Cây việt quất đang dẫn đầu xu hướng làm vườn nhờ giá trị dinh dưỡng và sức hút khó cưỡng từ những chùm quả căng mọng. Tuy nhiên, để cây sinh trưởng khỏe mạnh, người trồng cần nắm vững kỹ thuật chăm sóc và điều kiện trồng phù hợp. SFARM sẽ cùng bạn khám phá cách trồng và sử dụng các sản phẩm phân bón hữu cơ, phân trùn quế để cây phát triển tươi tốt.
1. Giới thiệu về cây việt quất
Được mệnh danh là “siêu trái cây”, cây việt quất nổi bật với những chùm quả mọng bổ dưỡng và vẻ đẹp cuốn hút. Không chỉ là lựa chọn hoàn hảo cho sức khỏe, loại cây này còn mở ra cơ hội kinh tế hấp dẫn.
1.1 Nguồn gốc và đặc điểm nổi bật của cây việt quất
Cây việt quất có nguồn gốc từ Bắc Mỹ, chủ yếu phân bố ở các khu vực ôn đới như Mỹ, Canada, Thụy Điển và Phần Lan.
- Thân cây: Đây là loại cây bụi thân gỗ, chiều cao dao động từ 10cm đến hơn 4m tùy giống.
- Lá cây: Lá việt quất hình elip, màu xanh đậm, chuyển sắc tím đỏ vào mùa thu.
- Hoa và quả: Hoa việt quất nhỏ, màu trắng hoặc hồng nhạt, nở vào mùa xuân. Quả việt quất khi chín có màu xanh đen hoặc tím sậm, mọng nước và có vị ngọt thanh mát.
1.2 Cây việt quất có mấy loại? Phân loại phổ biến hiện nay
Hiện nay, cây việt quất được phân thành nhiều giống khác nhau, phổ biến nhất là:
- Việt quất tứ quý: Giống nhập khẩu, có khả năng ra quả liên tục 4 mùa quanh năm.
- Việt quất cao: Cây cao lớn, cho năng suất cao, thích hợp với khí hậu mát mẻ.
- Việt quất thấp: Dạng cây bụi nhỏ, chịu lạnh tốt, thường được trồng làm cảnh kết hợp lấy quả.
1.3 Cây việt quất trồng bao lâu có trái?
Thông thường, cây việt quất sẽ bắt đầu cho trái sau 1–2 năm trồng nếu được chăm sóc đúng kỹ thuật. Các lứa quả đầu tiên có thể chưa đạt sản lượng cao, nhưng từ năm thứ 3 trở đi, năng suất ổn định hơn. Một cây việt quất trưởng thành có thể cho thu hoạch 5–6kg quả mỗi năm.
2. Điều kiện thích hợp để trồng cây việt quất
Việt quất là cây ưa khí hậu mát, đất tơi xốp và yêu cầu ánh sáng đầy đủ. Việc đảm bảo đúng điều kiện sinh trưởng ngay từ đầu sẽ giúp cây phát triển khỏe mạnh và cho năng suất tốt.
2.1 Đất trồng phù hợp cho cây việt quất
Cây việt quất thích hợp với đất tơi xốp, giàu mùn hữu cơ, thoát nước tốt. Độ pH đất lý tưởng dao động từ 4,5 đến 5,5. Bạn chỉ cần chọn đất trồng cây chất lượng ngay từ đầu. Trước khi trồng, nên trộn thêm xơ dừa, mùn cưa, than bùn hoặc tro trấu để tăng độ thông thoáng cho đất.
2.2 Khí hậu và ánh sáng lý tưởng
Việt quất ưa ánh nắng trực tiếp ít nhất 6 giờ mỗi ngày. Nhiệt độ thích hợp để cây phát triển là từ 20–36°C. Giai đoạn cây còn nhỏ nên che nắng nhẹ vào buổi trưa để tránh sốc nhiệt.
2.3 Các lưu ý khi chọn giống cây việt quất
- Nên chọn giống cây con khỏe mạnh, cao khoảng 20–40cm, lá xanh đậm, không sâu bệnh.
- Ưu tiên các giống việt quất tứ quý hoặc giống việt quất phù hợp với điều kiện khí hậu địa phương để cây dễ sinh trưởng và cho quả ổn định.
3. Cách trồng cây việt quất tại Việt Nam
Cây việt quất hoàn toàn có thể trồng thành công tại Việt Nam nếu người trồng nắm vững kỹ thuật chuẩn bị đất, chọn giống và chăm sóc đúng cách. .
