Phân bón hữu cơ là gì? Nếu làm nông nghiệp thì hầu như ai cũng biết đến các loại phân hữu cơ như phân trùn quế, phân bò,… là loại phân tốt cho đất và cây trồng. Tuy nhiên, nó là gì và hiện nay những loại phân bón hữu cơ nào tốt và được ưa chuộng. Cùng SFARM tìm hiểu ngay nhé!
Phân bón hữu cơ là gì?
Khác với phân bón hoá học, phân hữu cơ là các loại phân bón chứa các nguyên tố dinh dưỡng đa lượng, trung lượng, vi lượng. Thành phần tạo nên phân có nguồn gốc hữu cơ, được hình thành từ chất thải gia súc, gia cầm; phụ phế phẩm nông nghiệp; phế thải sinh hoạt; rác; phụ phẩm các nhà máy thủy hải sản,… Trong đó, thành phần chất hữu cơ phải đạt 22% trở lên và khoáng phải đạt 15% trở lên.
Phân bón hữu cơ thông thường có thành phần và tỉ lệ dinh dưỡng không có độ ổn định cao. Đối với loại phân bón này không được sử dụng ngay mà cần qua quá trình khoáng hóa thì cây mới có thể hấp thụ được hiệu quả và an toàn. Bởi thế, việc sử dụng phân bón hữu cơ thường có kết quả chậm, song giúp đất có thêm độ màu mỡ, phì nhiêu và tơi xốp lý tưởng.
Ưu và nhược điểm của phân bón hữu cơ
Ưu điểm của phân hữu cơ
Đối với loại phân hữu cơ truyền thống
Cung cấp cho cây những dinh dưỡng cần thiết, đồng thời giúp cải thiện độ bền vững của đất và làm cho cây trồng tốt hơn, tăng năng suất. Phân hữu cơ rất thân thiện với môi trường vì chúng được tạo ra bởi các yếu tố tự nhiên. Đảm bảo an toàn cho cây trồng và thành phẩm cuối cùng đạt tiêu chuẩn về độ sạch.
Đối với phân bón hữu cơ cải tiến công nghệ cao
Lợi ích của một số loại phân hữu cơ sinh học và phân hữu cơ sản xuất công nghệ cao đã được cải thiện đáng kể, sản lượng và sự phát triển của cây trồng sẽ tăng nhanh hơn so với loại phân hữu cơ thông thường. ỗ trợ cây trồng chống lại sâu bọ và dịch bệnh, tăng khả năng chống lại thời tiết khắc nghiệt.
Nhược điểm của phân hữu cơ
Phần lớn các nhược điểm liên quan đến phân bón hữu cơ thuộc về các loại phân truyền thống chưa được cải tiến. Các loại phân hữu cơ này thường nhả chất dinh dưỡng tương đối chậm. Điều này ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ và phát triển của cây trồng. Một số loại phân nếu không sản xuất kỹ có thể tạo ra các chất độc làm hại đến đất và cây trồng.
Với các loại phân bón công nghệ cao thường có giá thành khá cao. Ngoài ra, khi dùng phân này để bón cho cây trồng thì đòi hỏi người nông dân phải có kiến thức để sử dụng đúng cách. Đối với các loại phân vi sinh nếu bón lâu ngày trong đất dễ gây tổn hại cho đất.
Cách phân loại phân bón hữu cơ
Phân bón hữu cơ công nghiệp
Là những loại phân bón được chế biến từ các chất hữu cơ có nguồn gốc khác nhau, sử dụng quy trình công nghiệp để chế biến, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật để nâng cao chất lượng, mức dưỡng chất của phân bón so với nguồn nguyên liệu đầu vào và so với các loại phân bón hữu cơ truyền thống.
Phân bón hữu cơ truyền thống
Các loại phân bón hữu cơ truyền thống có nguồn gốc từ phân gia súc, gia cầm, rác thải, thân lá cây trong sản xuất nông nghiệp. Chúng thường có thời gian xử lý dài, hiệu suất chậm và hàm lượng dinh dưỡng thấp.
