Cách chọn cây giống sầu riêng tốt chuẩn kỹ thuật nhà vườn

Cách chọn cây giống sầu riêng tốt không chỉ là yếu tố quyết định năng suất mà còn ảnh hưởng đến chất lượng trái, sức đề kháng. Vì vậy, SFARM cùng bạn tìm hiểu cách kết hợp Trichoderma với các kỹ thuật để cây giống khỏe mạnh, thích nghi tốt 

1. Tầm quan trọng của việc chọn giống sầu riêng chất lượng

• Tăng năng suất và chất lượng trái: Giống sầu riêng tốt sẽ cho năng suất cao, trái đẹp, không bị sâu bệnh và có hương vị đặc trưng. Các giống sầu riêng có khả năng sinh trưởng tốt, ít bị rụng trái và cho trái đồng đều, giúp tăng trưởng bền vững cho cây trồng.
• Khả năng chống chịu với bệnh và sâu hại: Chọn giống sầu riêng chất lượng còn giúp cây chống lại các loại sâu bệnh, nấm mốc và các yếu tố bất lợi khác từ môi trường. Một số giống sầu riêng có khả năng kháng bệnh tốt, giúp giảm thiểu chi phí phòng trừ sâu bệnh.
• Tối ưu hóa khả năng sinh trưởng: Các giống sầu riêng chất lượng thường có khả năng sinh trưởng mạnh mẽ, cây phát triển nhanh chóng và ít bị chậm phát triển, góp phần tiết kiệm thời gian và công sức cho nông dân.
• Đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu: Sầu riêng là loại trái cây xuất khẩu phổ biến, đặc biệt vào các thị trường như Trung Quốc, Thái Lan, và nhiều quốc gia khác. Việc chọn giống chất lượng giúp đảm bảo trái đạt tiêu chuẩn quốc tế về kích thước, hình dáng, hương vị và độ chín.
• Giảm thiểu rủi ro trong sản xuất: Chọn giống chất lượng giúp giảm thiểu rủi ro trong sản xuất vì giống cây khỏe mạnh, phát triển ổn định và cho trái chất lượng. Điều này giúp nông dân yên tâm về sản lượng và lợi nhuận.
• Tính bền vững và bảo vệ môi trường: Một số giống sầu riêng chất lượng có khả năng phát triển tốt trong điều kiện khí hậu và đất đai khác nhau, từ đó giúp duy trì sự bền vững của nông nghiệp, hạn chế việc canh tác quá mức và bảo vệ tài nguyên đất.

1.1. Ảnh hưởng đến sinh trưởng, năng suất

Sinh trưởng 

• Tốc độ phát triển: Các giống sầu riêng chất lượng thường có khả năng sinh trưởng mạnh mẽ và nhanh chóng. Chúng có bộ rễ phát triển tốt, giúp cây dễ dàng hấp thụ nước và chất dinh dưỡng từ đất, từ đó thúc đẩy sự phát triển của thân và cành.
• Khả năng chịu hạn và điều kiện khắc nghiệt: Một số giống sầu riêng có khả năng chịu hạn tốt hơn, giúp cây duy trì sự sinh trưởng ngay cả trong điều kiện thời tiết khô hạn hoặc biến động khí hậu. Những giống này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng trở nên khó lường.
• Khả năng chống lại sâu bệnh: Giống sầu riêng chất lượng có khả năng chống lại một số bệnh phổ biến như bệnh thối rễ, bệnh đốm lá hay sâu bọ gây hại. Điều này giúp cây ít bị tổn thương, duy trì được sự phát triển ổn định.

Năng suất 

• Sản lượng trái: Các giống sầu riêng tốt sẽ cho sản lượng trái cao hơn so với những giống kém chất lượng. Giống tốt thường cho trái đều, ít rụng, giúp nông dân thu hoạch được nhiều trái hơn từ mỗi cây.
• Kích thước và hình dáng trái: Các giống sầu riêng chất lượng sẽ có trái đạt kích thước lớn và đẹp mắt hơn, đáp ứng yêu cầu của thị trường, đặc biệt là xuất khẩu. Trái có hình dáng đồng đều và vỏ mỏng sẽ dễ dàng thu hút khách hàng và tăng giá trị sản phẩm.
• Chất lượng trái: Giống sầu riêng ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của trái, bao gồm độ ngọt, hương vị, độ dẻo của cơm sầu riêng, và hàm lượng dinh dưỡng. Giống tốt sẽ cho trái có hương vị thơm ngon, thịt dày và ít sơ, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng cao và dễ dàng tiêu thụ.
• Tuổi thọ của cây: Những giống sầu riêng chất lượng có tuổi thọ cao, giúp cây duy trì năng suất ổn định qua nhiều năm. Điều này rất quan trọng trong việc tối ưu hóa chi phí đầu tư và bảo vệ lợi nhuận lâu dài.

1.2. Quyết định đến chi phí và hiệu quả đầu tư lâu dài

Chi phí ban đầu thấp hơn

• Giống chất lượng giúp giảm chi phí chăm sóc: Khi chọn giống sầu riêng chất lượng, cây sẽ phát triển khỏe mạnh và ít mắc bệnh. Điều này giúp giảm thiểu chi phí mua thuốc bảo vệ thực vật và các biện pháp phòng trừ sâu bệnh. Đồng thời, cây cũng ít bị hư hại, giảm bớt chi phí thay thế giống cây bị chết hoặc kém phát triển.
• Tăng hiệu quả của phân bón và nước tưới: Giống sầu riêng chất lượng thường có khả năng hấp thụ dinh dưỡng và nước tốt hơn. Điều này có nghĩa là nông dân có thể tiết kiệm chi phí phân bón và nước tưới mà vẫn đảm bảo cây phát triển mạnh mẽ.

