cách đặt hom mía đúng kỹ thuật
Đặt hom nằm ngang, mắt mầm hướng lên, hoặc đặt theo chiều dọc tùy thuộc vào loại đất và kỹ thuật.
- Khoảng cách giữa các hom: Tùy theo mật độ trồng, thông thường là 20-25cm.
- Khoảng cách giữa các hàng: 1-1,2m (đối với miền Trung, Đông Nam Bộ).
4.4 Cách lấp đất sau trồng
Đặt hom đến đâu lấp đất ngay đến đó, không được để phơi hom mía trên rãnh. Phủ đất dày khoảng 3-5cm, không lấp quá sâu khiến hom khó nảy mầm. Sau 7–10 ngày, kiểm tra tình trạng mọc mầm.
4.5 Hướng dẫn bón phân cho mía theo từng giai đoạn
- Giai đoạn cây con: Bón đạm, lân
- Giai đoạn vươn lóng: Tăng cường kali
- Giai đoạn tích đường: Hạn chế đạm, tăng kali, bổ sung trung vi lượng
5. Chăm sóc cây mía sau trồng
Sau khi trồng, giai đoạn chăm sóc đóng vai trò then chốt trong việc quyết định chất lượng và sản lượng mía thu hoạch.
5.1 Hướng dẫn chăm sóc lần 1
Sau khi trồng 10-15 ngày, mầm bắt đầu đâm lên khỏi mặt đất. Thời gian kéo dài từ 2 – 3 tuần tùy theo giống mía và thời vụ trồng. Khi mía cao 20–30cm:
- Làm cỏ lần 1, xới nhẹ gốc, bón thúc phân đạm và kali để cây ra rễ mạnh
- Kết hợp với xới đất, diệt cỏ thì bạn bón thúc phân đạm đợt 1 để cây có sức đẻ nhánh mạnh
5.2 Hướng dẫn chăm sóc lần 2
Khi mía cao khoảng 60cm:
- Làm cỏ lần 2, vun gốc, bón phân hữu cơ hoặc phân khoáng tổng hợp, bổ sung vi sinh vật có lợi.
- Kết hợp thúc phân lần 2 (N và K). Vun đất đầy rãnh trồng để mía phát triển gốc và làm lóng vươn dài. Tùy điều kiện cụ thể có thể vun vồng cao hoặc không cần (đất cao).
- Kiểm tra sâu bệnh, nếu phát hiện cần xử lý kịp thời.
5.3 Hướng dẫn chăm sóc lần 3
Khi mía bắt đầu vươn lóng, mía đã giao lá (có 1 – 3 cẳng):
- Làm cỏ, xới rãnh, bổ sung thêm kali, tưới nước nếu thời tiết khô hạn kéo dài.
5.4 Tưới nước và kiểm soát độ ẩm hợp lý
Bình quân trong vụ mía thường tưới từ 15-20 lần. Tưới nhẹ đều vào sáng sớm hoặc chiều mát. Giai đoạn vươn lóng cần giữ ẩm tốt, tránh ngập úng. Có thể phủ rơm rạ giữ ẩm trong mùa nắng. Mía ở giai đoạn sắp thu hoạch phải bỏ nước từ 20 ngày trở lên.
5.5 Đánh lá
Lần 1: lúc mía được 3-3,5 tháng tuổi
Lần 2: lúc mía được 6-7 tháng tuổi
Lưu ý: Đối với mía giống không cần đánh lá chỉ dọn sạch lá chân lúc vô chân.
5.6 Vô chân
Vô chân cho cây mía kết hợp với các lần bón phân làm cỏ, các bước làm:
Lần 1: vun nhẹ đất vào gốc khi mía trong khoảng thời gian từ 5-30 ngày hoặc xới xáo để phá váng làm cho đất tơi xốp để giữ ẩm, dễ hấp thu dinh dưỡng và mía ra rễ tốt.
Lần 2: vun gốc khi mía đẻ nhảy chồi rộ (60-70 ngày), bóc lá vun cao 10cm khống chế chồi muộn.
Lần 3: vun gốc khi mía có từ 3 đến 4 lóng (100-120 ngày), chú ý lên dồng cao 20-25cm kết hợp thúc phân lần 2.
