Cách trồng sắn dây đúng cách không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn nâng cao năng suất củ. SFARM sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết các bước từ khâu chọn giống đến chăm sóc kết hợp sử dụng phân hữu cơ cho cây phát triển khỏe mạnh
1. Tổng quan về sắn dây
1.1. Sắn dây là cây gì?
- Sắn dây (tên khoa học: Pueraria montana var. lobata) là một loại cây dây leo thân mềm, thuộc họ Đậu (Fabaceae), thường mọc hoang hoặc được trồng ở nhiều vùng nông thôn Việt Nam.
- Cây phát triển mạnh vào mùa nắng, thích hợp với khí hậu nhiệt đới, đất tơi xốp và giàu dinh dưỡng. Phần được sử dụng nhiều nhất của sắn dây là rễ củ – chứa tinh bột quý, được gọi là bột sắn dây, có màu trắng đục và vị thanh mát.
- Sắn dây không chỉ dễ trồng mà còn ít sâu bệnh, thời gian sinh trưởng trung bình từ 9 đến 12 tháng, phù hợp với cả quy mô hộ gia đình lẫn sản xuất nông nghiệp hàng hóa.
1.2. Tác dụng nổi bật của sắn dây trong đời sống
Sắn dây được biết đến với nhiều công dụng trong y học cổ truyền và ẩm thực:
- Thanh nhiệt, giải độc: Bột sắn dây có tính mát, thường được dùng làm nước uống giúp hạ nhiệt, đặc biệt vào mùa hè.
- Hỗ trợ tiêu hóa: Nhờ chứa tinh bột dễ tiêu, sắn dây giúp làm dịu dạ dày và cải thiện chức năng tiêu hóa.
- Chữa cảm nắng, sốt nhẹ: Đông y sử dụng sắn dây để hỗ trợ điều trị các triệu chứng như sốt, đau đầu, cảm nắng.
- Làm đẹp da: Một số nghiên cứu cho thấy sắn dây chứa isoflavone – hoạt chất chống oxy hóa, có thể giúp cải thiện nội tiết tố nữ và làm sáng da.
- Dùng trong ẩm thực: Bột sắn dây là nguyên liệu cho nhiều món ăn như chè, bánh, nước uống thanh mát. Ngoài ra, sắn dây còn được dùng để làm thuốc hoặc bổ sung trong một số công thức chữa bệnh dân gian.
2. Điều kiện lý tưởng để sắn dây phát triển tốt
2.1. Đặc điểm khí hậu phù hợp với sắn dây
Sắn dây là cây ưa khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới, sinh trưởng tốt trong điều kiện nắng ấm, không quá lạnh và không bị úng nước kéo dài. Cây phát triển mạnh nhất ở vùng có:
- Nhiệt độ trung bình từ 23–30°C, nhiệt độ thấp dưới 15°C có thể làm chậm quá trình sinh trưởng.
- Ánh sáng đầy đủ, càng nhiều nắng cây càng cho năng suất củ cao. Tuy nhiên, nên tránh trồng ở nơi quá khô hạn hoặc thiếu nước tưới.
- Lượng mưa trung bình từ 1.000–2.500mm/năm là lý tưởng, đảm bảo độ ẩm vừa phải cho cây phát triển thân, lá và củ.
Ngoài ra, sắn dây khá thích nghi với điều kiện tự nhiên của nhiều vùng trung du, miền núi phía Bắc, Tây Nguyên, và một số tỉnh miền Trung, Nam Bộ.
2.2. Loại đất nên chọn khi trồng sắn dây
Muốn sắn dây cho củ to, đẹp và dễ thu hoạch, cần đặc biệt lưu ý lựa chọn loại đất:
- Đất tơi xốp, thoát nước tốt, giàu mùn là lý tưởng nhất. Các loại đất như đất thịt nhẹ, đất pha cát, đất đỏ bazan là lựa chọn ưu tiên.