Giảm chi phí dài hạn

• Tiết kiệm chi phí chăm sóc dài hạn: Những giống sầu riêng tốt sẽ ít bị bệnh và sâu hại, do đó giảm chi phí cho việc xử lý và chăm sóc cây trồng trong suốt chu kỳ sinh trưởng. Việc chọn giống phù hợp sẽ giúp nông dân giảm chi phí nhân công và tài nguyên sử dụng cho việc bảo vệ cây.
• Bảo vệ sức khỏe cây trồng lâu dài: Chọn giống sầu riêng có khả năng chống chịu sâu bệnh và điều kiện thời tiết khắc nghiệt sẽ giúp cây phát triển bền vững trong nhiều năm. Cây khỏe mạnh sẽ ít bị tổn thương và có thể cho sản lượng ổn định trong thời gian dài mà không cần phải thay giống thường xuyên.

Hiệu quả đầu tư lâu dài

• Đầu tư ban đầu cao nhưng thu hồi nhanh chóng: Dù giá giống sầu riêng chất lượng có thể cao hơn so với giống thông thường, nhưng cây sẽ cho năng suất cao và trái có chất lượng tốt, giúp nông dân thu hồi vốn nhanh chóng. Hơn nữa, cây sẽ duy trì năng suất ổn định trong nhiều năm, giúp giảm chi phí đầu tư lặp lại.
• Tăng tuổi thọ cây trồng: Các giống sầu riêng tốt thường có tuổi thọ cao và có thể cho trái trong nhiều năm liên tiếp mà không cần thay thế giống thường xuyên. Điều này giúp giảm chi phí đầu tư cho các lần trồng lại và giúp cây duy trì sản lượng ổn định trong suốt vòng đời của nó.

2. Cách chọn cây giống sầu riêng tốt theo tiêu chuẩn kỹ thuật 

• Đặc điểm bên ngoài: Chọn cây giống có thân cây thẳng, không bị cong vẹo hay hư hại. Cây phải có lá xanh tươi, không có dấu hiệu của bệnh như lá vàng, lá nhăn, hay các đốm đen. Rễ cây phải phát triển khỏe mạnh, không bị thối hay hư.
• Kích thước cây giống: Cây giống sầu riêng khỏe mạnh thường có chiều cao từ 30cm đến 50cm và thân cây cứng cáp, không bị gãy hay yếu. Chọn cây giống có đường kính thân từ 0,5cm đến 1cm, không quá nhỏ vì cây quá nhỏ dễ yếu, dễ chết khi trồng.
• Khả năng chống chịu bệnh: Nên ưu tiên chọn các giống sầu riêng có khả năng chống lại một số bệnh phổ biến như bệnh thối rễ, bệnh đốm lá hay bệnh nấm. Các giống được chọn lựa phải có lịch sử kháng bệnh tốt, giảm thiểu tối đa việc sử dụng thuốc trừ sâu, bảo vệ cây khỏi các bệnh hại.

2.1. Nguồn gốc giống rõ ràng, uy tín

• Chất lượng giống ổn định: Khi giống sầu riêng có nguồn gốc rõ ràng, bạn sẽ yên tâm rằng cây giống được nhân giống từ những cây mẹ khỏe mạnh, có năng suất cao và ít bị bệnh. Giống uy tín thường được chọn lọc kỹ lưỡng và có đặc tính di truyền ổn định.
• Giảm rủi ro về sâu bệnh: Giống sầu riêng có nguồn gốc uy tín đã được kiểm tra và chứng nhận, giúp giảm thiểu rủi ro bị bệnh do giống không tốt. Cây giống từ vườn ươm uy tín sẽ có khả năng kháng bệnh tốt hơn và phát triển khỏe mạnh.
• Tăng năng suất và chất lượng trái: Giống uy tín sẽ giúp bạn đạt được sản lượng cao, trái đều, kích thước lớn, hương vị ngon và dễ tiêu thụ trên thị trường. Việc có nguồn gốc giống rõ ràng cũng giúp bạn kiểm soát chất lượng sản phẩm ngay từ đầu.

2.2. Đặc điểm cây giống đạt chuẩn (cao, thân, rễ, lá…)

Chiều cao cây giống

• Cây giống đạt chuẩn thường có chiều cao từ 30cm đến 50cm. Cây quá thấp (dưới 30 cm) có thể chưa đủ phát triển để bắt đầu trồng và có thể gặp khó khăn trong việc thích nghi với điều kiện ngoài đồng.
• Cây giống phải đạt chiều cao đồng đều, không bị còi cọc, gãy nhánh hay bị thiếu chất dinh dưỡng trong quá trình phát triển.

Thân cây

• Thân cây thẳng, cứng cáp: Thân cây giống phải thẳng, không bị cong vẹo hay yếu. Cây giống có thân thẳng đứng sẽ phát triển tốt và ít bị ảnh hưởng bởi gió bão hay các yếu tố ngoại cảnh.
• Đường kính thân: Cây giống đạt chuẩn có đường kính thân từ khoảng 0,5cm đến 1cm, thể hiện sự phát triển ổn định và sức khỏe tốt.
• Vỏ thân mịn màng, không có vết nứt: Vỏ thân phải không có vết nứt, lỗ thủng, hoặc dấu hiệu của sự xâm nhập của sâu bệnh. Vết thương hoặc vết xước trên thân có thể là nơi dễ dàng cho vi khuẩn và nấm xâm nhập, gây hại cho cây.