6. Thu hoạch mía đúng thời điểm
Khi mía già màu da trở nên bóng, sậm lại, ít phân, lá khô nhiều, lượng nước trên bẹ giảm. Có 2 khái niệm là chín sinh lý và chín nguyên liệu.
- Chín sinh lý là cây mía đã già, hàm lượng đường trong mía đạt mức tối đa như bản chất vốn có của giống.
- Chín nguyên liệu là ở thời điểm đó hàm lượng đường trong mía đã đạt tiêu chuẩn nguyên liệu có thể thu hoạch để chế biến mặc dù chưa đạt mức cao nhất như bản chất vốn có của giống.
Mía nên thu hoạch sau 10–12 tháng trồng, khi thân ngả vàng, lá già, mía trổ cờ và nước ép đạt độ ngọt cao. Cách thu hoạch là chặt sát gốc, tránh làm dập thân.
7. Các giống mía được ưa chuộng hiện nay
SFARM sẽ giới thiệu cho bà con một số giống mía đang được ưa chuộng hiện nay, để bà con có thể tham khảo và lựa chọn giống mía phù hợp.
7.1 Giống mía VN84-4137
Thân to trung bình, phát triển thẳng, lóng hình chùy ngược, vỏ màu xanh ẩn tím. Đai sinh trưởng rộng trung bình, đai rễ có 3 hàng điểm rễ xếp không thứ tự. Mắt mầm hình tròn hoặc hình hến tròn, không có rãnh mầm.
7.2 Giống mía VN85-1427
Thân trung bình, lóng hình trụ, màu xanh ẩn vàng. Khi dãi nắng có sắc tía. Mầm hình tam giác to, không có rãnh mầm. Xuất hiện rễ khí sinh khi gặp điều kiện ẩm độ cao. Dáng ngọn thẳng.
7.3 Giống mía DLM24
Gốc thân to trung bình khá, lóng hơi ngắn, ít rễ phụ. Thân to trung bình khá. Lóng hình chùy ngược, có sáp phủ nhiều, nối nhau thẳng, không có vết nứt và không có rãnh mầm.
Màu xanh ẩn vàng, dưới nắng có màu đỏ tía. Phiến lá rộng trung bình, xanh đậm. Bẹ lá màu xanh, có nhiều lông. Cổ lá hình chữ nhật. Dáng ngọn chụm xiên, lá sít, dáng bụi thẳng.
7.4 Giống mía K88-65
Đây là một trong 10 giống mía tốt nhất của Thái Lan hiện nay. K88-65 có thân màu xanh hơi vàng, đường kính thân to, lóng thân dài trung bình, mắt mầm hơi lồi, phiến lá rộng. Tốc độ sinh trưởng trung bình (hơi chậm ở giai đoạn đầu vụ), ít trổ cờ, mật độ cây hữu hiệu cuối vụ khá
7.5 Giống mía K88-92
K88-92 có thân màu xanh hơi vàng, đường kính thân trung bình, lóng thân dài trung bình, mắt mầm hình bầu dục nằm ngang, phiến lá rộng trung bình, màu xanh hơi vàng, bẹ lá có lông, ôm chặt lấy thân. Tai lá trong ngắn, tai lá ngoài dài hơn hình lưỡi kiếm. Năng suất rất cao, lượng đường khá.
7.6 Giống mía K95-156
Đây là một trong 5 giống mía tốt nhất của Thái Lan hiện nay. K95-156 có thân màu xanh vàng, lóng thân dài, đường kính thân khá, phiến lá rộng, dài và hơi rủ xuống, bẹ lá bông dễ bóc. Năng suất cao. Chống chịu bệnh than, bệnh thối đỏ tốt.
7.7 Giống mía Suphanburi 7
Năng suất cao (>110 t/ha), CCS cao (11-12). Để gốc tốt. Chịu hạn, chịu úng khá. Kháng bệnh than, thối đỏ, vàng gân lá. Không trổ cờ. Tuổi mía thu hoạch khoảng 12 tháng.
7.8 Giống mía KU60-3
Thân cây to, lóng hình trụ, màu xanh ẩn vàng. Mầm hình tròn, dẹt, đỉnh mầm có chùm lông, không có rãnh mầm. Cổ lá hình sừng bò. Lá thìa ngắn. Phiến lá dài, rộng, lá dày, cứng, mép lá sắc, lá đứng, màu xanh đậm.