Phân bón hữu cơ công nghiệp
Phân vi sinh
Phân bón vi sinh chứa vi sinh vật hữu ích, bao gồm vi sinh vật ký sinh, vi sinh vật cố định đạm, vi sinh vật phân giải chất hữu cơ, vi sinh vật đối kháng và vi sinh vật phân hủy xenlulo.
- Ưu điểm: Giúp cải thiện sự phát triển của hệ sinh vật đất, phân giải các chất cây trồng khó hấp thu và khống chế mầm bệnh đất. Tăng hiệu suất hấp thụ phân bón.
- Nhược điểm: Có thể không cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cho cây trồng. Mỗi loại phân vi sinh phù hợp với một loại cây cụ thể và cần phải được sử dụng cùng với phân hữu cơ khác để cung cấp thức ăn cho các vi sinh vật.
Phân hữu cơ sinh học
Loại này có hàm lượng chất hữu cơ trên 22% và được chế biến từ các nguyên liệu hữu cơ và vi sinh vật có lợi. Phân này cung cấp đầy đủ và cân đối các chất dinh dưỡng cho cây trồng, có thể sử dụng ở mọi giai đoạn của cây trồng.
- Ưu điểm: Cung cấp đầy đủ và cân đối các chất dinh dưỡng, giúp cải thiện đặc tính đất, ngăn chặn mất chất dinh dưỡng và gia tăng đề kháng của cây trồng với bệnh sâu.
- Nhược điểm: Giá thành cao hơn so với các loại phân bón khác, nhưng làm tăng năng suất và chất lượng nông sản.
Phân hữu cơ vi sinh
Loại này có hàm lượng chất hữu cơ trên 15% và được chế biến từ nhiều nguồn nguyên liệu hữu cơ khác nhau, sử dụng quy trình công nghiệp và vi sinh vật có lợi. Phân bón hữu cơ vi sinh là một loại phân bón chứa vi sinh vật có ích, được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp do hiệu suất và chất lượng ưu việt mà nó mang lại.
Các loại phân bón hữu cơ vi sinh:
Dựa trên thành phần, hàm lượng dưỡng chất, phân bón hữu cơ vi sinh có 7 loại cụ thể:
- Phân hữu cơ vi sinh cố định đạm: Chứa các vi khuẩn hoặc vi sinh vật có khả năng cố định nitơ từ không khí về dạng nitơ cây trồng có thể hấp thu.
- Phân hữu cơ vi sinh phân giải lân: Chứa các vi sinh vật có khả năng hòa tan các hợp chất phốt pho vô cơ khó tan trong đất thành dạng dễ tan.
- Phân hữu cơ vi sinh phân giải kali/silic: Chứa các vi sinh vật có khả năng hòa tan các khoáng vật chứa silicat trong đất, đá,… để giải phóng ion kali và silic, giúp cây trồng dễ dàng hấp thu.
- Phân hữu cơ vi sinh phân giải chất hữu cơ/cellulose: Chứa các vi sinh vật có khả năng phân giải các chất hữu cơ, bã thực vật, phân chuồng tươi như cellulose, kitin,…
- Phân hữu cơ vi sinh ức chế các vi sinh vật gây bệnh: Chứa các vi sinh vật có khả năng ký sinh, đối kháng hoặc tiết ra các chất ức chế các loại vi sinh vật gây bệnh cho cây.
- Phân hữu cơ vi sinh cung cấp khoáng chất, vi lượng: Chứa các loại vi sinh vật có khả năng hòa tan silic, kẽm,… và tăng cường hấp thu các ion khoáng của cây.
- Phân hữu cơ vi sinh sản xuất các chất kích thích sinh trưởng: Chứa nhóm vi sinh vật tiết ra các hormon sinh trưởng thực vật như IAA, Auxin, Gibberellin,…
Ưu điểm nổi bật của phân bón hữu cơ vi sinh:
- Tăng sản lượng và chất lượng nông sản: Phân bón hữu cơ vi sinh cung cấp đầy đủ các dưỡng chất, khoáng chất và vi lượng (N, P, K,…) giúp cây trồng đạt sản lượng tối đa. Nó cũng giúp cây trồng phát triển ổn định hơn, cung cấp nông sản chất lượng cao mà không còn dư lượng hóa chất độc hại như phân bón vô cơ.