3.1 Chuẩn bị đất và dụng cụ trồng
Việt quất là loài cây có bộ rễ nông, nhạy cảm với độ pH và độ thoáng khí của đất. Vì vậy, bước chuẩn bị đất là cực kỳ quan trọng.
- Đất trồng: Đất cần tơi xốp, nhiều mùn, giàu hữu cơ, độ pH đất từ 4,5 đến 5,5.
Trộn đất với xơ dừa, mùn cưa, tro trấu hoặc than bùn để tăng độ tơi xốp và giữ ẩm tốt. - Xử lý đất: Trước khi trồng khoảng 20 ngày, nên bón lót vôi bột để xử lý mầm bệnh, sau đó phơi ải đất để tăng độ tơi xốp tự nhiên.
- Dụng cụ trồng: Có thể sử dụng thùng xốp, chậu lớn, bao tải hoặc trồng trực tiếp ngoài vườn. Dụng cụ trồng cần có lỗ thoát nước tốt để tránh tình trạng úng rễ.
3.2 Cách trồng cây việt quất bằng hạt
Trồng bằng hạt là phương pháp tiết kiệm chi phí nhưng đòi hỏi nhiều thời gian và công chăm sóc.
- Ngâm hạt trong nước ấm khoảng 3–4 giờ để kích thích hạt nảy mầm nhanh hơn. Sau đó, ủ hạt trong khăn giấy ẩm hoặc giá thể thoáng khí từ 20–30 ngày cho đến khi hạt nứt nanh.
- Gieo hạt vào khay ươm hoặc bầu đất nhỏ, khoảng cách gieo từ 20–30cm.
- Phủ một lớp đất mỏng lên bề mặt hạt, tưới nhẹ bằng bình phun sương để giữ ẩm. Giữ độ ẩm đều đặn nhưng không để đất quá ướt.
- Khi cây con có khoảng 8–10 lá thật, cao từ 10–15cm, có thể tiến hành đánh cây ra trồng cố định.
3.3 Cách trồng cây việt quất từ cây giống
Trồng cây con là phương pháp phổ biến nhất hiện nay, vừa tiết kiệm thời gian, vừa dễ kiểm soát chất lượng cây trồng.
Chuẩn bị hố trồng:
- Đào hố sâu 40–60cm, rộng 50–60cm.
- Bón lót 2–3kg phân hữu cơ hoai mục trộn đều với đất hố.
Cách trồng:
- Đặt cây giống vào giữa hố, chỉnh thẳng đứng.
- Lấp đất kín cổ rễ, nén nhẹ để cố định gốc, nhưng không nén quá chặt để rễ dễ dàng hô hấp.
Bạn nên tưới đẫm nước ngay sau khi trồng để cây nhanh hồi phục. Ở giai đoạn đầu, có thể che bớt nắng gắt cho cây bằng lưới hoặc tán cây khác để cây con thích nghi dần với môi trường.
4. Hướng dẫn chăm sóc cây việt quất sai quả
Chăm sóc cây việt quất đòi hỏi sự kiên trì và kỹ thuật đúng cách. Các yếu tố như tưới nước, bón phân, cắt tỉa đều ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng quả.
4.1 Tưới nước cho cây việt quất đúng cách
Giai đoạn cây con: Tưới nước hằng ngày với lượng nước vừa đủ để giữ ẩm cho đất. Tuyệt đối không tưới quá nhiều làm úng nước, thối rễ.
Giai đoạn cây trưởng thành: Tưới nước 2–3 lần mỗi tuần tùy điều kiện thời tiết. Vào mùa khô cần tăng cường tưới để đảm bảo đất không bị khô nứt.
Lưu ý:
- Tưới vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát.
- Sử dụng vòi tưới nhẹ để tránh làm vỡ đất hoặc làm bật gốc cây non.
4.2 Cách bón phân cho cây việt quất
Để cây việt quất phát triển khỏe mạnh và cho năng suất ổn định, việc bón phân đúng cách là yếu tố quan trọng không thể bỏ qua.
Trong giai đoạn đầu, cây cần được bổ sung phân hữu cơ nhằm cải thiện độ phì nhiêu của đất và kích thích hệ rễ phát triển. Sau đó định kỳ mỗi 2–3 tháng, bón thêm phân hữu cơ kết hợp với phân NPK có tỷ lệ cân đối như 15-15-15 để cung cấp đủ dinh dưỡng cho cây.
Đặc biệt, trước thời kỳ ra hoa, người trồng cần tăng cường bón phân lân nhằm thúc đẩy quá trình phân hóa mầm hoa, giúp cây ra hoa đồng loạt và khỏe mạnh.
