Vấn đề rau bẩn rau sạch được nói nhan nhản trên truyền thông mỗi ngày, và là mối quan tâm hàng đầu trong tiềm thức của nhiều người tiêu dùng ở thành phố. Nhưng theo chúng tôi thì khảo sát thì có tới 90% những người tiêu dùng vẫn chưa thực sự hiểu rõ thế nào là rau sạch. Một bác “nông dân phố” trồng rau trên sân thượng với mục đích có rau sạch ăn nhưng lại dùng đạm lân kali ( phân hóa học) mà không nắm rõ quy cách liệu lượng thời gian cách ly … vì bác chỉ đơn giản nghĩ, rau của bác không phun thuốc là rau sạch rồi.
Một bác “nông dân chính hiệu” ở quê, trồng rau bằng phân gà từ chuồng gà nhà mình rồi cũng nói rau mình là rau sạch vì rau nhà bác không phun thuốc.
Vậy cả bác nông dân phố và nông dân chính hiệu kia nói có đúng không?
Theo tiêu chuẩn của Vietgap- Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt ở Việt Nam, do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành đối với củ quả như sau: Rau an toàn là rau phải đạt được 4 chỉ tiêu sau:
- Không tồn dư thuốc BVTV: Nguyên nhân là dùng thuốc bảo vệ thực vật không đúng quy cách liệu lượng và thời gian cách ly hoặc thậm chí là dùng thuốc có hoạt chất không nằm trong danh mục cho phép của bộ nông nghiệp
- Không có vi sinh vật gây bệnh: Nguyên nhân thường có trong các loại phân chuồng (gà, bò, heo, dê….) chưa qua xử lý hoặc từ các nguồn nước tưới bị ô nhiễm.
- Không có dư lượng Nitrat, đây là tác nhân gây ung thư: Nguyên nhân là do dùng phân hóa học ( đạm) không đúng quy cách liều lượng, không cách ly thời gian trước khi thu hoạch.
- Không có kim loại nặng Asen, Chì, Thủy Ngân…. Cái này thường có trong nguồn đất, nước bị ô nhiễm hoặc thậm chí nếu phân bón không đảm bảo, được sản xuất từ những nguồn không đảm bảo cũng có thể bị các kim loại nặng.
Như vậy thì bác “nông dân phố” với cách trồng như trên có thể bị tồn dư hàm lượng Nitrat trong rau, nên rau của bác chưa phải là rau an toàn (rau sạch). Còn các “nông dân chính hiệu” thì dùng phân gà chưa qua xử lý có thể dẫn tới hàm lượng vi sinh vật gây bệnh từ phân lây nhiễm lên rau nên rau cũng chưa phải là rau an toàn ( rau sạch)
Dưới đây là các lưu ý cơ bản trong trồng rau để đảm bảo có rau an toàn
– Đất trồng: yếu tố quan trọng để trồng rau sạch, khi lựa chọn đất trồng rau cần tìm hiểu nguồn đất trồng phải an toàn, không chọn vùng đất gần các kênh, rạch, khu có chứa chất thải công nghiệp. Ngoài ra ở khu vực thành phố, để trồng rau sạch tại nhà một số người sẽ đi mua đất sạch hoặc giá thể về trồng cần xem kỹ thành phần phối trộn, các loại đất sạch có uy tín trên thị trường, tránh trường hợp chọn các loại đất, giá thể không có nguồn gốc rõ ràng có thể nhiễm chất độc do tích tụ từ đất, gây ra những nguy hại đến chính sức khỏe con người
– Nước tưới: nước ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của rau, nên chọn nguồn nước tưới đảm bảo sạch. Tuyệt đối không sử dụng nước thải sinh hoạt, nước từ ao hồ hoặc các vùng nguồn nước bị ô nhiễm tưới rau, vì trong các loại nước này chứa nhiều loại vi khuẩn, hóa chất độc hại, kim loại nặng,…gây hại đến sức khỏe của người sử dụng.
– Hạt giống: cần đảm bảo được độ sạch của hạt giống, bao bì sạch nguyên vẹn, có hạn sử dụng và nguồn gốc rõ ràng.
– Phân bón: để trồng rau sạch nên sử dụng các loại phân hữu cơ, phân chuồng đã được ủ hoai, phân xanh, phân vi sinh để cung cấp chất dinh dưỡng sạch, tốt nhất cho cây. Việc sử dụng nhiều phân bón vô cơ có thể làm cho rau trồng xanh tốt hơn, tuy nhiên hiện nay phân giả ngày tràn lan hoặc việc bón quá nhiều dẫn đến dư lượng hóa học trong rau, tồn dư chất độc hại. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại phân hữu cơ vi sinh, trong đó phân trùn quế là loại phân hữu cơ tự nhiên tốt nhất hiện nay và đặc biệt phù hợp đối với trồng rau sạch
Ngoài việc chứa đầy đủ các nguyên tố đa, trung, vi lượng, trong phân trùn quế còn chứa các vi sinh vật tự nhiên giúp cải tạo đất, chứa các dinh dưỡng cân đối và khả năng giữ ẩm cho đất, cung cấp các chất hữu cơ và mùn cho đất để tạo độ xốp, kích thích khả năng hấp thu chất dinh dưỡng cho rau. Phân trùn quế hoàn toàn tự nhiên, rau có thể hấp thu được các chất dinh dưỡng, sinh trưởng và phát triển tốt lại không chứa các chất độc hại, có thể tái sử dụng nhiều lần giúp tiết kiệm chi phí, đặc biệt không làm ảnh hưởng đến sức khỏe của cả người trồng và người tiêu dùng.