Rễ cây

• Rễ phát triển khỏe mạnh: Rễ cây giống phải phát triển mạnh mẽ, tươi mới và có màu trắng sáng, không bị hư hỏng hay thối. Cây giống có rễ khỏe sẽ dễ dàng hấp thụ nước và dưỡng chất từ đất, giúp cây phát triển nhanh chóng sau khi trồng.
• Rễ không bị xoắn, không bị nấm: Kiểm tra xem rễ cây có bị xoắn hay không, nếu có, đó có thể là dấu hiệu của việc cây giống được ươm trong điều kiện không phù hợp, dễ gây bệnh cho cây khi trồng ra đất.
• Cây giống ghép: Nếu cây giống được nhân giống bằng phương pháp ghép, phần ghép phải kín, không có vết nứt hoặc dấu hiệu bị hở. Đảm bảo rằng vết ghép không bị lộ và cây ghép phát triển đồng đều với phần gốc.

Lá cây

• Lá xanh tươi, không bị vàng úa: Cây giống phải có lá xanh mướt, không bị vàng, héo, hoặc có dấu hiệu của bệnh tật như đốm nâu, đốm đen. Lá có màu xanh đồng đều thể hiện cây được cung cấp đủ dưỡng chất và không bị thiếu nước hoặc thiếu chất dinh dưỡng.
• Lá không có sâu bệnh: Kiểm tra lá cây giống xem có bị sâu ăn hay không. Lá cây giống phải sạch sẽ, không có dấu hiệu của côn trùng hoặc bệnh lý như vết đốm, tưa, hoặc vết cắn.
• Lá dày và cứng: Lá phải có độ dày vừa phải, cứng cáp, và không bị nhăn nheo. Lá mỏng, mềm hoặc dễ gãy có thể là dấu hiệu của cây giống bị thiếu dinh dưỡng hoặc không khỏe mạnh.

2.3. Gốc ghép 2 năm, mắt ghép khỏe, không nứt

Gốc ghép

• Gốc ghép 2 năm: Một gốc ghép sầu riêng có tuổi đời 2 năm thường đã ổn định và có khả năng phát triển tốt. Gốc ghép này đã trải qua một thời gian đủ dài để có bộ rễ khỏe và chịu được điều kiện môi trường.
• Gốc ghép không bị mục nát: Kiểm tra phần gốc ghép để đảm bảo không có dấu hiệu mục nát, thối hoặc bị tổn thương. Gốc ghép phải chắc khỏe, không bị xói mòn hoặc hư hỏng.
• Đảm bảo sự kết nối gốc và mắt ghép: Vị trí ghép phải là một điểm nối chắc chắn giữa gốc ghép và mắt ghép. Nếu kết nối này không chắc, cây sẽ dễ bị tách rời hoặc phát triển không đều.

Mắt ghép khỏe, không nứt 

• Mắt ghép không nứt: Mắt ghép khỏe sẽ có dấu hiệu không bị nứt hoặc hư hỏng, không có vết thâm, vết đen hoặc dấu hiệu của bệnh tật. Mắt ghép cần phải phát triển mạnh mẽ và có màu sắc đồng nhất với phần gốc ghép.
• Mắt ghép phát triển mạnh: Mắt ghép khỏe sẽ có màu xanh đậm, không bị héo úa. Mắt ghép cần được gắn chặt vào gốc ghép và có dấu hiệu sinh trưởng tốt, không có dấu hiệu chết hoặc yếu đuối.
• Mắt ghép không bị nhiễm bệnh: Kiểm tra kỹ các mắt ghép xem có bị nấm, vi khuẩn hoặc sâu bệnh gây hại hay không. Nếu có dấu hiệu của các bệnh tật này, cây giống có thể phát triển kém và dễ bị hư hỏng.

3. Lựa chọn giống sầu riêng phù hợp với vùng trồng

3.1. Theo vùng khí hậu – đất đai: Tây Nguyên, ĐBSCL, Đông Nam Bộ

Vùng Tây Nguyên

Tây Nguyên có khí hậu nhiệt đới gió mùa, có mùa mưa và mùa khô rõ rệt, đất chủ yếu là đất bazan, tơi xốp, có khả năng thoát nước tốt, rất thích hợp cho việc trồng sầu riêng.

Các yếu tố khí hậu và đất đai:

• Khí hậu: Mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10, mùa khô từ tháng 11 đến tháng 4. Nhiệt độ trung bình khoảng 22–28°C, độ ẩm từ 75–85%.
• Đất đai: Đất bazan màu mỡ, tơi xốp và giàu dinh dưỡng, có khả năng thoát nước tốt.

Các giống sầu riêng phù hợp:

• Giống Monthong (Thái Lan): Đây là giống sầu riêng phổ biến, thích nghi tốt với khí hậu nhiệt đới gió mùa, phát triển mạnh ở đất bazan. Monthong có đặc điểm trái to, cơm dày, ít xơ, ít hạt và ngọt. Đây là giống dễ trồng và năng suất ổn định.
• Giống Ri6 (Việt Nam): Giống này rất phù hợp với vùng Tây Nguyên nhờ khả năng chịu hạn tốt và chống chịu sâu bệnh. Ri6 có quả nhỏ, cơm dày, ít xơ, và có vị ngọt đặc trưng. Đây là giống phù hợp với khí hậu nóng ẩm và đất tơi xốp.
  
• Giống Musang King (Mã Lai): Mặc dù giống này đòi hỏi chăm sóc tỉ mỉ, Musang King cho trái có chất lượng vượt trội, cơm dày, hương vị béo ngậy, được ưa chuộng tại thị trường quốc tế. Tuy nhiên, cây cần điều kiện trồng tốt và kiểm soát độ ẩm trong mùa mưa.

Vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL)

ĐBSCL có khí hậu nhiệt đới gió mùa, mưa nhiều quanh năm, độ ẩm cao và đất đai phù sa màu mỡ. Đây là vùng đất lý tưởng để trồng sầu riêng.

Các yếu tố khí hậu và đất đai:

• Khí hậu: Nhiệt độ trung bình quanh năm từ 25–28°C, độ ẩm cao, mưa nhiều quanh năm (từ tháng 5 đến tháng 11).
• Đất đai: Đất phù sa, tơi xốp, giàu dinh dưỡng và có khả năng giữ nước tốt, thích hợp cho cây trồng nhiệt đới.

Các giống sầu riêng phù hợp:

• Giống Ri6 (Việt Nam): Là giống bản địa, phù hợp với khí hậu và đất đai của ĐBSCL. Giống Ri6 có khả năng phát triển tốt trong môi trường ẩm ướt, chịu mưa nhiều và có khả năng chống chịu bệnh tốt. Quả nhỏ, cơm dày, ít xơ, ngọt, và có thị trường tiêu thụ rộng rãi.
• Giống Monthong (Thái Lan): Đây là giống phổ biến trong ĐBSCL vì khả năng chịu mưa tốt và dễ trồng. Giống này có trái to, cơm dày, ít xơ, ít hạt, và ngọt. Đặc biệt, giống này rất thích hợp với đất phù sa màu mỡ của ĐBSCL.
• Giống Musang King (Mã Lai): Mặc dù cần chăm sóc kỹ lưỡng, giống Musang King cho trái chất lượng cao và hương vị đặc trưng, phù hợp với vùng đất tơi xốp và có khả năng cung cấp đủ dinh dưỡng cho cây phát triển.

Vùng Đông Nam Bộ

Đông Nam Bộ có khí hậu nhiệt đới gió mùa, mùa mưa và mùa khô rõ rệt, đất đai chủ yếu là đất phù sa, đất đỏ bazan, tơi xốp, giàu dinh dưỡng. Đây là vùng đất rất phù hợp để trồng sầu riêng.

Các yếu tố khí hậu và đất đai:

• Khí hậu: Nhiệt độ trung bình từ 24–28°C, mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10 và mùa khô từ tháng 11 đến tháng 4.
• Đất đai: Đất phù sa màu mỡ, đất bazan, đất tơi xốp và giàu dinh dưỡng, khả năng thoát nước tốt.

Các giống sầu riêng phù hợp:

• Giống Monthong (Thái Lan): Giống này rất phổ biến ở Đông Nam Bộ nhờ khả năng phát triển ổn định trong điều kiện khí hậu nhiệt đới. Monthong có quả lớn, cơm dày, ít xơ và ngọt, đặc biệt phù hợp với đất phù sa giàu dinh dưỡng.
• Giống Ri6 (Việt Nam): Giống Ri6 rất phổ biến ở miền Nam và đặc biệt phù hợp với đất phù sa, chịu mưa tốt và khả năng chống chịu sâu bệnh cao. Đây là giống dễ trồng, năng suất ổn định, cơm dày, ít xơ và ngọt.
• Giống Musang King (Mã Lai): Mặc dù đòi hỏi chăm sóc kỹ lưỡng và điều kiện trồng tốt, giống Musang King cho quả có chất lượng cao, cơm dày và hương vị đặc biệt. Với điều kiện đất đai và khí hậu Đông Nam Bộ, giống này có thể phát triển tốt nếu được chăm sóc đúng cách.

3.2. Theo mô hình canh tác: chuyên canh, hữu cơ, xen canh

Mô hình Chuyên Canh

Chuyên canh là mô hình trồng một loại cây duy nhất trong diện tích lớn. Mô hình này tập trung vào việc tối ưu hóa năng suất và chất lượng của giống cây trồng. Đặc điểm của mô hình này là yêu cầu kỹ thuật chăm sóc cây rất cao và quản lý môi trường trồng tốt.

Các yếu tố cần lưu ý:

• Đặc điểm khí hậu và đất đai: Đất phải phù hợp với giống cây, có khả năng thoát nước tốt và tơi xốp.
• Yêu cầu về kỹ thuật: Cần có sự chăm sóc tỉ mỉ, phân bón đầy đủ, và kiểm soát sâu bệnh.

Giống sầu riêng phù hợp cho mô hình chuyên canh:

• Giống Monthong (Thái Lan): Là giống sầu riêng rất được ưa chuộng cho mô hình chuyên canh. Nó cho quả lớn, cơm dày, ít xơ, ít hạt và ngọt. Tuy nhiên, giống này yêu cầu kỹ thuật chăm sóc tốt, đặc biệt là quản lý độ ẩm trong mùa mưa và mùa khô.
• Giống Musang King (Mã Lai): Đây là giống sầu riêng cao cấp, có quả rất chất lượng với cơm dày, ngọt và béo. Musang King yêu cầu sự chăm sóc rất tỉ mỉ, từ việc chọn đất, tưới nước, đến bón phân. Nếu trồng chuyên canh, năng suất sẽ cao nhưng chi phí đầu tư và công chăm sóc cũng rất lớn.
• Giống Ri6 (Việt Nam): Đây là giống phù hợp với nhiều vùng và dễ chăm sóc. Nó có khả năng chịu mưa tốt và phát triển ổn định trong điều kiện đất đai tốt. Giống này ít yêu cầu kỹ thuật cao nhưng vẫn cho năng suất và chất lượng ổn định.

Mô hình Hữu Cơ

Mô hình canh tác hữu cơ chủ yếu sử dụng các phương pháp tự nhiên để chăm sóc cây trồng, hạn chế sử dụng hóa chất, phân bón hóa học và thuốc trừ sâu. Mục tiêu là tạo ra một hệ sinh thái cân bằng và bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.

