Cách làm dịch chuối tưới cây tại nhà đang được nhiều người áp dụng vì dễ thực hiện, an toàn và tiết kiệm. Bài viết từ SFARM sẽ hướng dẫn bạn công thức đơn giản, hiệu quả cao, phù hợp cho mọi loại cây trồng.
1. Dịch chuối là gì?
Dịch chuối là dung dịch thu được từ quá trình lên men hoặc chiết xuất chuối chín. Đây là loại phân bón hữu cơ lỏng, chứa nhiều vitamin, khoáng chất và đặc biệt là kali – dưỡng chất quan trọng giúp cây phát triển khỏe mạnh.
Trong dịch chuối còn có protein, enzyme và vi sinh vật có lợi, hỗ trợ cây trồng tăng sức đề kháng, kích thích ra hoa, đậu trái, nhất là với các loại cây như hoa lan, hoa hồng, rau màu, cây ăn trái…
Nhờ cách làm dịch chuối đơn giản tại nhà, nhà vườn có thể tận dụng nguyên liệu sẵn có để tạo ra nguồn dinh dưỡng chất lượng, an toàn và thân thiện với môi trường.
2. Công dụng của dịch chuối
Chuối chứa rất nhiều carbohydrate, vitamin, khoáng chất và hàm lượng kali hữu hiệu cao rất tốt cho cây trồng. Cách làm dịch chuối không chỉ đơn giản mà còn mang lại nhiều lợi ích vượt trội cho cây trồng. Dưới đây là những công dụng nổi bật của dịch chuối:
- Tăng sức đề kháng và giúp cây phát triển mạnh mẽ, bao gồm rễ, lá và hoa.
- Giàu kali, magie và vitamin, dịch chuối giúp hoa nở rộ và bền màu hơn.
- Kích thích sự ra rễ và tạo chồi nhanh chóng, giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh.
- Giúp cây phục hồi sau khi bị ngộ độc hữu cơ, làm sạch và cân bằng lại dưỡng chất.
- Có thể thay thế phân hóa học trong giai đoạn dưỡng cây và dưỡng hoa, giúp cây phát triển tự nhiên, an toàn và bền vững.
Dịch chuối là lựa chọn tuyệt vời để chăm sóc cây trồng theo cách tự nhiên, giúp tăng trưởng khỏe mạnh mà không cần phụ thuộc vào hóa chất.
3. Cách làm dịch chuối bằng phương pháp đun sôi
3.1. Đặc điểm
Phương pháp đun sôi là một trong những cách làm dịch chuối đơn giản và dễ thực hiện nhất. Tuy nhiên, khi đun sôi, một phần dinh dưỡng sẽ bị mất đi, đặc biệt là các vi sinh có lợi. Dịch chuối được làm theo cách này cần được bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh và chỉ nên sử dụng trong khoảng 1 tháng để đảm bảo chất lượng.
Ưu điểm: Nhanh chóng và dễ thực hiện, không yêu cầu công cụ phức tạp.
Nhược điểm: Mất một phần vi sinh có lợi cho cây, do quá trình đun sôi có thể làm giảm khả năng hấp thụ dinh dưỡng từ dịch chuối.
3.2. Cách làm
3.2.1. Chuẩn bị
- Chuối: Có thể sử dụng chuối xanh hoặc tận dụng chuối chín bị dập để tiết kiệm chi phí. Chuối xanh chứa hàm lượng kali cao, giúp cây phát triển tốt.
- Nước sạch: Tốt nhất là sử dụng nước mưa đã được lắng trong 2-3 ngày, hoặc nước máy đã được lọc sạch.
- Tấm vải lọc và máy xay sinh tố để lọc và xay nhuyễn chuối.
3.2.2. Tiến hành làm
- Cắt chuối thành các lát mỏng để dễ dàng đun sôi và xay nhuyễn.
