Kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm chuẩn nhất

Mãng cầu xiêm là loại trái cây đặc sản của nước ta. Mãng cầu xiêm khá dễ trồng cho năng suất tốt, mang lại nguồn thu nhập ổn định. Cùng Đặng Gia Trang tìm hiểu ngay kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm chuẩn nhất nhé!

1/ Đặc điểm của cây mãng cầu xiêm

Mãng cầu xiêm còn được gọi là mãng cầu gai, na gai hay na Xiêm. Khi du nhập vào nước ta nhờ hợp khí hậu, thổ nhưỡng giúp quả to và năng suất tốt hơn. Mãng cầu xiêm thuộc loại cây gỗ tán rộng, cao từ 3-11m tùy mỗi cây. Tùy theo độ tuổi mà thân cây có thể to đến 1 người ôm không xuể. Hoa mãng cầu mọc thành từng chùm. Quả mãng cầu xiêm rất to, có thể nặng khoảng 1-2kg/quả.

2/ Điều kiện ngoại cảnh ảnh hưởng đến phát triển của mãng cầu xiêm

Nhiệt độ

Là loại cây nhiệt đới, ưa nóng ẩm. Mãng cầu xiêm chịu được nhiệt độ từ 25-32 độ C, ghét thời tiết lạnh nhưng phát triển tốt khi trời mưa nhiều và độ ẩm cao.

Ánh sáng

Mãng cầu xiêm là cây ưa sáng, có nhiều ánh nắng sẽ cho năng suất cao và chống chịu sâu bệnh tốt. Vì thế, mãng cầu xiêm không bị ảnh hưởng bởi quang kỳ.

Đất

Mãng cầu xiêm khá dễ tính, thích nghi được với hầu hết các loại đất. Thích hợp nhất với đất phù sa nhiều thịt, giàu hữu cơ, giữ ẩm ổn định và thoát nước tốt. Đất trồng mãng cầu xiêm có pH tốt nhất từ 4,5 – 6,5. Ngày nay, nhiều giống mãng cầu xiêm mới đã có thể thích nghi được với môi trường ngập úng, nhiễm phèn và mặn.

3/ Chuẩn bị thực hiện kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm

Thời vụ trồng

Mãng cầu xiêm có thể trồng quanh năm. Nhưng để tận dụng nguồn nước mưa giúp tiết kiệm nước tưới tiêu giai đoạn cây con thì nên trồng vào đầu tháng 4-5 dương lịch.

Cách chọn giống đúng chuẩn

Có 2 cách chọn giống mãng cầu xiêm, cụ thể:

– Chọn hạt giống từ cây mẹ có các đặc điểm: quả đẹp, đều quả, cho nhiều quả, tỉ lệ cơm nhiều và mùi thơm. Sau đó, mang hạt đi gieo ươm giống lấy cây con.

– Nếu không có thời gian gieo ươm hạt, có thể tìm mua cây ghép hoặc chiết cành. Cần đảm bảo chọn cây giống tốt, không sâu bệnh hại và lá cây không bị dập nát.

Riêng đối với các vùng nhiễm mặn, phèn hay nước thường xuyên dâng cao nên chọn cây giống được ghép gốc bình bát. Giúp cây sinh trưởng tốt, cho nhiều quả và thời gian cho quả lâu hơn.

Mật độ và khoảng cách trồng

Tùy vào mục đích canh tác, có thể trồng xen canh hay chuyên canh mãng cầu xiêm tại vườn với mật độ và khoảng cách như sau:

– Trồng xen xanh: trồng nơi nhiều nắng và gần nguồn nước nhất. Mật độ và khoảng cách trồng phụ thuộc vào cây trồng chính trong vườn.

– Trồng chuyên canh: theo hàng hoặc theo kiểu nanh sấu với khoảng cách 3mx3m. Mật độ trung bình từ 750-1000 cây/ha.