Các yếu tố cần lưu ý:

• Đất đai: Cần có đất giàu hữu cơ, không bị ô nhiễm hóa chất.
• Chăm sóc cây trồng: Sử dụng phân hữu cơ thuốc trừ sâu sinh học và các biện pháp canh tác tự nhiên để bảo vệ cây.
• Quản lý sâu bệnh: Sử dụng các biện pháp phòng ngừa và canh tác luân canh để tránh sâu bệnh.

Giống sầu riêng phù hợp cho mô hình hữu cơ:

• Giống Ri6 (Việt Nam): Đây là giống sầu riêng dễ trồng, ít sâu bệnh và có khả năng chống chịu bệnh tốt, rất phù hợp với mô hình canh tác hữu cơ. Nó phát triển tốt trong điều kiện đất đai giàu hữu cơ và ít cần sử dụng phân bón hóa học.
• Giống Monthong (Thái Lan): Mặc dù giống này cần chăm sóc kỹ lưỡng, nhưng nếu áp dụng mô hình hữu cơ, Monthong có thể phát triển mạnh mẽ nhờ khả năng chịu được khí hậu và đất đai tốt. Sử dụng phân hữu cơ và các biện pháp chăm sóc tự nhiên giúp giảm thiểu tác động tiêu cực từ hóa chất.
• Giống Musang King (Mã Lai): Là giống cao cấp, cần chăm sóc tỉ mỉ, nhưng khi áp dụng các phương pháp hữu cơ, giống này vẫn có thể phát triển mạnh. Tuy nhiên, việc quản lý sâu bệnh và dinh dưỡng hữu cơ sẽ đòi hỏi kỹ thuật cao và thời gian dài để cây ổn định.

Mô hình Xen Canh

Mô hình xen canh là việc trồng nhiều loại cây trồng khác nhau trên cùng một diện tích đất, giúp tối ưu hóa sử dụng đất, giảm thiểu rủi ro và cải thiện chất lượng đất.

Các yếu tố cần lưu ý:

• Lựa chọn cây xen canh: Cây xen canh phải không cạnh tranh với sầu riêng về ánh sáng, nước và dinh dưỡng. Các cây trồng phải bổ sung cho nhau về mặt dinh dưỡng và bảo vệ nhau khỏi sâu bệnh.
  
• Quản lý nước và dinh dưỡng: Cần tính toán kỹ lưỡng việc cấp nước và phân bón cho các loại cây khác nhau.

Giống sầu riêng phù hợp cho mô hình xen canh:

• Giống Ri6 (Việt Nam): Đây là giống rất linh hoạt, có thể trồng xen canh với các loại cây trồng khác như chuối, đậu hoặc cây ăn quả khác. Ri6 có khả năng chịu mưa tốt và ít bị ảnh hưởng bởi sự cạnh tranh về dinh dưỡng với các cây khác.
• Giống Monthong (Thái Lan): Mặc dù giống này yêu cầu chăm sóc kỹ lưỡng, nhưng nếu trồng xen canh với các cây trồng như chuối hoặc cây dược liệu, nó có thể phát triển tốt nhờ vào việc tận dụng tối đa không gian và chất dinh dưỡng trong đất.
• Giống Musang King (Mã Lai): Giống này có thể trồng xen canh với cây có tán lá nhỏ, như một số loại cây gia vị hoặc cây đậu, giúp giữ ẩm và tạo bóng mát cho sầu riêng. Tuy nhiên, do yêu cầu chăm sóc tỉ mỉ, cần phải quản lý tốt việc tưới nước và phân bón để tránh sự cạnh tranh dinh dưỡng.

4. Các loại giống sầu riêng phổ biến nên lựa chọn

4.1. Giống sầu riêng Ri6

Trái to, cơm vàng, dễ tiêu thụ trong nước.

Đặc điểm của giống Ri6:

• Kích thước trái: Trái sầu riêng Ri6 thường có kích thước vừa phải đến lớn, trọng lượng trung bình từ 2–4 kg/trái, có thể lớn hơn tùy theo điều kiện chăm sóc.
• Cơm trái: Cơm sầu riêng Ri6 dày, màu vàng đẹp, ít xơ, ít hạt, và có hương vị ngọt thanh, thơm, dễ tiêu thụ, đặc biệt là trong thị trường nội địa.
• Vị và chất lượng: Ri6 có cơm ngọt, béo, thơm, rất dễ ăn và được ưa chuộng trong nước. Vì vậy, giống này rất thích hợp cho thị trường tiêu thụ nội địa, đặc biệt là các tỉnh phía Nam.
• Khả năng chống chịu bệnh: Giống sầu riêng Ri6 có khả năng chống chịu khá tốt với các bệnh phổ biến như bệnh thối rễ và bệnh do nấm. Đây là giống khá dễ chăm sóc và thích nghi tốt với khí hậu nhiệt đới.
• Thời gian thu hoạch: Thời gian thu hoạch của giống Ri6 thường vào khoảng 5–7 năm sau khi trồng.

Lợi thế của giống Ri6:

• Dễ tiêu thụ trong nước: Đây là giống có thị trường tiêu thụ rất mạnh trong nước, nhất là ở miền Nam, vì cơm dày, ít xơ, ít hạt và vị ngọt đặc trưng.
  
• Khả năng chống chịu bệnh tốt: So với một số giống khác, Ri6 ít bị ảnh hưởng bởi các bệnh cây và dễ chăm sóc, giúp nông dân giảm thiểu chi phí bảo vệ thực vật.