- Đun sôi chuối với nước sạch theo tỉ lệ 1:3 trong khoảng 30-40 phút. Bạn có thể điều chỉnh thời gian để đảm bảo chuối mềm nhừ và các dưỡng chất dễ dàng hòa vào nước.
- Khi chuối đã nhừ, tắt bếp và để nguội một chút. Sau đó, dùng máy xay sinh tố xay nhuyễn chuối đã đun.
- Tiếp tục cho thêm nước sạch để đảm bảo tỷ lệ 1:3, giúp dung dịch không quá đặc.
- Lọc lấy phần nước dịch chuối để tưới cho cây. Phần bã chuối có thể dùng để bón vào đất, giúp bổ sung chất dinh dưỡng cho cây trồng.
4. Cách làm dịch chuối lên men bằng chế phẩm EM
4.1. Đặc điểm
Phương pháp lên men với chế phẩm EM giúp dịch chuối giữ lại trọn vẹn các dưỡng chất cần thiết cho cây trồng, đồng thời gia tăng lượng vi sinh vật có lợi cho đất. Đây là phương pháp tự nhiên giúp bảo quản dịch chuối lâu dài mà không làm mất đi dinh dưỡng.
Dịch chuối lên men có thể được bảo quản trong điều kiện bình thường và có hạn sử dụng lên đến 3-4 tháng. Ngoài ra, phương pháp này không chỉ tốt cho cây mà còn giúp cải thiện chất lượng đất, nhờ vào lượng vi sinh vật có lợi được sinh ra trong quá trình lên men.
4.2. Cách làm
4.2.1. Chuẩn bị
- Chuối chín: Có thể sử dụng những quả chuối đã chín rịu, hoặc thậm chí là chuối đen vỏ, giúp tiết kiệm và tận dụng nguồn nguyên liệu.
- Nước sạch: Nước mưa đã được lắng trong 2-3 ngày là lựa chọn tốt nhất, hoặc có thể sử dụng nước máy đã được lọc.
- Mật rỉ đường: Đây là nguyên liệu cung cấp thức ăn cho vi sinh vật trong suốt quá trình lên men.
- Chế phẩm EM: Đảm bảo chọn chế phẩm vi sinh EM chất lượng để tăng hiệu quả lên men.
- Dụng cụ chứa: Thùng nhựa có nắp đậy kín, giúp giữ môi trường ổn định cho quá trình lên men.
- Vị trí ủ: Chọn nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp, giúp quá trình lên men diễn ra thuận lợi.
Xem thêm:
- Hướng dẫn cách trồng chuối tiêu đạt năng suất cao chuẩn chuyên gia
- Cách trồng chuối tây đúng kỹ thuật, nhanh ra buồng, năng suất cao
4.2.2. Tiến hành làm
- Xay nhuyễn chuối: Cắt chuối thành từng miếng nhỏ và xay nhuyễn sao cho thật mịn. Điều này giúp chuối dễ dàng lên men và tiết ra các dưỡng chất.
- Trộn các nguyên liệu: Trộn 1kg chuối đã xay nhuyễn, 100g chế phẩm EM, 500ml mật rỉ đường và 9 lít nước sạch trong một thùng nhựa có nắp đậy kín.
- Khuấy đều hỗn hợp: Sau khi trộn đều, đậy kín nắp thùng và để nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
- Ủ trong 7-10 ngày: Sau khoảng 7-10 ngày, dịch chuối sẽ hoàn thành quá trình lên men và có thể sử dụng. Lọc lấy phần dịch chuối để tưới cho cây, phần bã chuối có thể dùng để bón vào đất.
5. Cách làm dịch chuối – trứng – sữa – EMZEO
5.1. Đặc điểm
Phương pháp làm dịch chuối kết hợp với trứng, sữa và EMZEO là một cách tuyệt vời để cung cấp dinh dưỡng đa dạng cho cây trồng, đặc biệt là các loại hoa như hoa hồng, lan, và rau màu. Dịch chuối này không chỉ giàu đạm, canxi mà còn bổ sung vi sinh vật có lợi, giúp cải thiện chất lượng đất và sức khỏe cây trồng.