Chuẩn bị đất trồng

Cần đào hố trồng với mô đất rộng từ 40-60cm và cao từ 25-30cm. Hố đất trồng cần được đánh tơi xốp. Trước khi trồng 5-7 ngày cần phơi ải, diệt trừ mầm sâu, bệnh hại ở nơi trồng. Với đất vườn cải tạo, cần bón lót vôi bột, 2-3kg phân hữu cơ (phân chuồng hoai, phân trùn quế…) cùng 200gr phân lân mỗi hố. Giúp cải tạo đất trồng, ngăn ngừa mầm bệnh và bổ sung dinh dưỡng cho đất.

4/ Kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm cho năng suất cao

Đối với cây ươm giống, cần tháo bầu nhẹ nhàng và đặt xuống chính giữa gốc. Sau đóm lấp đất xung quanh tạo thành một mô cao khoảng 10cm. Theo sự phát triển của cây qua mỗi năm sẽ bồi mô rộng theo bán kính tán lá.

Đối với cây ghép, cần tháo bầu ghép và đặt cây xuống hố đất. Sau đó, vùi đất xung quanh chắc chắn giúp giữ vững cây. Cuối cùng tưới đẫm nước cho cây.

Kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm từ cây ghép

5/ Cách chăm sóc mãng cầu xiêm

Tưới nước

Mãng cầu xiêm là loại cây ưa nhiệt độ cao, chịu khô hạn tốt nhưng cây sai trái khi được tưới đủ nước. Nếu trồng vào đầu mùa mưa, sẽ giúp tiết kiệm lượng nước tưới và công tưới. Vào tháng khô, mỗi ngày tưới 1 lần khi cây chưa ra trái. Vào thời điểm cây ra trái non nhất định phải đủ nước để không rụng lá và trái non. Cần tưới 2-3 lần/tuần khi cây ra trái.

Riêng với mãng cầu xiêm gốc ghép bình bát, có thể sử dụng nước có độ mặn dưới 11 ‰.

Quản lý cỏ dại

Là cây sống lâu năm và có thể cao lên đến 8m, vì thế cỏ dại không ảnh hưởng quá nhiều đến năng suất của mãng cầu xiêm. Tuy nhiên vào giai đoạn cây con, cần chú ý dọn sạch cỏ dại để tranh cỏ cạnh tranh dinh dưỡng với mãng cầu xiêm.

Tỉa cành, tạo tán

Để mãng cầu xiêm sai quả, quả to và đều cần tiến hành tỉa cành, tạo tán theo độ tuổi của cây. Cụ thể như sau:

– Khi cây chưa ra trái, cắt tỉa tạo bộ khung và định hình tán cho mỗi cây. Một cây chỉ nên để từ 3-4 cành.

– Khi cành tiếp tục phát triển, bấm ngọn để tạo tán cấp 1, tán cấp 2 và 3. Việc tỉa bớt cành và tạo tán giúp dinh dưỡng tập trung vào bộ cành lớn của cây, kích thích ra nhiều quả và dễ thu hái hơn.

Bao trái

Sau khi đậu quả 1-2 tháng, tiến hành dùng túi nilong hoặc túi bao quả mãng cầu chuyên dụng để bao quả. Túi bao quả giúp ngăn ngừa các sâu, côn trùng tấn công sẽ làm đẹp quả, an toàn và chuẩn chất lượng đầu ra.

6/ Cách thụ phấn bổ sung cho mãng cầu xiêm

Chọn hoa để lấy phấn

Chọn phấn của những hoa có kích thước nhỏ hoặc mọc ở đầu cành nhỏ. Mỗi hoa lấy phấn có thể thụ được cho 6-8 hoa khác. Để lấy phấn dễ dàng, quan sát hoa có 3 cánh trong nở hơi lớn, phía trong có tiểu nhị màu hơi đen nhạt. Khi các tiểu nhị bắt đầu tách rời thì cắt hoa lấy phấn.

Nên cắt hoa lấy phấn vào buổi chiều mát và bảo quản trong hộp giấy. Sáng sớm hôm sau ngắt hết cánh hoa, rũ để tiểu nhị rơi trên giấy rồi dùng tăm bông chà nhẹ lên để tiểu nhị tác các hạt phấn khỏi túi phấn.