4.2. Giống sầu riêng Monthong (Thái)

Năng suất cao, thị trường xuất khẩu ưa chuộng.

Đặc điểm của Giống Sầu Riêng Monthong (Thái Lan)

Kích thước quả và trọng lượng:

• Sầu riêng Monthong có quả lớn, trọng lượng mỗi quả thường dao động từ 4–6 kg, có thể lớn hơn tùy vào điều kiện chăm sóc.
• Trái có hình dạng dài, vỏ màu xanh nhạt, gai vỏ thưa và mềm.

Cơm trái:

• Cơm dày, ít xơ: Cơm sầu riêng Monthong dày, màu vàng đậm, rất ít xơ, có độ mịn và mềm mượt, thích hợp cho những người không thích xơ trong cơm sầu riêng.
• Vị ngọt đậm: Cơm có vị ngọt thanh, béo ngậy, đặc trưng và ít đắng. Điều này làm cho Monthong trở thành một trong những giống sầu riêng dễ tiêu thụ.
• Ít hạt: Quả Monthong có hạt nhỏ hoặc gần như không có hạt, giúp tăng tỷ lệ cơm trong quả, mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng.

Lợi Thế và Tiềm Năng Xuất Khẩu của Giống Sầu Riêng Monthong

Năng suất cao và ổn định:

• Giống sầu riêng Monthong cho năng suất khá cao, trung bình khoảng 1.5–2 tấn/ha trong những năm đầu. Khi cây trưởng thành, năng suất có thể đạt lên tới 6–8 tấn/ha.
• Cây phát triển tốt trong điều kiện khí hậu nhiệt đới, đặc biệt là ở vùng Đông Nam Á, với đất đai phù hợp như đất phù sa, đất bazan tơi xốp, giàu dinh dưỡng.

Chất lượng quả và thị trường xuất khẩu:

• Chất lượng quả: Sầu riêng Monthong có quả lớn, cơm dày, ít xơ, ngọt và béo ngậy, rất được ưa chuộng tại các thị trường xuất khẩu.
• Thị trường xuất khẩu: Monthong là một trong những giống sầu riêng được xuất khẩu nhiều nhất từ Thái Lan sang các thị trường như Trung Quốc, Singapore, Hong Kong, Malaysia, Ấn Độ và các nước trong khu vực. Quả có chất lượng ổn định và dễ tiêu thụ nhờ vào hương vị và đặc điểm trái to, dễ bảo quản, vận chuyển.
• Yêu cầu về bảo quản và vận chuyển: Sầu riêng Monthong có thể bảo quản khá lâu trong điều kiện lạnh, điều này giúp dễ dàng xuất khẩu mà không làm mất chất lượng của quả. Tuy nhiên, vẫn cần chú ý đến việc kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm khi vận chuyển.

4.3. Giống sầu riêng Musang King

Hương vị độc đáo, giá trị kinh tế cao – cần kỹ thuật chăm sóc cao hơn.

Đặc điểm của Giống Sầu Riêng Musang King

Kích thước và hình dáng quả:

• Trọng lượng quả: Trái sầu riêng Musang King có trọng lượng lớn, trung bình khoảng từ 3–6 kg mỗi quả, nhưng có thể đạt trọng lượng lớn hơn nếu được chăm sóc tốt.
• Hình dáng: Quả có vỏ màu xanh nhạt, gai vỏ nhọn và khít. Các vỏ quả có vết nứt rõ ràng, giúp dễ dàng nhận biết giống Musang King.

Cơm trái:

• Cơm vàng đậm: Cơm Musang King có màu vàng đậm, dày và béo, rất ít xơ và gần như không có hạt.
• Vị đặc trưng: Musang King nổi bật với hương vị độc đáo, có sự kết hợp hoàn hảo giữa vị ngọt béo và một chút đắng nhẹ, rất dễ nhận ra và đặc biệt hấp dẫn với người tiêu dùng. Đây chính là lý do khiến Musang King trở thành giống sầu riêng cao cấp và có giá trị kinh tế rất cao.
• Chất lượng quả: Cơm sầu riêng Musang King rất mịn, không bị dính, dễ tách ra từng múi, và khi ăn có cảm giác béo ngậy mà không quá ngấy.

Lợi Thế và Giá Trị Kinh Tế của Giống Sầu Riêng Musang King

Hương vị độc đáo và chất lượng cao:

• Vị ngọt béo và đắng nhẹ: Musang King nổi bật với hương vị ngọt, béo nhưng không ngấy, kết hợp với một chút đắng nhẹ rất đặc trưng, tạo ra sự khác biệt lớn so với các giống sầu riêng khác. Điều này giúp Musang King dễ dàng chiếm lĩnh các thị trường cao cấp, đặc biệt là tại các quốc gia như Trung Quốc, Singapore, và Hong Kong.
• Chất lượng cơm: Cơm Musang King không chỉ dày mà còn có kết cấu mịn, không xơ, giúp dễ tiêu thụ và đặc biệt thích hợp cho những khách hàng khó tính.

Giá trị kinh tế cao:

• Giá bán cao: Musang King được bán với giá rất cao trên thị trường, đặc biệt là ở các quốc gia xuất khẩu. Một trái Musang King có thể được bán với giá gấp 2–3 lần so với các giống sầu riêng khác, giúp nông dân đạt được lợi nhuận cao.
• Tiềm năng xuất khẩu lớn: Do chất lượng vượt trội, Musang King có tiềm năng xuất khẩu mạnh mẽ và được ưa chuộng tại các thị trường quốc tế. Đây là giống sầu riêng lý tưởng cho những ai muốn đầu tư vào thị trường xuất khẩu.