- Tăng cường sức đề kháng và kháng sâu bệnh: Phân bón hữu cơ vi sinh giúp cây trồng tăng cường sức đề kháng tự nhiên và đối kháng với sâu bệnh. Nó cũng chứa hỗn hợp tinh dầu có tác dụng ngăn chặn sâu bệnh và côn trùng.
- Bảo vệ và cải tạo môi trường đất: Phân bón hữu cơ vi sinh chứa các hợp chất hữu cơ giúp cấu trúc đất bền vững, chống xói mòn đất. Nó cũng có khả năng khử phèn, khử chua và khử độc hại cho đất (cả hữu cơ và vô cơ), cải thiện chất lượng đất.
- An toàn và linh hoạt trong sử dụng: Phân bón hữu cơ vi sinh không chứa hóa chất độc hại, an toàn cho người sử dụng và thân thiện với môi trường. Nó có thể được ứng dụng linh hoạt, kết hợp với công nghệ hiện đại như máy bay không người lái, giúp giảm công sức lao động và tăng hiệu suất trong việc áp dụng phân bón.
Phân hữu cơ khoáng
Loại phân này kết hợp chất hữu cơ với các nguyên tố khoáng vô cơ như Nitrogen (N), Phosphorus (P), và Potassium (K). Phân này có hàm lượng dưỡng chất khoáng cao.
- Ưu điểm: Cung cấp hàm lượng dưỡng chất khoáng cao.
- Nhược điểm: Sử dụng lâu dài có thể không tốt cho đất và hệ sinh vật đất.
Phân bón hữu cơ truyền thống
Phân xanh
Có nguồn gốc từ lá cây và thân cây được chế biến bằng cách ủ hoặc vùi trong đất.
- Ưu điểm: Có tác dụng bảo vệ đất, tăng độ tơi xốp của đất.
- Nhược điểm: Hiệu quả chậm và chỉ dùng để bón lót.
Phân rác
Có nguồn gốc từ rơm, rạ, thân cây, lá cây từ sản xuất nông nghiệp và được chế biến bằng phương pháp ủ truyền thống.
- Ưu điểm: Hạn chế xói mòn, tăng độ tơi xốp và ổn định kết cấu đất.
- Nhược điểm: Phức tạp trong việc chế biến, hàm lượng dinh dưỡng thấp, có thể mang các mầm bệnh hoặc hạt cỏ dại cho cây trồng nếu không chế biến kỹ lưỡng.
Phân chuồng
Có nguồn từ phân, nước tiểu động vật như gia súc, gia cầm, phân bắc,… được chế biến bằng phương pháp ủ truyền thống.
- Ưu điểm: Có chứa các chất dinh dưỡng khoáng đa trung vi lượng, cung cấp chất mùn giúp cải tạo đất, tăng độ phì nhiêu, tơi xốp cho đất, ổn định kết cấu tạo điều kiện cho bộ rễ phát triển, hạn chế hạn hán, xói mòn.
- Nhược điểm: Phải bón với lượng lớn phân bón do chỉ chứa hàm lượng chất dinh dưỡng thấp, chi phí vận chuyển cao, tốn nhiều nhân công. Trong trường hợp chế biến không kỹ hoặc sử dụng phân chuồng tươi sẽ mang nhiều mầm bệnh cho cây trồng như vi khuẩn, vi rút,…
Than bùn
Phải qua chế biến mới sử dụng được cho cây trồng, không thể bón than bùn trực tiếp.
- Ưu điểm: Cải tạo đất, tăng độ phì nhiêu và độ hữu cơ trong đất.
- Nhược điểm: Tốn chi phí và công sức vì than bùn có hàm lượng dinh dưỡng thấp, cách chế biến phức tạp nên phải cần dùng một lượng lớn phân bón.
