Than bùn vốn đã rất quen thuộc tại các vùng nông thôn của nước ta. Từ lâu, than bùn được sử dụng rộng rãi trong hầu hết tất cả các lĩnh vực của cuộc sống. Nhưng thật chất than bùn là gì? Có bao nhiêu loại? Thành phần dinh dưỡng thế nào? Và được ứng dụng trong nông nghiệp ra sao? Hãy cùng Đặng Gia Trang tìm hiểu trong bài viết này nhé!
1/ Than bùn là gì?
Than bùn là lớp hữu cơ trên bề mặt của đất, được hình thành do sự phân hủy không hoàn toàn tàn dư thực vật bị vùi lấp lâu ngày trong điều kiện yếm khí xảy ra liên tục như đầm lầy, núi lửa, đồng hoang, rừng,…. Chủ yếu từ các thực vật họ dương xỉ, họ thông, họ liễu và họ lúa hay các loài sen, súng, lau, sậy, choai,… phổ biến ở vùng nhiệt đới
Than bùn có hai đặc điểm vật lý nổi bật là sức chứa ẩm cao và mức độ phân giải tương đối cao. Theo kết quả nghiên cứu của Viện thổ nhưỡng nông hóa, cho thấy
– Mức độ ẩm trung bình là 42,1%
– Than bùn đều khá nhuyễn và mịn. Mức độ phân giải trung bình là 35,3%. Càng ở các mỏ sâu thì khả năng phân giải của than bùn càng cao
Hiện nay, người ta có rất nhiều cách sản xuất phân bón bằng than bùn khác nhau. Tuy nhiên, quy trình sản xuất phổ biến nhất là: Phơi khô than bùn – Nghiền nhỏ – Trộn với vôi (tùy theo độ PH của than) – Thêm phụ gia, vi sinh vật – Ủ và đóng gói thành phẩm.
Than bùn là gì?
2/ Thành phần, tính chất của than bùn
2.1 Tính chất vật lý
– Có độ tơi xốp cao, cấu trúc lỏng lẻo và đặc tính sợi
– Có khả năng giữ độ ẩm cao khi trời nắng hoặc mưa. Tuy nhiên, trời mưa lớn có thể gây ra ngập úng
– Than bùn sau khi được khai thác để sử dụng nhờ sự kết dính chặt sẽ bền hơn và khả năng chịu lực cao hơn
– Tầng mặt đất than bùn thường có trọng lượng nặng hơn các lớp sâu bên dưới vì có pha lẫn với các khoáng chất hỗn tạp trong quá trình tích lũy tự nhiên
2.2 Tính chất hóa học
– Chứa khoảng 65% là các chất hữu cơ được phân hủy từ xác thực vật
– Chứa acid humic và acid fulvic có vai trò quan trọng cho sự phát triển tốt của cây
– Acid humic và mùn tạo nên màu sắc đặc trưng từ nâu đậm đến đen cho than bùn
– Thành phần hóa học của than mùn khá phong phú, gồm các nguyên tố khoáng khác nhau. Thông thường là C, H, N, O, S
– Ngoài ra, chứa các chất trung – vi lượng khác như: Fe, Si, Ca, Mg, K,…
3/ Phân loại than bùn
Tùy vào mục đích sử dụng, than bùn được phân thành nhiều loại khác nhau tùy thuộc theo màu sắc, hàm lượng hữu cơ, độ ẩm… Có 3 loại than bùn phổ biến, chính là
– Than bùn loại 1: màu đen sậm, độ mịn qua sàng 3,5mm và hàm lượng hữu cơ từ 30 – 35%. Đây là loại than bùn có hàm lượng hữu cơ cao nhất
– Than bùn loại 2: màu đen nhạt lẫn nâu, độ mịn tương tự than loại 1 nhưng chỉ có hàm lượng hữu cơ từ 17-25%
– Than bùn loại 3: có màu nâu đen, độ mịn thấp (thông thường qua sàng 5,5mm) và có hàm lượng hữu cơ nhỏ hơn 16%
4/ Công dụng của than bùn là gì?
Sau khi phân chia các loại than bùn thì ta sẽ lựa chọn phương pháp sử dụng phù hợp. Cụ thể những công dụng tuyệt vời của than bùn có thể kể đến là:
4.1 Than bùn dùng để chữa bệnh
Tại Châu Âu, than bùn được sử dụng để điều trị bệnh bằng liệu pháp tắm ngâm. Ngày nay, các nước trên thế giới cũng sử dụng phương pháp này để điều trị một số bệnh lý đơn giản. Bởi các chất khoáng có trong than bùn sẽ giúp kháng khuẩn, điều trị các bệnh lý về da rất tốt. Ngoài ra nó còn giúp thư giãn và giảm đau mỏi cơ khớp…
4.2 Than bùn dùng để lọc nước
Than bùn thường được dùng để lọc nước. Ví dụ như xử lý nước thải sinh hoạt, nước thải bể phốt, nước thải sinh hoạt tại các hộ dân cư… Tùy thuộc theo cách sử dụng mà người ta sẽ chế biến than bùn theo nhiều dạng khác nhau (dạng sợi ống, bột, ép, mảnh…). Đặc biệt, khi than bùn được chế tạo thành than hoạt tính thì nó có thể hấp thụ các chất hữu cơ phân tử cực tốt. Thông qua đó lọc đi những thành phần “rác” trong nước. Đây là giải pháp lọc nước tốt nhất hiện nay.