Phương pháp này đơn giản và dễ dàng bảo quản, thời gian sử dụng có thể kéo dài từ 3-4 tháng, giúp cây phát triển mạnh mẽ mà không cần phụ thuộc nhiều vào phân bón hóa học.
5.2. Cách làm
5.2.1. Chuẩn bị
- Chuối chín: Khoảng 3kg chuối chín, vỏ sạch.
- Trứng: 10-12 quả trứng (trứng gà hoặc trứng vịt đều được).
- Mật rỉ đường: 1 lít mật rỉ đường, giúp cung cấp thức ăn cho vi sinh vật trong quá trình lên men.
- Sữa đậu nành: 3 lít sữa đậu nành giúp bổ sung chất đạm tự nhiên cho cây.
- Nước sạch: Nước mưa đã được lắng 2-3 ngày là tốt nhất, đảm bảo không chứa tạp chất.
- Dụng cụ chứa: Thùng nhựa có nắp đậy kín để tránh ánh nắng trực tiếp.
- Vị trí ủ: Chọn nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
5.2.2. Tiến hành làm
- Chuẩn bị nguyên liệu: Cắt chuối thành lát mỏng hoặc thái nhỏ. Nếu dùng cả vỏ trứng, xay nhuyễn trứng để dễ hòa trộn.
- Trộn các nguyên liệu: Cho tất cả nguyên liệu vào thùng nhựa, bao gồm chuối, trứng, sữa đậu nành, mật rỉ đường và nước sạch. Khuấy đều cho các thành phần hòa quyện vào nhau.
- Đậy nắp và ủ: Đậy kín nắp thùng và đặt thùng ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Sau khoảng 7-10 ngày, dịch chuối đã lên men sẽ sẵn sàng để sử dụng.
- Lọc và sử dụng: Lọc lấy phần dịch chuối để tưới cho cây trồng. Phần bã chuối có thể dùng để bón trực tiếp vào đất, giúp cải tạo đất và cung cấp dưỡng chất cho cây.
Hướng dẫn bảo quản sau khi làm xong
- Sau khi dịch chuối đã hoàn thành, nếu không sử dụng hết, bạn có thể bảo quản trong thùng kín hoặc chai lọ nhựa, đậy kín nắp để tránh vi khuẩn xâm nhập.
- Bảo quản trong tủ lạnh: Dịch chuối lên men có thể bảo quản trong tủ lạnh từ 3-4 tháng. Đảm bảo rằng nắp của thùng hoặc chai luôn được đóng kín để tránh dịch bị ôi thiu.
- Tránh ánh sáng trực tiếp: Giữ dịch chuối ở nơi thoáng mát, không có ánh sáng trực tiếp, sẽ giúp duy trì chất lượng của dịch trong thời gian dài.
6. Một số cách làm dịch chuối khác
6.1. Dịch chuối + nước vo gạo
Cách làm dịch chuối kết hợp với nước vo gạo giúp kích thích sự phát triển của vi sinh vật có lợi trong đất. Mùi dịch rất dịu nhẹ, phù hợp để sử dụng cho lan, rau mầm và các loại cây cần dinh dưỡng tự nhiên.
Nguyên liệu cần chuẩn bị:
- 1kg vỏ chuối
- 200-300g vỏ trứng gà
- 20g chế phẩm EM (Em)
- 20g nấm Trichoderma
- 1 lít nước vo gạo
- 10-15kg đất trồng
Cách thực hiện:
- Cắt nhỏ vỏ chuối và xay nhuyễn.
- Thêm vỏ trứng gà đã bóp nát vào hỗn hợp chuối và xay tiếp cho mịn.