Top 7 loại phân bón hữu cơ phổ biến hiện nay
Phân trùn quế
Phân trùn quế (hay còn gọi là phân giun) là sản phẩm được tạo ra từ chất thải. Thức ăn chủ yếu của trùn quế là các chất hữu cơ như phân bò, phân lợn, phân gà, rác hữu cơ, v.v. Các chất hữu cơ này được xử lý qua hệ tiêu hóa của giun thành phân. Phân trùn quế được xếp vào loại phân hữu cơ vi sinh tự nhiên, giàu hàm lượng dinh dưỡng và hệ vi sinh vật phong phú, phù hợp hầu hết với tất cả các loại cây trồng. Hiện nay, phân trùn quế là loại phân hữu cơ được ưa chuộng hàng đầu bởi hiệu quả vô cùng tích cực cho cây trồng.
Phân trùn quế hoàn toàn phù hợp cho cả các farm canh tác nông nghiệp hữu cơ và cả hộ gia đình làm rau sạch. Nhờ có nguồn dinh dưỡng phong phú và ưu điểm tuyệt vời nên phân trùn quế rất đáng được đầu tư cho nông nghiệp.
Phân gà
Phân gà là loại phân hữu cơ có hàm lượng dinh dưỡng cao, đặc biệt là hàm lượng kali cao. Hầu hết tất cả các loại cây trồng đều có thể được bón bằng phân gà. Các chất dinh dưỡng trong phân gà giúp tăng sức đề kháng cho cây và giảm một số bệnh hại cây, rễ. Ngoài ra, phân gà còn giúp cải tạo đất, khử mặn, khử chua, giúp giữ ẩm. Cung cấp thành phần hữu cơ, bổ sung vi sinh vật có lợi cho đất, tăng độ phì nhiêu cho đất.
Mặc dù là loại phân giàu dinh dưỡng nhưng phân gà tươi có nhiều nhược điểm. Phân gà chưa qua xử lý chứa nhiều mầm bệnh, vi khuẩn có mùi khó chịu, gây ô nhiễm môi trường, có hại cho cây trồng.
Do đó, bạn chỉ nên sử dụng sản phẩm này sau khi được đảm bảo rằng phân đã được xử lý cẩn thận và tiêu diệt hết nấm, tuyến trùng và vi sinh vật có hại. Nên sử dụng các chế phẩm sinh học (như Trichoderma) để ủ phân gà giúp khử mùi hôi, đẩy nhanh quá trình phân hủy, đồng thời ức chế và tiêu diệt các loại nấm gây hại.
Phân đạm cá
Bên trong phân đạm cá chứa khá nhiều vitamin, protein, các khoáng chất tốt cho cây và giúp cho cây phát triển và sinh trưởng tốt, nhất là các loại cây trồng ăn trái. Với phân đạm cá, ngoài nhiệm vụ là cung cấp các chất dinh dưỡng cho cây, thì phân bón cá còn có một số tác dụng khác như giúp cải tạo đất, giúp cho cây phát triển to, khỏe và đặc biệt giúp đất tơi xốp, chống khô cằn và giải độc cho đất. Chưa hết, phân cá còn có khả năng tăng sức đề kháng cho cây, giúp giữ ẩm cho đất, kích thích sự ra hoa và phân cá làm tăng khả năng đậu trái cho cây, giúp cho trái lớn đồng đều.
Khi ủ phân bón cá còn có thể tận dụng để triệt để mọi nguồn phụ phẩm từ các quá trình chế biến như đầu cá, mang cá và bao tử cá. Điều đó còn làm hạn chế các chất thải động vật ra môi trường, cho nên bạn không nên bỏ qua loại phân bón hữu cơ này nhé.
Phân đậu tương ủ phân hữu cơ
Phân hữu cơ được chế biến từ tương, bột đậu tương, bã đậu nành là nguồn đạm, vitamin hoặc là vi lượng rất tốt cho cây trồng. Do đất đai đang bị thoái hóa, nguyên nhân là do con người lạm dụng phân bón hóa học ngày càng nhiều. Chính vì thế mà con người sử dụng đậu tương để làm phân hữu cơ, phân chuồng là sự lựa chọn hoàn toàn hợp lý.