7.9 Giống mía QĐ15
Thân trung bình mọc thẳng, màu vàng, màu tím nhạt, có sáp phủ, có vết nứt sinh trưởng. Mầm hình trứng, nằm sát sẹo lá, đỉnh mầm vượt quá đai sinh trưởng. Có 2 tai lá, tai lá trong dài hình mác, tai lá ngoài ngắn hình tam giác.
7.10 Giống mía Quế Đường 21 (QĐ94-119)
Thân cây cao, thân to trung bình, lóng mía dạng ống, vỏ thân lóng màu vàng nhạt, tím nhạt hoặc tím đậm. Trên bề mặt lóng có phủ một lớp phấn màu trắng. Không có rãnh mầm và khe nứt sinh trưởng. Mắt mầm hình tròn nhô lên, khi già có màu vàng nhạt.
7.11 Giống mía Quế Đường 24 (QĐ94-116)
Đây là giống mía chín sớm, hàm lượng đường rất cao, năng suất mía cao và ổn định. Khả năng nảy mầm tốt, đồng đều. Sinh trưởng nhanh ở thời kỳ đầu và giữa. Khả năng lưu gốc tốt.
8. Một số câu hỏi thường gặp về cách trồng mía
Trong quá trình trồng mía, nhiều bà con gặp phải các thắc mắc về cách trồng mía. Dưới đây là những câu hỏi phổ biến và phần giải đáp về cách trồng mía.
8.1 Trồng mía bao lâu thu hoạch?
Thông thường từ 10–12 tháng sau khi trồng, tùy vào giống và điều kiện khí hậu. Thời gian cụ thể sẽ phụ thuộc vào giống mía, như mía đường hoặc mía nguyên liệu, cũng như việc chăm sóc và chăm bón đúng kỹ thuật.
8.2 Mía chịu được nhiệt độ bao nhiêu?
Cây mía sinh trưởng tốt trong khoảng 25–35°C. Cây mía chịu được nhiệt độ cao và ít chịu lạnh, vì vậy nó phát triển tốt nhất ở vùng có khí hậu nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới.
8.3 1 hecta mía thu hoạch được bao nhiêu tấn?
Trung bình 60–100 tấn/ha, tùy giống, kỹ thuật trồng và điều kiện chăm sóc. Tuy nhiên, con số cụ thể có thể thay đổi, dao động từ 40 tấn ở những vùng có điều kiện kém, đến 120 tấn ở các vùng canh tác chất lượng cao và áp dụng kỹ thuật tiên tiến.
8.4 Trồng mía tím bằng ngọn được không?
Được, nhưng năng suất thường thấp hơn so với hom thân. Thích hợp trồng quy mô nhỏ tại nhà để ăn hoặc làm cảnh.
SFARM đã chia sẻ đến bạn chi tiết về cách trồng mía. Hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho bạn trong suốt quá trình trồng và chăm sóc cây để cây phát triển tốt. Để biết thêm nhiều mẹo hay về trồng cây, hãy theo dõi SFARM Blog ngay nhé!
Xem thêm:
- Kỹ thuật trồng và chăm sóc các loại cây khỏe, tươi tốt đơn giản
- Đất trồng cây cảnh – Đặc điểm, top 8 loại đất tốt và cách phối trộn
- Top 10+ lựa chọn trồng cây bóng mát trên sân thượng ưa nắng, đẹp
- Kỹ thuật giâm cành 1 phát ăn ngay cho “nông dân phố”
- Hướng dẫn quy trình trồng cây công trình và chăm sóc cây đạt chuẩn
SFARM – Đặng Gia Trang vinh hạnh là nhà cung cấp tin cậy các sản phẩm vật tư nông nghiệp theo hướng hữu cơ, sinh học của hơn 1500 đại lý, cửa hàng trên toàn quốc. Mời quý Khách hàng liên hệ thông tin sau để đội ngũ SFARM có thể nhanh chóng hỗ trợ:
– Website: https://sfarm.vn/
– Hotline: 0902652099
– Zalo: CSKH SFARM – 0902652099