- Dần dần đổ nước vo gạo vào xay cùng cho đến khi hỗn hợp đạt độ sền sệt vừa phải.
- Tiếp tục thêm chế phẩm EM và nấm Trichoderma, trộn đều.
- Trộn hỗn hợp với đất trồng theo tỷ lệ 10-15kg đất, sau đó ủ kín hỗn hợp trong 3 ngày để các chất dinh dưỡng ngấm vào đất.
- Sau khi ủ, bạn có thể bón hỗn hợp này cho cây trồng. Lưu ý bón từ từ, tăng dần liều lượng để cây làm quen với dịch.
6.2. Dịch chuối + nước mía
Cách làm dịch chuối kết hợp với nước mía không chỉ giúp kích thích vi sinh vật lên men mà còn làm tăng độ ngọt cho cây, rất thích hợp sử dụng trong giai đoạn dưỡng hoa.
Nguyên liệu cần chuẩn bị:
- 300g chuối chín
- 100ml nước mía
- 1 lít nước sạch
- 1 lọ thủy tinh sạch
Cách thực hiện:
- Cắt chuối thành miếng nhỏ và cho vào lọ thủy tinh.
- Thêm 1 lít nước sạch và 100ml nước mía vào lọ, đảm bảo nước ngập hết chuối.
- Đậy kín miệng lọ bằng giấy và buộc chặt bằng dây thun. Tuy nhiên, đừng buộc quá chặt vì cần để hơi có thể thoát ra ngoài.
- Ngâm hỗn hợp trong khoảng 1 tuần, sau đó lọc lấy phần nước để tưới cho cây.
- Sử dụng dịch này để tưới cây khoảng 1 lần mỗi tuần. Đây là một cách dưỡng hoa hiệu quả và dễ thực hiện.
6.3. Dịch chuối + trứng + bia
Cách làm dịch chuối kết hợp với trứng và bia, phương pháp này giúp cung cấp thêm protein và axit amin cho cây, rất tốt cho cây đang cần phục hồi hoặc phát triển mạnh mẽ.
Nguyên liệu cần chuẩn bị:
- 3 quả chuối chín
- 1-2 quả trứng (gà hoặc vịt)
- 100ml bia
- 1 lít nước sạch
Cách thực hiện:
- Cắt chuối thành miếng nhỏ và xay nhuyễn.
- Đập trứng và thêm vào hỗn hợp chuối đã xay. Tiếp theo, đổ bia vào hỗn hợp để tăng cường dinh dưỡng cho cây.
- Thêm nước sạch vào hỗn hợp và khuấy đều.
- Để hỗn hợp lên men trong khoảng 5-7 ngày. Sau khi lên men xong, bạn có thể sử dụng dịch chuối này để tưới cho cây, đặc biệt là những cây cần phục hồi sức sống.
6.4. Dịch chuối + nấm Trichoderma
Kết hợp nấm Trichoderma với dịch chuối giúp tăng khả năng phòng ngừa bệnh cho cây, đồng thời cung cấp nhiều dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của cây trồng.
Nguyên liệu cần chuẩn bị:
- 15-20kg chuối chín
- 35-50 lít nước sạch
- 1kg nấm Trichoderma
Cách thực hiện:
- Xay nhuyễn chuối và đun sôi với 35-50 lít nước trong khoảng 30 phút để làm mềm chuối và hòa tan các dưỡng chất.
- Sau khi hỗn hợp nguội, đổ vào thùng hoặc lu để ủ.
- Thêm nấm Trichoderma vào hỗn hợp khi nó đã nguội bớt, tỷ lệ 1 lít nước với 20-30g nấm Trichoderma.
- Đóng kín nắp thùng để bảo quản dịch trong môi trường thoáng mát. Dịch này có thể sử dụng dần dần cho cây trồng để giúp chúng phát triển khỏe mạnh và ngăn ngừa các bệnh do nấm.
