Với những người yêu hoa, đặc biệt những người chơi hoa Lan, không còn quá xa lạ với cái tên Lan Phi Điệp. Cái tên này đã được nhiều người tìm kiếm và trở nên rầm rộ vào những năm đầu 2018 – 2019. Trên thực tế, Lan Phi Điệp có rất nhiều loại, không phải ai cũng hiểu biết rõ về loại lan này. Hãy cùng Đặng Gia Trang tìm hiểu tất tần tật về các loại Lan Phi điệp hiện nay nhé!
1/ Lan phi điệp là gì?
Lan Phi Điệp có tên khoa học là Dendrobium anosmum, một số người gọi lan này là Giả Hạc, thuộc chi hoàng thảo, thích hợp với khí hậu nhiệt đới như Việt Nam. Loại lan này khi mọc hướng xuống đất và hoa nở tạo thành một dải như hình thác nước nên được xếp vào dòng thân thòng.
Chiều cao cây trung bình từ 10 – 30cm, thân chia đốt như đốt mía. Lá màu xanh bóng, như hình thoi. Hoa có mùi thơm dễ chịu, tùy cảm nhận của mỗi người chơi lan họ sẽ liên tưởng tới những mùi khác nhau như mùi của mù tạt, quả mâm xôi hay mùi đại hoàng.
2/ Ý nghĩa của lan phi điệp
Phi Điệp mang ý nghĩa sang trọng, quý phái cho người chơi lan. Ngoài ra, hoa phi điệp còn thể hiện sự sung túc, giàu có. Hoa Phi Điệp vàng mang ý nghĩa may mắn, tốt đẹp, thành công cho người được tặng lan,…
3/ Phân loại lan phi điệp
3.1 Theo màu sắc
Dựa theo màu sắc hoa, lan Phi Điệp được phân thành Phi Điệp tím và Phi Điệp vàng.
Phi Điệp vàng
3.2 Vùng miền
Trong Phi Điệp tím lại có nhiều mặt hoa khác nhau, người chơi lan thường phân biệt các mặt hoa này theo tên vùng miền.
- Phi Điệp Di Linh – Đức Trọng: Hoa xuất xứ từ huyện Di Linh, thuộc tỉnh Lâm Đồng. Là loại duy nhất trong tự nhiên nở vào thời kỳ Đông – Xuân, đúng vào dịp tết Nguyên Đán. Về đặc điểm hoa tương tự như các loại lan khác cùng dòng Phi Điệp.
- Phi Điệp Hòa Bình: Ngoài những đặc điểm vốn có của một cây lan Phi Điệp, thì loài Phi Điệp Hòa Bình có những đặc điểm riêng biệt như sau: Thân to, đốt thân ngắn, lá to và dày hơn những dòng khác. Vì vậy khi ra hoa, hoa cũng sẽ to hơn và mọc dày hơn,ra hoa cũng xum xuê hơn những dòng khác. Do đó Phi Điệp Hòa Bình luôn được bán với giá thành cao gấp 2 – 3 lần những dòng khác.
- Phi Điệp Kon Tum: Đây là dòng hoa thích hợp với khí hậu vùng Tây Nguyên, nở hoa vào thời kỳ Xuân – Hè.
- Phi Điệp Thanh Hóa – Nghệ An: Đặc điểm của hoa này là thuộc vùng nóng và nở hoa vào thời kỳ cuối mùa Hè.
- Phi Điệp Quảng Bình – Quảng Trị: Đây là loại hoa nở muộn vào cuối mùa Thu.
Phi Điệp Hòa Bình
3.3 Đặc điểm cấu tạo
Nếu dựa vào đặc điểm cấu tạo, hoa Phi Điệp lại được phân biệt theo nhiều đặc điểm riêng biệt về màu sắc cánh, hình dạng cánh, mắt hoa, đặc điểm mũi,…người chơi lan Phi Điệp thật sự rất mê mẩn vì sự đa dạng mà nó mang lại.