Chọn hoa để thụ phấn

Chọn những hoa mọc trên thân, cành chính, hoa không có sâu bệnh và phần cuống hoa to.

Khi thấy 3 cánh hoa bắt đầu hé thì dùng tay mở nhẹ nhàng cánh. Nếu thấy nướm nhụy cái tươm mật thì tiến hành thụ phấn bổ sung ngay cho hoa.

Cách thụ phấn

Kẹp chặt cuống hoa vào giữa ngón trỏ và ngón giữa. Ngón cái sẽ mở nhẹ nhàng cánh hoa. Dùng tăm bông gòn đã có hạt phấn quét nhẹ nhàng lên nướm nhụy cái. Làm liên tiếp 3 lần để tăng tỉ lệ thụ phấn, còn giúp quả phát triển đều và đẹp. Ngắt bỏ 1 cánh hoa lớn phía ngoài để đánh dấu hoa đã thụ.

Sau khoảng 5-7 ngày, oa đã thụ thấy cuống còn xanh, kích cỡ phát triển lớn hơn thì thụ phấn bổ sung đã thành công.

7/ Bón phân cho mãng cầu xiêm

Bón lót

Trước khi trồng, cần bón lót cho hố đất lượng phân theo tỷ lệ 10-15kg phân hữu cơ (phân chuồng hoai, phân trùn…) : 0,5kg phân lân nung chảy : 0,5kg vôi bột. Giúp diệt mầm sâu bệnh hại và bổ sung dinh dưỡng cho cây.

Bón thúc

Có thể sử dụng phân bón NPK 10-10-10 hoặc NPK 16-16-8 mỗi năm 10kg cùng phân hữu cơ như phân chuồng hoai, phân trùn, phân gà… để bón thúc cho cây trong 3 năm đầu. Các năm tiếp theo tăng thêm 0,3kg phân NPK. Sang đến năm thứ 9 thì dừng lại ở liều lượng của năm thứ 8, không tăng nữa.

Khi bón thúc, chia làm 2-3 lần bón vào sau thu hoạch (cuối mùa mưa) và cây đang nuôi quả (đầu, cuối mùa mưa). Đầu mùa mưa cần bón thêm 1kg phân lân. Cuối mùa mưa bón thêm 0,2kg phân kali/cây giúp tăng chất lượng quả.

Bón phân cho mãng cầu xiêm cần bón theo chiều tán lá, có thể xới đất lên lấp phân lại hoặc rải đều dưới tán lá cách gốc 0,5m. Sau đó tưới nước lên để phân tan đều.

8/ Phòng trừ sâu bệnh cho mãng cầu xiêm

Mãng cầu xiêm tuy dễ trồng, dễ chăm sóc nhưng cũng gặp một số sâu bệnh hại tàn phá. Gây ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng quả cuối vụ. Vì vậy, cần thường xuyên thăm vườn, phòng ngừa kịp thời và tránh lây lan trên diện rộng.

Cần lưu ý một số loại bệnh thường gặp như: bệnh thối rễ, bệnh thán thư, rệp sáp, rầy mềm và ruồi đục lá.

9/ Ngăn ngừa hiện tượng rụng trái non

Hiện tượng rụng trái non trên mãng cầu xiêm thường xuất hiện vào đầu và cuối mùa mưa. Tập trung chủ yếu vào thời điểm sau những cơn mưa lớn đầu mùa, 3-5 ngày sau hiện sẽ rụng trái chín non và kéo dài 10-15 ngày.

Để hạn chế hiện tượng này, cần phun NAA ở nồng độ 20ppm. Phun 2 lần, mỗi lần cách nhau 7 ngày ở thời điểm sau khi đậu quả 2 tháng hoặc quả có đường kính 5-6cm. Ngoài ra, có thể bón bổ sung 200-300gr Canxi Nitrat làm giảm hiện tượng này.