Khi cây bước vào giai đoạn nuôi quả, nên chuyển sang bón thêm kali để quả việt quất đạt kích thước lớn, mọng nước và có vị ngọt đậm hơn. Trong quá trình bón phân, cần chú ý bón quanh tán cây, không bón sát gốc để tránh làm tổn thương rễ non.
4.3 Cắt tỉa và tạo tán cho cây việt quất
Sau mỗi mùa thu hoạch, cần tiến hành cắt bỏ các cành già cỗi, cành bị sâu bệnh và những cành mọc chồng chéo làm cản trở sự phát triển của cây. Việc cắt tỉa nên thực hiện vào thời điểm cây bước vào giai đoạn nghỉ ngơi, cuối mùa đông hoặc đầu mùa xuân.
Khi tạo tán, nên giữ hình dạng tán tròn hoặc tán mở để các nhánh chính phân bổ đều quanh thân. Cần lưu ý khi cắt tỉa chỉ nên loại bỏ khoảng 20–30% tổng số cành để tránh làm cây suy yếu.
4.4 Phòng trừ sâu bệnh hại cây việt quất
Cây việt quất có thể gặp phải một số bệnh phổ biến ở cây như héo rũ, thối rễ, đốm lá và sâu đục thân.
Để phòng ngừa hiệu quả, người trồng nên đảm bảo môi trường vườn luôn thoáng mát, đất trồng có độ ẩm vừa phải, không để cây bị úng nước lâu ngày. Khi tưới nước cần hạn chế tiếp xúc với lá để tránh tạo điều kiện cho nấm bệnh phát sinh.
Ngoài ra, cần thường xuyên kiểm tra vườn, phát hiện sớm các dấu hiệu sâu bệnh để có biện pháp xử lý kịp thời. Có thể sử dụng các chế phẩm sinh học hoặc thuốc bảo vệ thực vật an toàn, ưu tiên những sản phẩm thân thiện với môi trường để bảo vệ cây lâu dài.
Một số biện pháp đơn giản như trồng xen các loại cây xua đuổi côn trùng tự nhiên cũng rất hữu hiệu trong việc hạn chế sâu bệnh cho vườn việt quất. Bạn có thể tham khảo các loại cây như: hương thảo, bạc hà, sả Java,…
5. Thu hoạch và bảo quản quả việt quất
Sau quá trình chăm sóc cẩn thận, việc thu hoạch quả việt quất đúng thời điểm và bảo quản đúng cách sẽ giúp đảm bảo chất lượng và giá trị dinh dưỡng của quả.
5.1 Khi nào nên thu hoạch việt quất?
Quả việt quất đạt độ chín lý tưởng khi có màu tím đen đậm, bề mặt quả căng bóng, và dễ dàng tách khỏi cuống khi nhẹ nhàng kéo nhẹ.
Thông thường, từ lúc cây ra hoa đến lúc quả chín mất khoảng 2–3 tháng tùy điều kiện thời tiết và kỹ thuật chăm sóc. Thu hoạch đúng lúc không chỉ giúp quả đạt hương vị ngon ngọt nhất mà còn hạn chế hao hụt trong quá trình bảo quản.
5.2 Kỹ thuật thu hoạch và bảo quản việt quất
Khi thu hoạch, cần thao tác nhẹ nhàng để tránh làm dập nát quả. Quả việt quất rất mềm nên tốt nhất nên dùng tay hái từng chùm hoặc sử dụng dụng cụ hái chuyên dụng.
Sau khi thu hoạch, bạn nên:
- Chọn lọc, loại bỏ quả dập, quả hỏng trước khi bảo quản.
- Bảo quản quả nơi thoáng mát, khô ráo trong thời gian ngắn (1–2 ngày).
- Nếu cần bảo quản lâu hơn, có thể đóng gói quả việt quất vào hộp nhựa thoáng khí và lưu trữ trong ngăn mát tủ lạnh ở nhiệt độ từ 13–15°C.
- Tránh rửa nước trước khi bảo quản để hạn chế tình trạng quả bị nấm mốc.
6. Tác dụng và công dụng của cây việt quất
Không chỉ là loại trái cây ngon miệng, quả việt quất còn mang lại nhiều giá trị về sức khỏe và có nhiều ứng dụng trong đời sống.
6.1 Lợi ích sức khỏe từ quả việt quất
Quả việt quất chứa hàm lượng vitamin C, chất chống oxy hóa anthocyanin cùng nhiều dưỡng chất quan trọng khác, mang lại nhiều công dụng tuyệt vời:
- Chống oxy hóa mạnh mẽ, làm chậm quá trình lão hóa tế bào.
- Tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ cơ thể chống lại bệnh tật.
- Bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch.
- Cải thiện trí nhớ, hỗ trợ chức năng não bộ.
- Tốt cho thị lực, giúp ngăn ngừa bệnh thoái hóa điểm vàng.
- Giúp ổn định lượng đường huyết, hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
6.2 Các ứng dụng phổ biến từ cây và quả việt quất
Ngoài ăn trực tiếp, bạn còn có thể tận dụng quả việt quất theo nhiều cách thú vị khác.
Bạn có thể dùng việt quất để làm nước ép, sinh tố, bánh ngọt hoặc mứt trái cây thơm ngon, bổ dưỡng cho cả gia đình. Ngoài ra, việt quất còn được chế biến thành các sản phẩm chức năng như viên uống bổ sung chất chống oxy hóa, rất tốt cho sức khỏe.
Nếu yêu thích việc làm đẹp không gian sống, bạn cũng có thể trồng những giống việt quất thấp để vừa có tán lá xanh mát, vừa có những chùm quả mọng xinh xắn trang trí sân vườn hoặc ban công.
7. Câu hỏi thường gặp về cây việt quất
Việc trồng và chăm sóc cây việt quất đôi khi khiến người mới bắt đầu gặp không ít bỡ ngỡ. Dưới đây là giải đáp cho những câu hỏi phổ biến nhất.
7.1 Tại sao cây việt quất không ra hoa?
Cây việt quất không ra hoa có thể do nhiều nguyên nhân như thiếu ánh sáng, đất trồng không phù hợp độ pH, hoặc do bón phân đạm quá nhiều khiến cây tập trung phát triển lá thay vì ra hoa.
Để khắc phục, bạn kiểm tra lại điều kiện chăm sóc, điều chỉnh lượng phân bón và đảm bảo cây nhận đủ ánh sáng mặt trời mỗi ngày.
7.2 Cây việt quất bị vàng lá phải làm sao?
Vàng lá ở cây việt quất thường do úng nước, thiếu vi chất (như sắt) hoặc đất trồng bị sai pH. Bạn kiểm tra lại chế độ tưới nước, cải tạo đất nếu cần thiết, đồng thời bổ sung phân vi lượng hoặc chế phẩm sinh học chứa sắt để cây phục hồi nhanh chóng.
7.3 Cây việt quất trồng chậu có ra trái không?
Cây việt quất phù hợp trồng chậu và cho trái nếu được chăm sóc đúng cách. Bạn nên chọn chậu đủ lớn, đất trồng tơi xốp, giữ ẩm tốt, bón phân định kỳ và đảm bảo cây được tắm nắng từ 6–8 giờ mỗi ngày để cây phát triển ổn định và ra hoa, kết trái.
7.4 Cây việt quất có dễ trồng ở Việt Nam không?
Cây việt quất ngày càng được trồng nhiều tại Việt Nam, đặc biệt ở các khu vực có khí hậu mát mẻ hoặc vùng cao. Tuy nhiên, ở những nơi khí hậu nóng bạn cần chọn giống phù hợp và chăm sóc kỹ lưỡng hơn.
Cây việt quất không chỉ mang lại giá trị dinh dưỡng cao mà còn mở ra nhiều cơ hội kinh tế cho người trồng. Qua bài viết của SFARM, bạn còn chần chừ gì mà không bắt tay vào áp dụng kỹ thuật trồng việt quất ngay hôm nay? Ghé thăm SFARM Blog thường xuyên để không bỏ lỡ những bí quyết làm vườn hữu ích bạn nhé!
Xem thêm:
- Phân bón cho cây ăn quả: Cách chọn và bón đúng kỹ thuật
- Cách trồng dâu tây tại nhà đơn giản, ra trái quanh năm
- Cách trồng dưa hấu đúng kỹ thuật, đơn giản tại nhà, sai quả ngon ngọt
- Cách bón phân cho cây dưa lưới xanh tốt, quả ngọt lịm
- Kỹ thuật trồng rau trên sân thượng đầy đủ nhất
SFARM – Đặng Gia Trang vinh hạnh là nhà cung cấp tin cậy các sản phẩm vật tư nông nghiệp theo hướng hữu cơ, sinh học của hơn 1500 đại lý, cửa hàng trên toàn quốc. Mời quý Khách hàng liên hệ thông tin sau để đội ngũ SFARM có thể nhanh chóng hỗ trợ:
– Website: https://sfarm.vn/
– Hotline: 0902652099
– Zalo: CSKH SFARM – 0902652099