- Phân biệt theo màu sắc cánh có: 5 cánh trắng, ám, khói,…
- Phân biệt theo hình dạng cánh: cánh mai, cánh bầu, cánh bay,…
- Phân biệt theo đặc điểm mắt: mắt mù, mắt xước, 6 mắt,…
- Phân biệt theo đặc điểm mũi: mũi hồng, mũi tây,…
Phi điệp Hòa Bình cánh bầu
3.4 Nguồn gốc
Ngoài ra, lan Phi Điệp được phân biệt dựa theo nguồn gốc xuất xứ. Loại hoa này có nhiều ở các nước Đông Nam Á, vì thế được chia thành Phi Điệp Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan,…
4/ Cách nhận biết các loại lan Phi Điệp
4.1 Lan Phi Điệp vàng và lan Phi Điệp tím
Mặc dù thuộc cùng một chi nhưng chúng sẽ có những điểm giống và khác nhau cụ thể như sau:
Giống nhau:
- Cùng là dòng lan thuộc chi hoàng thảo, thân thòng.
- Sinh trưởng dị dưỡng, sống bám trên các thân gỗ tự nhiên hay các giá thể.
- Lượng ánh sáng yêu cầu chung cho cả hai loại Phi Điệp vàng và tím là 70%, độ ẩm tương đối từ 40 – 50%.
Lan phi điệp trồng trong chậu giá thể
Khác nhau:
- Mùa hoa: Nếu hoa Phi Điệp vàng nở hoa vào tháng 9 – 11 hàng năm thì Phi Điệp tím nở hoa vào dịp sau tết từ tháng 4 – 8 hàng năm.
- Đặc điểm hoa: Hoa Phi Điệp vàng có màu vàng, lưỡi màu nâu, cụm hoa không có nhiều biến thiên. Còn hoa Phi Điệp tím có màu trắng phớt tím, lưỡi màu tím, có nhiều biến thể như: năm cánh trắng, mắt nai, 6 mắt hay trắng tinh… Khi ra hoa, Phi Điệp vàng không cần phải xuống lá, nhưng điều này đòi hỏi phải được thực hiện đối với Phi Điệp tím.
- Đặc điểm thân, lá: Đối với Phi Điệp vàng thân lá của nó nhỏ hơn so với Phi Điệp tím. Thân màu xanh, lá thuôn dài, xếp đều nhau và hướng về một phía, đầu lá hơi nhọn. Ngược lại, thân Phi Điệp tím có màu tím ( trừ loại đột biến), lá tròn, bầu, các lá hơi so le nhau.
- Phân bố: Hoa Phi Điệp vàng chỉ thích hợp phát triển ở vùng lạnh như Tây Bắc, Lâm Đồng. Trong khi Phi Điệp tím có thể trồng được ở khắp mọi miền tổ quốc.
Phi điệp tím nở hoa vào dịp sau Tết
4.2 Lan Phi Điệp đột biến
Lan Phi Điệp được gọi là đột biến khi chúng có một số thay đổi độc, lạ nào đó về bất kỳ bộ phận nào của hoa. Chính vì sự lỏng lẻo trong cấu trúc nhiễm sắc thể làm cho lan Phi Điệp có nhiều đột biến xảy ra. Hiện nay, lan Phi Điệp vẫn rất được nhiều người ưa chuộng và săn lùng những dòng đột biến, mặc dù giá trị của chúng rất cao lên đến vài tỷ. Một số giống lan Phi Điệp đột biến có thể kể đến như trắng đại ẩm, năm cánh trắng Hòa Bình, năm cánh trắng kim…
Lan Phi Điệp đột biến
4.3 Phi Điệp 5 cánh trắng Phú Thọ
Đặc điểm của hoa 5 cánh trắng Phú Thọ này là có chiều dài thân đến 1,6m, thậm chí có thể dài hơn. Kích thước thân lớn, hoa có cánh đỉnh vươn thẳng, đầu cánh hơi cong, hai cánh ngang xếp đều nhau.
5/ Một số dòng Phi Điệp được ưa chuộng hiện nay
Sự phong phú và đa dạng của Phi Điệp đem đến nhiều lựa chọn cho người chơi lan. Tùy thuộc vào sở thích và sự phân bố vùng miền khác nhau mà một số dòng Phi Điệp cũng được săn đón khác nhau. Có thể kể đến những dòng lan Phi Điệp được nhiều người tìm mua nhiều nhất là Phi Điệp Hòa Bình, Phi Điệp Di Linh, Phi Điệp Lào và Phi Điệp đột biến.