Để tạo ra phân đậu thì thường sẽ sử dụng chế phẩm vi sinh như EM để cho ra loại dịch đạm sinh học hữu hiệu, có lượng axit amin nhiều. Phân đậu sử dụng dễ dàng, hoàn toàn phun lên được toàn bộ thân, lá và cả gốc cho cây. Nhất là qua lá và thân cây sẽ được hấp thụ lớn hơn 1000 lần so với việc hấp thụ qua rễ.
Phân chuối
Trong thành phần của chuối có muối khoáng như: canxi, Natri, nhiều nhất là nguồn Kali và photpho, các chất trung, vi lượng rất phong phú, có rất nhiều loại vitamin nhóm B, C, Carbohydrate, đường, protein, và một số hoocmon tự nhiên kích thích sinh trưởng rễ, thân, lá,… Giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh, đậm vị, lá xanh hơn, đặc biệt là cây cho hoa bền và đẹp và cây tăng khả năng chống chịu, tạo mầm hoa tốt,… Tuy nhiên vỏ chuối cần được lên men để những nguồn dinh dưỡng hữu cơ này được đẩy nhanh cung cấp cho cây hơn.
Phân chuối trứng sữa
Phương pháp ủ phân từ chuối trứng sữa này sẽ giúp cân đối các thành phần dinh dưỡng, giúp bổ sung dưỡng chất cho cây trồng, giúp cây phát triển tốt, xanh mướt. Sản phẩm ủ phân từ chuối trứng sữa sau khi hoàn thành hoàn toàn không có mùi hôi, không có dòi rất sạch sẽ, thích hợp với các bạn sống trong khu dân cư đông đúc.
Phân bánh dầu
Dùng làm phân bón hữu cơ để giúp cho cây trồng có thể phát triển nhanh, đồng đều, an toàn và sạch, cho năng suất thu hoạch cao. Bánh dầu đậu phộng sau khi được xử lý ( ngâm hay ủ ) thì sẽ cung cấp dinh dưỡng giúp ngăn ngừa các mầm bệnh gây hại, các loại côn trùng phổ biến,…Còn phương pháp bón trực tiếp sẽ gây ra nhiều mùi nồng nặc khó chịu nên bạn phải bắt buộc phun thêm thuốc trừ sâu vào nữa bởi vì mùi bánh dầu đậu phộng sẽ làm cho các con kiến hay rệp tấn công lá cây.
Cách ủ phân bón hữu cơ tại nhà đơn giản, dễ thực hiện
Chuẩn bị nguyên liệu
Chuẩn bị các vật liệu thùng chứa và nơi để đặt chúng. Những thùng chứa có thể đặt trong chuồng gia súc để lấy từ động vật hoặc bạn có thể sử dụng lá, rễ cây khô để ủ chung. Các nguyên liệu rau xanh cũng có thể được sử dụng.
Các bước tiến hành ủ phân bón hữu cơ tại nhà
- Nguyên liệu: Chế phẩm men vi sinh để ủ phân, EMOZEO và Trichoderma Bacillus là hai loại thường được sử dụng.
- Quy trình ủ phân: Đầu tiên là xếp một lớp lá và rễ cây khô → Tiếp theo là các nguyên liệu xanh từ rau ( Chú ý: Lớp này nên được làm thật dày) → Sau cùng là phủ bằng đất trồng và tưới thêm một ít nước.
- Cuối cùng là rắc men đều lên bề mặt. Hãy thực hiện theo công thức và quy trình này cho đến khi đủ số lượng mà bạn mong muốn. Ủ trong vòng hai tuần và bạn cần xoay đều thùng lên. Đến mốc thời gian hai tuần là bạn đã có thể sử dụng. Tuy nhiên, để đạt chất lượng tốt nhất, thì phải ủ trong khoảng thời gian một năm.