- Độ pH đất thích hợp từ 5,5 – 6,5, hơi chua đến trung tính, tránh đất quá chua hoặc quá kiềm.
- Tránh trồng trên đất thịt nặng, đất sét, hoặc đất trũng dễ úng nước – những nơi này sẽ làm củ bị thối, méo mó và khó phát triển.
- Lên luống cao, thoát nước tốt nếu trồng ở khu vực mưa nhiều.
Nên làm đất kỹ, bón lót phân chuồng hoai mục trước khi trồng ít nhất 1–2 tuần để tạo nền tảng dinh dưỡng tốt cho cây.
2.3. Trồng sắn dây vào tháng mấy là tốt nhất?
Thời vụ trồng sắn dây là yếu tố then chốt quyết định năng suất và chất lượng củ. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết theo vùng miền:
Miền Bắc (Trung du, miền núi phía Bắc):
- Thời điểm trồng tốt nhất: Cuối mùa xuân đến đầu mùa hè, tức từ tháng 2 đến tháng 4 dương lịch.
- Nếu trồng muộn quá sau tháng 5, cây sẽ không đủ thời gian tích lũy dinh dưỡng để phát triển củ trước mùa đông.
Miền Trung và Tây Nguyên:
- Có thể trồng vào cuối mùa khô, khoảng tháng 3 đến tháng 5, khi đất đã bắt đầu có mưa rải rác nhưng chưa bị ngập úng.
- Nên tránh trồng giữa mùa mưa (tháng 6–9) vì dễ gây úng gốc và bệnh rễ.
Miền Nam (Đông Nam Bộ, ĐBSCL):
- Thời vụ trồng lý tưởng: từ tháng 11 đến tháng 1 năm sau, là thời điểm đầu mùa khô, thời tiết ổn định và dễ kiểm soát nước tưới.
- Nếu trồng đúng vào thời điểm này, cây sẽ phát triển mạnh vào mùa khô và cho thu hoạch vào đầu mùa mưa năm sau (tầm tháng 9–10).
Lưu ý chung về thời vụ:
- Cây sắn dây thường cho thu hoạch sau 8–12 tháng trồng, tùy điều kiện khí hậu và chăm sóc.
- Không nên trồng sắn dây vào mùa mưa rầm hoặc mùa đông lạnh, vì cây dễ thối rễ, sâu bệnh, phát triển kém.
3. Cách trồng sắn dây cho củ to chuẩn kỹ thuật
3.1. Cách chọn và chuẩn bị cây giống
Hiện nay, ở Việt Nam, sắn dây có thể được phân thành 2 nhóm chính dựa theo đặc tính sinh trưởng và mục đích sử dụng:
- Sắn dây ta (sắn dây trắng): Giống bản địa, củ to, cho tinh bột trắng mịn, thơm mát. Loại này thường được ưa chuộng để làm thực phẩm, dược liệu.
- Sắn dây đỏ (sắn dây rừng): Có vỏ củ màu đỏ tím, ít được dùng hơn trong ẩm thực do mùi nồng, thường dùng trong y học cổ truyền hoặc làm dược liệu.
Ngoài ra, một số địa phương phát triển giống sắn dây cải tiến, lai tạo nhằm nâng cao năng suất, tăng khả năng kháng bệnh và rút ngắn thời gian sinh trưởng.
Cách chọn và chuẩn bị giống
Bạn có thể trồng sắn dây từ hom thân hoặc củ giống. Dù chọn phương pháp nào, cần đảm bảo giống khỏe mạnh, không sâu bệnh.
Hom giống:
- Chọn đoạn thân bánh tẻ (không quá già hoặc quá non), dài 25–30 cm, có ít nhất 3–4 mắt.
- Nên lấy từ cây mẹ 7–9 tháng tuổi, sinh trưởng tốt.
- Trước khi trồng, có thể ngâm hom trong dung dịch kích rễ hoặc thuốc trị nấm nhẹ để phòng bệnh.