Phi điệp Di Linh
6/ Cách nhân giống lan Phi Điệp
Lan Phi Điệp được nhân giống phổ biến theo hai cách:
6.1 Dùng lan rừng
Sử dụng những loại lan mọc tự nhiên để nhân giống. Tuy nhiên, số lượng lan trong tự nhiên ở nước ta đã trở nên khan hiếm. Những người nhân giống lan bằng lan rừng thường phải sử dụng lan được cung cấp từ Campuchia hay Lào. Lan rừng được mang về thuần và tiến hành nhân giống.
6.2 Dùng lan vườn
Biện pháp nhân giống bằng lan vườn là sử dụng cây con (keiki) để nhân giống. Việc nhân giống bằng keiki khá đơn giản, sử dụng những đoạn thân già, không còn ra hoa nhưng đảm bảo vẫn còn mắt để nhân giống. Sau đó sử dụng thuốc kích thích ra rễ và giá thể tiến hành nhân giống.
7/ Cách trồng lan phi điệp vào chậu
Giá thể sử dụng để trồng lan Phi Điệp trong chậu có thể dùng vỏ thông. Các bước thực hiện như sau:
Vỏ thông sau khi đem về băm nhỏ với kích thước bằng đốt ngón tay. Ngâm trong nước lã qua một đêm, sau đó pha với thuốc sát khuẩn và ngừa nấm như Physan 20. Ngâm tiếp tục trong vài tiếng đến khi vỏ thông ngậm nước là được.
Trước tiên, đặt một miếng xốp trắng đến ½ chậu để giúp thoát nước tốt. Tiếp theo bóc vỏ thông dàn đều mặt chậu, dùng kéo cắt tỉa phần rễ cũ của lan trước khi trồng giúp lan ra rễ mới dễ dàng hơn. Cuối cùng, đặt khóm lan vào chậu sao cho phần rễ tiếp xúc với vỏ thông, xếp thêm một lớp vỏ thông xung quanh chậu, đảm bảo phần gốc và rễ để lộ thiên.
8/ Cách trồng lan Phi Điệp vào gỗ
Cách trồng lan Phi Điệp vào gỗ cũng thực hiện đơn giản như trồng chậu. Trước khi trồng cần cắt tỉa những lá và rễ già, ngâm trong dung dịch chống thối nhũn và ngừa nấm. Cây mới ghép không cần tưới nước trong một tuần đầu tiên, sang tuần thứ hai có thể tưới nước và phun thuốc kích rễ. Nên đặt cây vào nơi râm mát và tránh trời mưa trong vòng một tháng sau khi trồng.
Lưu ý: Chỉ thực hiện trồng cây khi thời tiết khô ráo, vì nếu trời mưa cây dễ dàng nhiễm bệnh. Không được ghép lan vào cây gỗ khi chúng đang ra hoa, làm như vậy sẽ dễ mất sức cây.
Phi điệp phát triển tốt trên thân gỗ khô
9/ Cách chăm sóc các loại lan Phi Điệp
9.1 Ánh sáng
Một lưu ý chung cho người chơi lan cần biết đó là khi cây mới ra hoa không được để chúng tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp, như vậy sẽ làm cho lá non bị cháy và cây chậm lớn. Thời điểm thích hợp cho cây tiếp xúc ánh nắng là lúc cây bắt đầu chuẩn bị ra hoa.
9.2 Độ ẩm
Độ ẩm thích hợp cho sự sinh trưởng và phát triển của Phi Điệp là 60 – 70%, mùa hè cần tăng độ ẩm lên 80 – 90%. Đảm bảo vườn cây thông thoáng, tránh sâu bệnh.
9.3 Nhiệt độ
Cây lan Gỉa Hạc này có khả năng chịu lạnh và nóng tốt. Nhiệt độ thích hợp cho sự phát triển của lan từ 26 – 30 độ C. Độ chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm từ 7 – 11 độ C.