7. Cách sử dụng dịch chuối cho từng loại cây
7.1. Đối với lan
Dịch chuối là một nguồn dinh dưỡng tuyệt vời cho lan, giúp cây phát triển khỏe mạnh, đặc biệt là trong việc kích thích ra rễ và phòng ngừa nấm bệnh.
Cách sử dụng:
- Bổ sung dinh dưỡng định kỳ: Pha loãng 1:20 (1 lít dịch chuối + 20 lít nước sạch), tưới mỗi 7-10 ngày vào sáng mát.
- Kích thích ra rễ, phòng ngừa nấm bệnh: Pha loãng 1:20, thêm 10g nấm Trichoderma vào hỗn hợp để tăng cường tác dụng.
- Phục hồi cây suy dinh dưỡng: Pha loãng 1:20, có thể thêm nước dừa hoặc trichoderma cho cây đang bị yếu.
Lưu ý: Tùy vào mục đích sử dụng, tỷ lệ pha loãng có thể thay đổi. Bạn nên tưới vào sáng sớm hoặc chiều mát để tránh làm tổn hại đến lá.
7.2. Đối với hoa hồng
Dịch chuối giúp hoa hồng phát triển mạnh mẽ, ra hoa đẹp và lâu tàn. Phương pháp sử dụng dịch chuối cho hoa hồng rất hiệu quả trong việc bổ sung dinh dưỡng và hỗ trợ cây trong giai đoạn ra hoa.
Cách sử dụng:
- Tưới gốc hoặc phun lá: Pha loãng 1:10 (1 lít dịch chuối + 10 lít nước sạch), phun đều lên hai bề mặt lá và tưới quanh gốc cây.
- Tần suất: Phun 1-2 lần mỗi tuần vào các giai đoạn trước và sau khi hoa nở.
- Lưu ý: Giai đoạn ra mầm và khi hoa chuẩn bị nở, cần tăng liều lượng để hoa hồng phát triển tốt, ra hoa đậm màu và lâu tàn.
Lưu ý: Tưới vào sáng sớm hoặc chiều mát để đạt hiệu quả tốt nhất.
7.3. Đối với rau và cây trồng khác
Dịch chuối có thể sử dụng cho nhiều loại cây trồng khác nhau như rau, cây cảnh, cây ăn quả, giúp cung cấp dinh dưỡng và tăng khả năng chống lại các bệnh do nấm.
Cách sử dụng:
- Tưới cho rau và cây trồng: Pha loãng dịch chuối với nước sạch theo tỷ lệ 1:30 (1 lít dịch chuối + 30 lít nước sạch). Tưới đều vào thân, lá và gốc cây.
- Kết hợp với EM hoặc Trichoderma: Để tăng hiệu quả, có thể sử dụng dịch chuối kết hợp với EM hoặc Trichoderma, giúp cải thiện sức khỏe đất và tăng trưởng của cây.
Lưu ý: Tránh tưới cây dưới nắng gắt sau khi sử dụng dịch chuối. Định kỳ tưới khoảng 15-20 ngày/lần. Bã chuối có thể sử dụng để bón quanh gốc cây, giúp cải thiện chất lượng đất và cung cấp thêm dưỡng chất cho cây.
8. Lưu ý khi làm và sử dụng dịch chuối
Khi làm và sử dụng dịch chuối, cần lưu ý một số điểm quan trọng để đảm bảo hiệu quả và chất lượng của dịch chuối. Dưới đây là những lưu ý bạn cần ghi nhớ:
Không đậy kín bình ủ
Trong quá trình lên men, khí sẽ được tạo ra, khiến bình hoặc thùng chứa dễ bị nổ nếu đậy kín. Vì vậy, cần phải để nắp bình hơi hở hoặc dùng một loại nắp thoáng khí, đặc biệt đối với các phương pháp lên men sử dụng EM, trứng, hoặc sữa. Hãy sử dụng thùng chứa bằng chất liệu nhựa và tránh sử dụng bình thủy tinh vì thủy tinh có thể dễ vỡ khi có sự thay đổi áp suất do khí.