Than bùn
5/ Công dụng của than bùn trong nông nghiệp
Than bùn chứa nhiều chất hữu cơ, đặc biệt là acid humic, acid fulvic, vitamin và chất khoáng. Nên có ứng dụng quan trọng trong nông nghiệp
– Sản xuất chất tăng sức đề kháng, kích thích sự tăng trưởng của cây trồng và vật nuôi. Trong đó, chủ yếu là acid humic và các muối kim loại của than bùn
– Cải thiện cấu trúc của đất, tăng khả năng giữ nước trong đất cát và giúp giảm sự rửa trôi chất dinh dưỡng. Than bùn có thể giữ lại khối lượng gấp 20 lần trọng lượng của nó trong nước.
– Làm thoáng khí và cải thiện khả năng thoát nước của đất sét, giúp rễ cây trao đổi khí, phát triển và hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn.
– Cải thiện khả năng đệm của đất vì than bùn có khả năng ổn định cao với các biến đổi pH.
– Cải thiện khả năng trao đổi cation (CEC) giúp giữ lại các khoáng chất, giải phóng chúng theo thời gian và ngăn ngừa sự rửa trôi của phân bón.
– Khi thủy phân than bùn thu được thành phẩm dùng làm môi trường nuôi cấy vi sinh vật để sản xuất men thức ăn gia súc giàu đạm, vitamin và hormon
– Than bùn được sử dụng để độn chuồng trại, làm chất đốt và chất cải tạo đất hiệu quả
– Tầng mặt than bùn có độ phân giải thấp được dùng để ủ phân rác hoặc độn chuồng gia súc, gia cầm
Đặc biệt, than bùn là nguồn phân bón hữu cơ lý tưởng cho cây trồng, dưới hai hình thức: bón trực tiếp hoặc là nguyên liệu sản xuất phân hữu cơ vi sinh
– Bón trực tiếp: giúp chống mưa, giữ ẩm cho cây và cung cấp lượng lớn dinh dưỡng hữu cơ cho cây
– Nguyên liệu sản xuất phân hữu cơ vi sinh: giúp tăng năng suất, chuyển hóa chất dinh dưỡng khó hấp thu thành dạng dễ hấp thu và tăng sức đề kháng cho cây trồng
6/ Ứng dụng than bùn trong sản phẩm của SFARM
– Chính vì những lợi ích tuyệt vời của than bùn nên SFARM đã lựa chọn là một thành phần quan trọng trong bộ sản phẩm Đất sạch hữu cơ Sfarm tiện lợi cho vườn phố bởi
+ Chứa acid humic, acid fulvic và các chất khoáng như Ca, Mg, Si,…
+ Chứa đầy đủ đa – trung – vi lượng. Đặc biệt có hàm lượng đạm, kali và lân khá cao
+ Hệ vi sinh vật đối kháng nấm bệnh cùng các hoạt chất kháng tuyến trùng, vi khuẩn.
+ Hệ vi sinh vật phân giải phong phú: vi sinh vật cố định đạm, vi sinh vật phân giải lân khó tiêu, vi sinh vật phân giải xenlulozo…
Xem chi tiết sản phẩm TẠI ĐÂY
Than bùn là tài nguyên hữu hạn quan trọng cho nông nghiệp. Cần có kế hoạch khai thác và sử dụng hợp lý. Vậy câu hỏi Than bùn là gì đã được SFARM phân tích cụ thể. Thay vì tìm mua than bùn riêng biệt và trộn để sử dụng, bạn có thể tham khảo các sản phẩm Đất sạch hữu cơ SFARM để đảm bảo chất lượng và tiết kiệm thời gian.
Nếu có bất cứ thắc mắc nào về sản phẩm chăm sóc cây, phân bón và đất trồng SFARM, xin vui lòng liên hệ Hotline 0902.652.099 để được giải đáp sớm nhất!
*Xem thêm
- Quy trình cải tạo đất trồng rau trong chậu chuẩn chuyên gia
- Top 5 loại đất hữu cơ thông dụng nhất và sự khác biệt giữa các loại
- Bí quyết thay đất cho cây cảnh xanh tươi đón Tết
- Đất trồng rau sạch – Cách phối trộn và cải tạo