5. Sai lầm thường gặp khi chọn cây giống sầu riêng

5.1. Mua giống trôi nổi, không có giấy tờ

• Cây giống không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc sẽ dễ bị thoái hóa, không đảm bảo chất lượng về năng suất và chất lượng quả.
• Sầu riêng từ cây giống không rõ nguồn gốc có thể dễ dàng nhiễm các bệnh như thối rễ, bệnh do nấm, hoặc sâu bệnh tấn công.
• Cây trưởng thành có thể cho trái kém chất lượng, không đạt tiêu chuẩn về hương vị, kích thước và giá trị thương mại.

Dễ mắc bệnh, thoái hóa, cho trái kém chất lượng.

Cây giống dễ mắc bệnh 

• Nguyên nhân: Cây giống không rõ nguồn gốc, không có kiểm nghiệm và không được chăm sóc tốt trong vườn ươm sẽ dễ mang theo mầm bệnh. Cây giống bị nhiễm bệnh từ khi còn nhỏ sẽ có sức đề kháng yếu và dễ bị tấn công bởi sâu bệnh trong suốt quá trình phát triển.

Hậu quả:

• Cây giống dễ mắc các bệnh như thối rễ, nấm, sâu hại, virus, dẫn đến sự phát triển chậm hoặc chết.
• Quả khi thu hoạch có thể bị nhiễm bệnh, dẫn đến chất lượng quả thấp, không thể tiêu thụ được hoặc chỉ bán được với giá rẻ.

Giải pháp:

• Chọn cây giống từ các cơ sở uy tín, có kiểm nghiệm nguồn gốc rõ ràng và đã được kiểm tra về độ sạch bệnh.
• Lựa chọn giống cây đã được xử lý và phòng bệnh đúng cách trước khi xuất bán.
• Cây giống phải có mắt ghép khỏe, không có dấu hiệu thối, nhiễm bệnh.

Cây giống dễ bị thoái hóa

Nguyên nhân: Cây giống không được lựa chọn kỹ lưỡng từ những cây mẹ khỏe mạnh hoặc được nhân giống bằng phương pháp không đảm bảo (ví dụ: nhân giống vô tính không có kiểm soát) sẽ dễ bị thoái hóa dần theo các thế hệ. Khi cây bị thoái hóa, đặc điểm di truyền như năng suất, chất lượng quả sẽ giảm sút.

Hậu quả:

• Cây trưởng thành có thể phát triển yếu, sản lượng thấp và không cho quả chất lượng tốt.
• Quả có thể nhỏ, hương vị không ngon hoặc dễ bị hư hại trong quá trình bảo quản và vận chuyển.

Giải pháp:

• Chọn giống sầu riêng từ các cây mẹ khỏe mạnh, đảm bảo chất lượng di truyền tốt.
• Lựa chọn giống từ những cơ sở nhân giống chính quy, có giấy chứng nhận chất lượng giống.
• Cần theo dõi và kiểm tra định kỳ tình trạng cây giống để tránh tình trạng thoái hóa giống.

Cho trái kém chất lượng.

Nguyên nhân: Cây giống không đạt chất lượng khi trồng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của quả. Các cây giống yếu hoặc không đúng giống, chăm sóc không đúng kỹ thuật sẽ cho trái nhỏ, không đều, hoặc có chất lượng kém về hương vị và hình dáng.

Hậu quả:

• Trái sầu riêng có thể nhỏ, cơm mỏng, không thơm ngon hoặc có vị đắng, ảnh hưởng đến sự tiêu thụ và giá trị thị trường.
• Quả dễ bị hư hỏng hoặc bị nấm, thối rữa, không thể bảo quản lâu dài, dẫn đến thiệt hại kinh tế.

Giải pháp:

• Chọn cây giống từ những giống sầu riêng nổi tiếng về chất lượng như Ri6, Monthong, Musang King với đặc điểm quả lớn, cơm dày, ít xơ và vị ngọt đậm.
• Đảm bảo cây giống được trồng trong điều kiện đất đai và khí hậu phù hợp, có chế độ chăm sóc đúng cách.
• Áp dụng kỹ thuật canh tác tốt, bao gồm bón phân hợp lý, tưới nước đủ và phòng trừ sâu bệnh hiệu quả để cây phát triển khỏe mạnh và cho trái chất lượng cao

5.2. Chọn giống theo xu hướng thay vì điều kiện thực tế

Không phù hợp thổ nhưỡng dễ dẫn đến thất bại. 

Chọn giống sầu riêng theo xu hướng thay vì dựa vào điều kiện thực tế của vùng trồng là một sai lầm phổ biến mà nhiều nông dân gặp phải. Mặc dù có thể thấy một giống nào đó đang rất thịnh hành trên thị trường hoặc có giá trị kinh tế cao, nhưng nếu không phù hợp với thổ nhưỡng và điều kiện khí hậu của vùng trồng, thì việc chọn giống này có thể dẫn đến thất bại trong việc sản xuất.

• Cây không phát triển khỏe mạnh: Nếu giống không phù hợp với thổ nhưỡng, cây sầu riêng có thể phát triển chậm, còi cọc, thậm chí không ra hoa, hoặc ra hoa nhưng không đậu quả.
• Năng suất thấp: Khi giống không hợp với điều kiện đất đai, cây sẽ không phát huy hết tiềm năng năng suất. Điều này làm giảm đáng kể thu nhập từ vườn sầu riêng.
• Chất lượng trái không đạt yêu cầu: Giống cây không phù hợp với môi trường trồng có thể cho quả không đều, kích thước nhỏ, cơm mỏng, và hương vị không ngon. Điều này khiến quả không thể tiêu thụ được hoặc bán với giá thấp.
• Dễ bị sâu bệnh: Cây sầu riêng khi không phát triển tốt do điều kiện không phù hợp sẽ dễ bị sâu bệnh tấn công. Các loại bệnh như thối rễ, nấm, hoặc héo rũ có thể làm giảm năng suất và chất lượng quả.