9.4 Nước
Yêu cầu về nước của hoa Phị Điệp khác nhau tùy vào từng mùa trong năm. Nhiệt độ mùa hè cao, nắng nóng nên tưới nước 2 – 4 lần/tuần. Mùa thu mát mẻ có thể tưới 1 lần trên tuần là đủ. Và mùa đông áp dụng hình thức tưới phun sương 2 lần/tháng cho lan.
10/ Kỹ thuật bón phân cho các loại lan phi điệp
Bón phân là việc làm cần thiết và thường xuyên giúp lan sinh trưởng và phát triển tốt, ra hoa đẹp. Công thức phân bón cho Phi Điệp theo từng tháng sẽ khác nhau, cụ thể: tháng 2 – 9 bón phân theo tỷ lệ 15 – 15 – 15; từ tháng 9 – 10 bón liều lượng 10 – 30 – 12; tháng 12 kết thúc việc bón phân.
Lưu ý: Lan Phi Điệp không ưa những loại phân bón có chứa Nitrogen. Nếu bón quá nhiều phân có chứa loại chất này sẽ kích thích cây ra nhiều cây con mà không hình thành nụ.
Ngày nay, phân trùn quế dạng viên nén chậm tan được nhiều nhà vườn ưa chuộng sử dụng cho lan. Bón trực tiếp hoặc cho vào túi lưới 20-30gr phân trùn, sau đó tưới nước cho cây.
Phân trùn quế viên nén chậm tan cho lan
11/ Kỹ thuật phòng trừ sâu bệnh cho lan phi điệp
Để hoa lan nói chung, hoa lan Phi Điệp nói riêng phát triển tốt, sạch sâu bệnh, ra hoa đẹp,… đòi hỏi người chơi lan phải có một kiến thức sâu rộng về lan. Trong đó biện pháp phòng trừ sâu bệnh trên Phi Điệp là hết sức cần thiết nếu không muốn tiêu hủy cả vườn lan. Một số sâu bệnh hại phổ biến cụ thể:
Bệnh do tác nhân nấm gây nên gồm: bệnh đốm lá, thối đọt, thối rễ, thán thư, thối hạch, đốm vòng trên cánh hoa, đốm nâu. Bệnh thối nâu và thối mềm là hai loại do vi khuẩn gây ra.
Nên thường xuyên kiểm tra tình trạng phát triển của cây để phát hiện kịp thời mầm bệnh, tránh hiện tượng lây lan mạnh. Hai biện pháp phòng bệnh chủ yếu trên Phi Điệp là sử dụng nước vôi trong và thuốc bảo vệ thực vật.
Phòng bệnh bằng sử dụng nước vôi trong: Tiến hành lấy một lượng vôi bằng ngón tay cái hòa với 1,5 lít nước. Đợi vôi lắng xuống rồi lấy phần nước vôi trong xịt lên giá thể trồng lan. Thực hiện đều đặn 2 lần/tháng. Điều này có tác dụng diệt khuẩn và giúp cây cứng cáp hơn do trong vôi chứa canxi. Lưu ý phải tiến hành phun lại bằng nước sạch sau đó hai tiếng, nếu không cây dễ bị nóng và cháy lá.
Phòng bệnh bằng thuốc hóa học: Ridomil Gold được sử dụng để phun phòng bệnh thối nhũn và ngăn ngừa nấm. Đặc biệt Starner là loại thuốc chuyên sử dụng cho những loại hoa lan thân thòng như Phi Điệp, thuốc có tác dụng diệt khuẩn và không gây hại cho thân thòng.
Hy vọng với những chia sẻ trên đây giúp bạn có cái nhìn tổng quát về hoa lan Phi Điệp. Nếu có bất cứ thắc mắc gì thì vui lòng liên hệ Hotline 0902.652.099 bạn nhé!
*Xem thêm:
- Nắm bắt ngay cách trồng và chăm sóc lan đai trâu chuẩn nhất
- Hướng dẫn cách trồng và chăm sóc lan long tu cực đơn giản
- Cách trồng và chăm sóc lan ý thảo chuẩn chuyên gia
- Đặc điểm, cách trồng và chăm sóc lan chuỗi ngọc ra hoa rực rỡ
