Phân bò là một loại phân bón hữu cơ quen thuộc và phổ biến trong nông nghiệp. Tuy nhiên, phân bò chưa qua xử lý thường chứa nhiều mầm mống sâu bệnh, ấu trùng, vi sinh vật gây hại, hạt cỏ… ảnh hưởng đến chất lượng và năng suất của cây trồng. Vì vậy, việc ủ phân bò với trichoderma là một biện pháp hiệu quả để khắc phục những nhược điểm của phân bò và tăng cường giá trị dinh dưỡng của nó.
Trichoderma là gì?
Trichoderma là một chủng nấm có tập tính sống tập trung ở những nơi có nhiều rễ cây. Chúng có tên gọi đầy đủ là Trichoderma spp, có số lượng lên đến 33 loài và phần lớn đều có lợi đối với cây trồng.
Trichoderma có khả năng giúp đất được cố định đạm, hoặc giúp đất phân giải phân lân, tiêu diệt những loại nấm có hại gây bệnh cho cây trồng, như Fusarium solani, Phytophthora, Rhizoctonia solani…. Trichoderma cũng sản sinh các kháng thể mà cây có thể truyền đi toàn bộ các bộ phận khác nhau, giúp cây kháng lại các loại nấm nằm ở lá, cành cây, ngọn cây….
Trichoderma là chế phẩm hỗ trợ các loại sinh vật có ích trong đất. Trộn trichoderma trong quá trình ủ phân chuồng sẽ giúp phân giảm mùi hôi thối và tăng tốc độ phân giải, khiến thời gian ủ giảm đáng kể. Ngoài ra, trichoderma còn an toàn đối với con người và vật nuôi vì chúng là chế phẩm có nguồn gốc hữu cơ sinh học.
Bài viết tham khảo: [ Nấm Trichoderma]: Thành phần, Tác dụng, Cách sử dụng hiệu quả
Các bước ủ phân bò với trichoderma
Để ủ phân bò với trichoderma đúng kỹ thuật, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu và dụng cụ sau:
Phân bò: khoảng 1 tấn
Chất độn: có thể là vỏ trấu, bã thực vật, rơm rạ… khoảng từ 5 m3 – 6 m3
Chế phẩm Trichoderma: khoảng 3 – 4 kg
Phân NPK: khoảng 2 kg
Bình tưới, cuốc, xẻng, cào…
Bạt nilong hoặc bao tải để che phủ
Sau khi đã chuẩn bị xong các nguyên liệu và dụng cụ, bạn tiến hành các bước sau:
Bước 1: Trộn chất độn và chế phẩm Trichoderma
Bạn dùng cuốc hoặc xẻng để xắt nhỏ các chất độn thành từng miếng nhỏ. Đối với rơm rạ tươi cần ủ từ 25 – 30 ngày trước khi đưa vào phối trộn. Đối với rơm rạ khô nên tưới ẩm trước khi ủ ít nhất 12 giờ.
Sau đó, bạn trộn đều chất độn và chế phẩm Trichoderma. Bạn có thể thêm vào cám gạo để tăng hiệu quả của quá trình ủ. Bạn nên sử dụng hết chế phẩm Trichoderma trong một lần. Nếu không thể sử dụng hết ngay thì bạn phải bảo quản chúng trong chai lọ được đậy kín nắp.
Bước 2: Xếp lớp phân chuồng và chất độn
Bạn chọn một nơi có nền đất nện hoặc xi măng, khô ráo để xếp lớp phân chuồng và chất độn. Bạn có thể lót nền đất bằng bạt nilong để tránh cho nước ủ phân chảy ra ngoài khi tưới ẩm quá. Bạn cũng nên rạch rãnh xung quanh để nước ủ phân chảy vào hố gom nhỏ.
Bạn tiến hành rải một lớp phân chuồng lên mặt đất với độ dày khoảng 7 – 10 cm. Phân chuồng cần có độ ẩm từ 40 – 50% (dùng tay bốc lên, nắm chặt thấy nước rỉ ra là được). Sau đó, bạn rải một lớp mỏng chế phẩm Trichoderma đã trộn với chất độn lên trên lớp phân chuồng. Tiếp theo bạn rải một lớp mỏng phân NPK để cung cấp dinh dưỡng cho quá trình ủ. Bạn tiếp tục như thế cho đến khi đống phân cao khoảng 1 – 1.5 m3.
Bài viết tham khảo: Trichoderma – phương pháp phòng trừ nấm bệnh sinh học tối ưu
Bước 3: Che phủ và quan sát
Sau khi đã xếp xong các lớp phân chuồng và chất độn, bạn dùng bạt nilong hoặc bao tải để che kín toàn bộ đống phân. Mục đích của việc này là để giữ nhiệt và ngăn cho ánh nắng hay mưa làm giảm hiệu quả của quá trình ủ.
Bạn cần quan sát thường xuyên để kiểm tra nhiệt độ và độ ẩm của phân trong suốt quá trình ủ. Sau khoảng 7 – 10 ngày, bạn sẽ thấy nhiệt độ trong phân tăng lên và có thể đạt từ 40 – 50°C. Đây là dấu hiệu cho thấy quá trình hoại mục diễn ra tốt và giúp diệt được các loại mầm bệnh và hạt cỏ trong phân chuồng.
Nếu bạn thấy nhiệt độ cao quá hoặc xuất hiện khói hoặc mùi hôi thối trong phân, bạn cần đảo trộn lại phân và tưới thêm nước để giảm nhiệt độ và cung cấp oxy cho vi sinh vật. Nếu nhiệt độ quá cao (>60°C) các vi sinh vật sẽ bị tiêu diệt và quá trình ủ sẽ bị gián đoạn. Nếu nhiệt độ quá thấp (<50°C) bạn cần bổ sung thêm vi sinh và đảo trộn lại để kích hoạt quá trình ủ.
Bước 4: Thu hoạch và sử dụng
Sau khoảng 45 ngày, bạn có thể thu hoạch phân bò đã ủ với trichoderma. Bạn sẽ nhận thấy phân có màu nâu sẫm, không có mùi hôi thối, không còn hạt cỏ hay mầm bệnh. Phân có độ ẩm từ 30 – 40% và có hàm lượng chất hữu cơ cao.
Bài viết tham khảo: Nên lựa chọn phân trùn quế hay phân bò hoai khi trồng rau
Bạn có thể sử dụng phân bò đã ủ với trichoderma để bón cho các loại cây trồng như rau màu, cây ăn trái, cây công nghiệp… Bạn nên bón phân vào lúc cây mới ra đọt hoặc sau khi thu hoạch. Bạn có thể bón phân theo hai cách: bón lót hoặc bón xung quanh gốc cây.
Bài viết tham khảo: Nấm trichoderma loại nào tốt nhất hiện nay?
Ủ phân bò với trichoderma là một biện pháp hữu hiệu để tận dụng nguồn phân bón hữu cơ từ chăn nuôi và nâng cao chất lượng của phân. Quá trình ủ phân bò với trichoderma không quá khó khăn, chỉ cần bạn chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu, dụng cụ và tuân theo các bước hướng dẫn. Bạn sẽ có được một loại phân bón hữu cơ giàu dinh dưỡng và có khả năng kháng bệnh cho cây trồng.
Hy vọng qua bài viết này SFARM đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách ủ phân bò với trichoderma đúng kỹ thuật. Nếu bạn có thắc mắc hay góp ý gì, xin vui lòng để lại bình luận dưới đây. Chúc bạn thành công!
