Phân hữu cơ đóng vai trò rất quan trọng trong sản xuất nông nghiệp, đặc biệt cần nhận diện phân hữu cơ thích hợp cho cây có múi. Với 10 lý do sử dụng phân hữu cơ như cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng, bổ sung độ màu mỡ cho đất.
Sử dụng hợp lý các loại phân bón cho đất là phương cách tốt nhất để tăng năng suất và cải thiện chất lượng nông sản.
Tuy nhiên, hiện nay, ở nhiều địa phương nông dân đang lạm dụng các loại phân vô cơ như đạm, lân, kali bởi sự tiện dụng và vì cái lợi trước mắt nó đem lại cho sản xuất mà quên đi tính bền vững cho một nền sản xuất nông nghiệp. Để bảo vệ môi trường và sức khỏe con người, trong thời đại ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật tiên tiến, ngay từ trong sản xuất nông dân cần phải biết lựa chọn cho mình một giải pháp sản xuất cân đối, hợp lý và thích nghi với điều kiện tự nhiên, trong đó có phương pháp bón phân cho cây trồng.
Trên thực tế, ngay từ khi mới ra đời phân bón hóa học đã tác động thúc đẩy nhanh quá trình sinh trưởng, phát triển và làm tăng đột biến năng suất các loại cây trồng. Việc sử dụng phân bón vô cơ giúp cho nông dân có nhiều lợi ích trước mắt như tăng năng suất, tiết kiệm ngày công và sức lực lao động… Cho đến nay, những tính chất ưu việt của phân bón hóa học đối với tất cả các loại cây trồng cũng được con người phát huy và sử dụng rộng rãi trong trồng trọt.
Càng ngày các tiến bộ khoa học kỹ thuật về phân bón hóa học càng được nông dân ứng dụng mạnh mẽ và rộng khắp. Ngoài các phân bón đơn đạm, lân, kali, phân hóa học còn có các loại phân hỗn hợp đa dinh dưỡng như phân NPK giúp cho nông dân bón phân cân đối giữa các loại đạm, lân, kali.
Mặc dù phân bón hóa học có nhiều ưu điểm song nó cũng có nhược điểm rất lớn mà nếu lạm dụng trong sản xuất thì lợi bất cập hại. Đó là sự phản tác dụng của phân hóa học và việc làm ô nhiễm môi trường sản xuất. Phân hóa học kích thích sự sinh trưởng và phát triển của cây nhưng lại không cung cấp chất dinh dưỡng cho đất.
Hiện nay, phần lớn diện tích lúa ở Quảng Trị ít được nông dân bón phân hữu cơ mà chỉ dùng phân vô cơ và trở thành như một thói quen. Sau một thời gian dài chỉ bón phân hóa học thì có tác dụng ngược lại đối với các loại cây trồng là sâu bệnh gia tăng, làm giảm dần năng suất, chất lượng cây trồng, ảnh hưởng đến môi trường sinh thái và sức khỏe con người.
Nếu trong canh tác chỉ sử dụng phân hóa học mà không bón phân hữu cơ là canh tác theo kiểu bóc lột độ màu của đất, làm cho đất bị chai cứng đi. Như thế, trong bón phân cho cây trồng, nông dân không nên chỉ thiên về loại phân này hoặc loại phân khác, đặc biệt lại càng không nên quá lạm dụng phân hóa học mà phải bón phân cân đối mới khai thác đồng ruộng một cách có hiệu quả nhất và sản xuất bền vững nhất. Mỗi loại phân có những giá trị tác dụng riêng đối với cây trồng.
Các chất mùn trong đất chỉ được cung cấp bởi các loại phân hữu cơ như phân chuồng, phân xanh, sự bồi đắp phù sa… Đất trồng và cây trồng cần đầy đủ các chất dinh dưỡng từ các loại phân cung cấp, do đó không thể dùng phân hóa học để thay thế hoàn toàn cho phân hữu cơ được mà phải dùng kết hợp các loại mới mang lại hiệu quả sản xuất cao.
Thực tế cho thấy trên mặt bằng được mùa chung, những đám ruộng có bón phân chuồng thì năng suất lúa tăng cao hơn từ 7- 8 tạ/ha cùng một loại giống. Việc bón phân hữu cơ không chỉ cung cấp độ mùn cho đất giúp ruộng giàu chất dinh dưỡng mà còn làm cho đất tơi xốp giúp rễ dễ hấp thu các chất dinh dưỡng trong đất, dễ trao đổi chất và quang hợp tốt.
Hiện nay, rác thải sinh hoạt của con người và phế phụ phẩm trong sản xuất nông nghiệp tương đối nhiều, nếu ủ thành phân hữu cơ để bón cho đồng ruộng là đưa lại lợi ích kép, là phát triển sản xuất bền vững, bảo vệ môi trường và sức khỏe con người. Đặc biệt, việc bón phân hữu cơ sẽ giải quyết tốt vấn đề môi trường trong chăn nuôi, chất thải động vật sẽ không còn gây ô nhiễm môi trường nhờ được sử dụng bón cho đồng ruộng.
Vai trò phân hữu cơ bón cho đồng ruộng tương đối lớn, nhưng hiện nay công việc vận chuyển không khó bởi các loại xe cơ giới đưa vào phục vụ đồng ruộng khá nhiều, hệ thống đường giao thông nội đồng cũng đồng bộ và đã đến tận ruộng. Sử dụng phân hữu cơ còn giảm được chi phí sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế.
Sử dụng hợp lý các loại phân hoá học kết hợp bón phân hữu cơ cho đồng ruộng là một trong những phương cách canh tác bền vững và khoa học, là cách tốt nhất để chống sự thoái hoá, sa mạc hoá của đất thể hiện được vai trò phân hữu cơ, trả lại sự sống cho đất trong quá trình canh tác và cũng là cách để ngày càng làm tăng hiệu quả sản xuất trên một đơn vị diện tích.
NACESTI (Sfarm.vn tổng hợp)
