Đứng trước những khủng hoảng về an toàn thực phẩm trong những năm vừa qua, nhu cầu sử dụng sản phẩm nông nghiệp hữu cơ ngày càng nhiều. Ngành sản xuất hữu cơ tại Việt Nam đang được nhiều người quan tâm đón nhận. Xu hướng phát triển nông nghiệp hữu cơ được nhà nước đầu tư đẩy mạnh hơn trong những năm gần đây và cả định hướng trong tương lai.
1/ Định nghĩa
Theo định nghĩa của bộ nông nghiệp Việt Nam Nông nghiệp hữu cơ là một hệ thống kỹ thuật nuôi trồng làm tăng cường độ phì của đất và sự đa dạng sinh học hoàn toàn bằng hình thức sử dụng phân hữu cơ. Nó có tác dụng cải tạo và tăng độ phì cho đất. Nông nghiệp hữu cơ nói không với sử dụng thuốc trừ sâu bệnh tổng hợp, thuốc kháng sinh, phân bón tổng hợp, sinh vật biến đổi gen, hoóc-môn tăng trưởng. Thay vào đó là sự bền vững, tăng cường độ phì của đất và sự đa dạng sinh học.
2/ Xu hướng phát triển tại Việt Nam
Tính từ năm 2000 đến nay diện tích nuôi trồng hữu cơ trên cả nước tăng nhanh. Thu hút lớn các doanh nghiệp và nông dân ở 33 tỉnh thành cùng tham gia. Trong đó, có nhiều mô hình hợp tác xã đang sản xuất nông nghiệp hữu cơ và phát triển nhanh về quy mô cũng như chất lượng sản phẩm. Cụ thể có các địa bàn như Lương Sơn (Hòa Bình), Thanh Xuân, Sóc Sơn (Hà Nội), Bắc Hà (Lào Cai), Hàm Yên (Tuyên Quang)…
Thêm vào đó, với diện tích canh tác trên các địa bàn các tỉnh trên cả nước tăng nhanh mỗi năm. Chỉ trong khoảng 8 năm trở lại đây diện tích canh tác và nuôi trồng hữu cơ trên cả nước tăng từ 12.120 ha lên 76.666 ha, tốc độ này nhanh hơn cả mức trung bình toàn cầu.
Nhằm đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hữu cơ Bộ Khoa học và Công nghệ có ban hành và công bố bộ Tiêu chuẩn thực phẩm hữu cơ quốc gia (TCVN 11041:2017), với những tiêu chuẩn cụ thể liên quan sản xuất, chế biến, ghi nhãn sản phẩm nông sản hữu cơ; trồng trọt hữu cơ và chăn nuôi hữu cơ. Trong phạm vi chủ yếu là rau, trái cây, lương thực, chè, thảo dược, gia súc, gia cầm và trứng gia cầm hữu cơ, ong nuôi và sản phẩm ong… Đồng thời nhấn mạnh quy trình vận chuyển, bảo quản, sơ chế và chế biến thực phẩm hữu cơ luôn cần đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm từ gốc đến ngọn, từ khâu nuôi trồng, chế biến, sản xuất cho đến tay người tiêu dùng.
Cũng theo nghị định 109/2018/NĐ-CP được chính phủ ban hành mới đây bộ có đưa ra nhiều chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp hữu cơ. Trong đó ưu tiên kinh phí nghiên cứu khoa học, còn lại đầu tư vào phục vụ sản xuất hữu cơ được ưu tiên hưởng các chính sách khuyến khích đầu tư.
3/ Mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp ra thị trường quốc tế
Đi cùng với xu hướng đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hữu cơ, Việt Nam đẩy mạnh mở rộng tiêu thụ sản phẩm hữu cơ ra thị trường quốc tế. Tận dụng lợi thế về nhân lực, nguồn lực môi trường đất đai hiện có. Việt Nam đủ khả năng cung ứng ra thị trường (các nước lân cận) những nông phẩm hữu cơ trong thời gian dài và chất lượng ổn định.
Để làm được điều này một cách ổn định và bền vững, quy trình sản xuất hoạch định cần đảm bảo nghiêm chỉnh. Đồng thời có chiến lược thu hút các doanh nghiệp đầu tư và phát triển. Trong thời gian tới, để có chỗ đứng trong thị trường quốc tế, nền hữu cơ Việt Nam cần sự vào cuộc của các cấp, các ngành và cả người nông dân. Trong đó cần tăng cường thúc đẩy để làm thay đổi thói quen cũng như cách nhìn nhận của người dân theo hướng sản xuất nông nghiệp hữu cơ.
Tạo dựng thói quen lựa chọn và sử dụng thực phẩm hữu cơ, có như vậy xu hướng hữu cơ sẽ càng có nhiều cơ hội phát triển thị trường và xây dựng các mối liên kết chặt chẽ, bền vững hơn giữa các thành phần tham gia sản xuất, chế biến, tiêu thụ. Có như vậy, nông nghiệp Việt Nam sẽ có chỗ đứng bền vững hơn tại thị trường trong nước cũng như quốc tế
Nhìn chung, xu hướng phát triển hữu cơ đang dần nở rộ và phát triển một cách nhanh chóng tại Việt Nam. Bằng chứng là ngày càng có nhiều mô hình kinh doanh nông sản hữu cơ, trồng trọt hữu cơ với đa dạng các loại cây trồng. Tuy nhiên, cần có định hướng phát triển nông nghiệp hữu cơ sao cho bền vững, chất lượng và đạt hiệu quả tốt nhất.
*Xem thêm:
- Hiểu về phân bón hữu cơ
- Hiểu đúng và đủ về nông nghiệp hữu cơ
- Con đường cho sản phẩm hữu cơ bước vào siêu thị
- Lợi ích trăm bề từ phát triển nông nghiệp hữu cơ