Hướng dẫn cách bón phân hữu cơ cho cây trồng
Điều kiện và nhu cầu dinh dưỡng của từng loại cây sẽ khác nhau theo thời gian. Do đó, chúng ta cần chọn và bón phân đúng loại, đúng liều lượng vào đúng thời điểm để tạo điều kiện sinh sống lý tưởng cho cây. Đặc biệt là trong những lúc cây đang ở các giai đoạn phát triển quan trọng như ra hoa, kết quả,… thì cần phải được sử dụng ngay các loại phân bón chuyên dụng.
Để đảm bảo chất lượng, an toàn cho người tiêu dùng và môi trường xung quanh, hãy tìm hiểu kỹ về đặc tính của cây trồng và xuất xứ của phân bón tại các công ty sản xuất phân bón uy tín. Ngoài ra, khi mua phân bón tại các công ty chuyên phân phối phân bón, bạn sẽ được tư vấn bởi các chuyên viên giàu kinh nghiệm, giúp cho việc lựa chọn của bạn được dễ dàng và chính xác hơn.
Câu hỏi thường gặp về phân bón hữu cơ
Tại sao nên sử dụng phân bón hữu cơ?
Trong các loại phân bón hữu cơ đều chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng đa lượng N,P,K cần thiết cho cây trồng. Ngoài ra trong phân bón hữu cơ còn có các nguyên tố trung lượng và vi lượng ở dạng dễ hấp thu giúp cây trồng phát triển cân đối
Phân bón hữu cơ lấy từ đâu?
Phân hữu cơ có nguồn gốc và được hình thành từ tàn dư thân, lá cây, phụ phẩm sản xuất nông nghiệp, phân, chất thải của gia súc, gia cầm,… Việc bón phân hữu cơ sẽ giúp cải tạo đất, tăng độ tơi xốp, phì nhiêu cho đất qua việc cung cấp, bổ sung các chất hữu cơ, mùn, vi sinh vật và trả lại lượng hữu cơ cho mặt đất.
Mua phân bón hữu cơ ở đâu tốt, giá rẻ?
Phân bón hữu cơ được sử dụng rộng rãi từ hộ gia đình nhỏ tới các nông trại lớn. Bạn có thể tìm mua phân hữu cơ tại các cửa hàng bán vật tư nông nghiệp. Với các nông trại lớn, cần nguồn phân bón hữu cơ lớn thì nên liên hệ các công ty chuyên sản xuất phân bón hữu cơ uy tín.
Trong các loại phân bón hữu cơ trên thì phân trùn quế là sự lựa chọn hoàn hảo cho vườn. Bạn có thể tham khảo công ty Phân trùn quế SFARM là công ty sản xuất phân bón hữu cơ trùn quế hàng đầu Việt Nam và các sản phẩm khác theo hướng hữu cơ, sinh học đã có rất nhiều năm kinh nghiệm hoạt động trong môi trường sản xuất và thương mại các sản phẩm phân bón.
Qua bài viết trên, SFARM Blog đã chia sẻ các vẫn đề về phân bón hữu cơ nhằm giúp các bạn hiểu rõ về loại phân này cũng như thành phần, công dụng và các dùng để có thể xây dựng nền nông nghiệp bền vững. Hy vọng với những thông tin mà chúng mình cung cấp sẽ giúp các bạn nâng cấp khu vườn của mình, liên hệ ngay với SFARM để biết thêm thông tin chi tiết!
Xem thêm:
- Phân bón hữu cơ: Phân loại, hiệu quả thể nào.
- Phân hữu cơ vi sinh: Phân loại, cách làm, hiệu quả.
- Phân bón có tác dụng gì? Hướng dẫn bón phân hiệu quả.
- 4 loại phân chuồng, cách ủ và sử dụng tối ưu cho cây trồng.
SFARM – Đặng Gia Trang vinh hạnh là nhà cung cấp tin cậy các sản phẩm vật tư nông nghiệp theo hướng hữu cơ, sinh học của hơn 1500 đại lý, cửa hàng trên toàn quốc. Mời quý Khách hàng liên hệ thông tin sau để đội ngũ SFARM có thể nhanh chóng hỗ trợ:
– Website: https://sfarm.vn/
– Hotline: 0902652099
– Zalo: CSKH SFARM – 0902652099