Tránh để quá lâu (ủ quá 30 ngày sẽ giảm chất lượng)
Dịch chuối cần được ủ trong khoảng thời gian hợp lý để phát huy tối đa tác dụng. Nếu ủ quá lâu, quá trình lên men có thể làm giảm chất lượng của dịch chuối, khiến nó không còn đủ dinh dưỡng và vi sinh có lợi. Thông thường, thời gian ủ từ 7 đến 15 ngày là lý tưởng để có được dịch chuối tốt nhất.
Luôn pha loãng khi sử dụng:
Dịch chuối có nồng độ mạnh, nếu sử dụng trực tiếp mà không pha loãng, có thể làm cây bị “sốc” hoặc làm hại các bộ phận của cây. Hãy luôn pha loãng dịch chuối theo tỷ lệ hướng dẫn tùy vào loại cây và mục đích sử dụng để tránh gây hại cho cây trồng.
Bảo quản nơi râm mát, tránh ánh sáng trực tiếp
Dịch chuối cần được bảo quản ở nơi râm mát, tránh ánh sáng trực tiếp để không làm giảm hiệu quả của dịch chuối. Ánh sáng mặt trời có thể làm quá trình lên men thay đổi và làm mất đi các dưỡng chất có lợi. Nên chọn nơi thoáng mát, khô ráo và tránh đặt gần các nguồn nhiệt.
Lưu ý khi sử dụng dịch chuối với các nguyên liệu khác
Nếu bạn làm dịch chuối kết hợp với các nguyên liệu như trứng, sữa, hoặc các chế phẩm sinh học khác như EM, cần lưu ý rằng trong quá trình lên men, các khí sinh ra có thể làm căng phồng thùng chứa. Do đó, nên sử dụng các thùng chứa có thể chịu được áp lực hoặc thiết kế nắp thoáng khí. Đặc biệt, không nên dùng bình thủy tinh vì khả năng chịu áp lực kém, dễ vỡ.
Lưu ý: Các công thức làm dịch chuối với nước vo gạo, nước mía hay nấm trichoderma đều có yêu cầu tương tự về bảo quản và sử dụng. Mặc dù mỗi công thức có sự khác biệt trong nguyên liệu và tỷ lệ pha loãng, nhưng nguyên tắc bảo quản và lưu ý khi lên men vẫn là yếu tố quan trọng để đảm bảo chất lượng dịch chuối.
Cách làm dịch chuối tưới cây tại nhà không chỉ dễ thực hiện mà còn mang lại hiệu quả cao cho mọi loại cây trồng. Hy vọng hướng dẫn trên sẽ giúp bạn áp dụng thành công. Hãy theo dõi SFARM Blog để khám phá thêm nhiều mẹo làm vườn hữu ích nhé!
Xem thêm:
- Cách trồng chuối tây đúng kỹ thuật, nhanh ra buồng, năng suất cao
- Bí quyết ủ phân đậu tương không gây mùi khó chịu
- Cách ủ 3 loại phân hữu cơ phổ biến nhất hiện nay
- Cách làm GE thơm chất lượng
- Enzyme sinh học (GE) – Giải pháp thay thế phân, thuốc hóa học lý tưởng
SFARM – Đặng Gia Trang vinh hạnh là nhà cung cấp tin cậy các sản phẩm vật tư nông nghiệp theo hướng hữu cơ, sinh học của 1500 đại lý, cửa hàng trên toàn quốc. Mời quý khách liên hệ thông tin sau để đội ngũ SFARM có thể nhanh chóng hỗ trợ:
– Website: https://sfarm.vn/
– Hotline: 0902652099
– Zalo: CSKH SFARM – 0902652099