5.3. Bỏ qua bước kiểm tra gốc ghép, bộ rễ

Dễ dẫn đến nứt mắt, gãy thân, cây còi cọc.

Bỏ qua bước kiểm tra gốc ghép và bộ rễ khi chọn cây giống sầu riêng là một sai lầm nghiêm trọng mà nhiều người trồng có thể mắc phải. Việc không chú ý đến các yếu tố này có thể dẫn đến nứt mắt ghép, gãy thân, hoặc cây còi cọc, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của cây và năng suất sau này. 

Nứt mắt ghép

• Nguyên nhân: Nếu quá trình ghép không thực hiện đúng kỹ thuật, mắt ghép có thể không liên kết chặt chẽ với gốc ghép, dẫn đến hiện tượng nứt mắt ghép. Điều này có thể xảy ra do cây giống bị tác động mạnh trong quá trình vận chuyển, hoặc do gốc ghép và mắt ghép không tương thích tốt.

• Hậu quả: Mắt ghép bị nứt sẽ không thể phát triển mạnh, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây. Cây dễ bị yếu, rễ không phát triển đều, và quả không đạt chất lượng.

Gãy thân

• Nguyên nhân: Gốc ghép không chắc chắn hoặc cây giống yếu sẽ dễ bị gãy thân, đặc biệt trong điều kiện thời tiết xấu như gió mạnh, mưa lớn. Việc không kiểm tra gốc ghép sẽ khiến cây không chịu được các tác động từ môi trường.

• Hậu quả: Cây sẽ phát triển chậm, không đồng đều và dễ bị các bệnh do nấm và vi khuẩn xâm nhập. Cây dễ gãy hoặc bị đổ trong các cơn bão, làm giảm năng suất và chất lượng cây giống.

Cây còi cọc, phát triển chậm

• Nguyên nhân: Bộ rễ không phát triển tốt do không được chăm sóc đúng cách hoặc bị hư hại trong quá trình vận chuyển. Rễ yếu không thể cung cấp đủ dinh dưỡng và nước cho cây, dẫn đến cây phát triển chậm hoặc còi cọc.
• Hậu quả: Cây sẽ không thể phát triển mạnh mẽ, không cho quả đúng mùa vụ hoặc có năng suất thấp. Ngoài ra, cây còi cọc sẽ dễ bị sâu bệnh tấn công và khó phục hồi.

6. Lưu ý từ chuyên gia khi chọn mua cây giống

6.1. Chỉ nên mua tại vườn ươm uy tín, có chứng nhận

Vườn ươm có chứng nhận sẽ đảm bảo giống cây đạt tiêu chuẩn chất lượng, được kiểm tra kỹ lưỡng về nguồn gốc và phương pháp nhân giống. Các chứng nhận này thường đến từ các cơ quan nhà nước hoặc tổ chức kiểm tra chất lượng giống cây trồng. Việc này giúp bạn yên tâm về độ sạch bệnh và chất lượng của cây giống

6.2. Khảo sát thực tế cây con trước khi nhận hàng

Khảo sát thực tế cây con trước khi nhận hàng là một bước rất quan trọng để đảm bảo chất lượng của cây giống sầu riêng mà bạn định mua. Việc này giúp bạn phát hiện sớm các vấn đề có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của cây giống sau này, tránh rủi ro về cây giống kém chất lượng và tiết kiệm chi phí đầu tư.

6.3. Kết hợp tư vấn kỹ thuật khi chọn giống

Khi chọn giống sầu riêng, việc kết hợp tư vấn kỹ thuật là rất quan trọng để giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn về giống cây phù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu, và mô hình canh tác của mình. Dưới đây là một số yếu tố cần lưu ý và các lời khuyên từ các chuyên gia khi chọn giống sầu riêng, đồng thời kết hợp các tư vấn kỹ thuật để đảm bảo hiệu quả canh tác cao.

Việc nắm vững cách chọn cây giống sầu riêng tốt là nền tảng giúp bà con tạo dựng những vườn cây khỏe mạnh, cho năng suất cao và bền vững theo thời gian. Hy vọng những chia sẻ từ SFARM Blog sẽ trở thành hành trang hữu ích trong hành trình khởi đầu mùa vụ mới. Đừng quên theo dõi thêm nhiều bài viết giá trị khác tại SFARM Blog để tiếp tục cập nhật kiến thức nông nghiệp chuẩn xác, thực tiễn!

Xem thêm: 

• Kỹ thuật trồng sầu riêng Monthong Dona Thái hiệu quả, năng suất
• Kỹ thuật trồng sầu riêng Ri6 đúng chuẩn, tăng năng suất
• Kỹ thuật trồng sầu riêng tán lùn hiệu quả, năng suất cao
• Cách chăm sóc cây sầu riêng 3 năm tuổi hiệu quả, tăng năng suất
• Kỹ thuật chăm sóc sầu riêng ra hoa, đậu trái đúng chuẩn

SFARM – Đặng Gia Trang vinh hạnh là nhà cung cấp tin cậy các sản phẩm vật tư nông nghiệp theo hướng hữu cơ, sinh học của hơn 1500 đại lý, cửa hàng trên toàn quốc. Mời quý Khách hàng liên hệ thông tin sau để đội ngũ SFARM có thể nhanh chóng hỗ trợ:

– Website: https://sfarm.vn/

– Hotline: 0902652099

– Zalo: CSKH SFARM – 0902652099