Củ giống:
- Chọn củ già (10–12 tháng), nặng từ 100–200g, chắc thịt, không dập nát hay thối.
- Nên để khô bề mặt củ trước khi trồng 1–2 ngày để hạn chế nấm.
3.2. Chuẩn bị đất trồng
Việc chuẩn bị đất là bước cốt lõi quyết định đến sự phát triển và chất lượng củ sắn dây. Nếu đất không được xử lý đúng cách, cây sẽ còi cọc, củ nhỏ, dễ bị sâu bệnh và thối rễ.
Các bước chuẩn bị đất trồng sắn dây:
Chọn đất trồng phù hợp:
- Loại đất: Đất thịt nhẹ, đất cát pha, đất đỏ bazan hoặc đất phù sa cổ có độ tơi xốp cao là lựa chọn tốt nhất.
- Yêu cầu về pH: Độ pH đất nên dao động từ 5,5 – 6,5, hơi chua đến trung tính. Nếu đất chua (pH < 5), cần bón thêm vôi bột để trung hòa axit (từ 500–1000kg/ha).
Làm đất:
- Làm sạch cỏ dại, tàn dư cây trồng cũ để tránh sâu bệnh tồn dư.
- Cày xới đất sâu từ 30–40 cm, đập nhỏ và phơi ải ít nhất 7–10 ngày để diệt mầm bệnh và tạo độ thông thoáng cho rễ phát triển.
- Lên luống: Luống cao 30–40 cm, rộng 60–80 cm (tùy quy mô), rãnh giữa các luống sâu và thoát nước tốt, đặc biệt quan trọng ở vùng hay mưa hoặc úng.
Bón lót trước khi trồng sắn dây
Để cây sắn dây phát triển mạnh ngay từ đầu, cần bón lót kỹ càng trước khi trồng, cụ thể như sau:
- Phân chuồng hoai mục: Sử dụng khoảng 1–1,5 tấn cho mỗi 1.000m² đất trồng. Đây là nguồn phân hữu cơ giúp đất tơi xốp, giữ ẩm tốt và cung cấp dinh dưỡng nền lâu dài cho cây.
- Phân lân: Bón từ 10–15 kg phân lân (loại lân supe hoặc lân nung chảy) cho mỗi 1.000m². Phân lân có tác dụng kích thích ra rễ, hỗ trợ quá trình hình thành và phát triển củ.
- Vôi bột: Nếu đất có tính chua (pH thấp hơn 5,5), nên bón bổ sung từ 50–100 kg vôi bột trên 1.000m² để khử chua, cải thiện cấu trúc đất và tiêu diệt mầm bệnh tồn tại trong đất.
Sau khi bón lót, bạn nên trộn đều phân vào đất, sau đó tưới nước nhẹ để giữ ẩm và “nghỉ đất” trong khoảng 3–5 ngày trước khi trồng nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho cây bén rễ.
3.3. Cách trồng sắn dây
Cách trồng sắn dây bằng giâm hom
Đây là phương pháp được áp dụng phổ biến nhất, đơn giản, tốn ít chi phí, thích hợp với nhiều vùng miền.
Chuẩn bị hom giống:
- Chọn thân cây mẹ 7–10 tháng tuổi, khỏe mạnh, không sâu bệnh.
- Cắt đoạn thân dài 25–30cm, có ít nhất 3–4 mắt mầm.
- Dùng dao sạch cắt chéo 45 độ ở hai đầu để tăng diện tích tiếp xúc với đất.
- Ngâm hom vào dung dịch thuốc kích rễ (N3M, Atonik…) hoặc thuốc nấm (Validacin, Ridomil) pha loãng trong 15–20 phút.
- Để ráo hom 1 đêm trước khi trồng giúp vết cắt khô, hạn chế thối.
Kỹ thuật trồng:
Khoảng cách trồng: Cây cách cây 0,8–1m; hàng cách hàng 1,2–1,5m.
Cách trồng:
- Đào hốc sâu 10–15cm, đặt hom nghiêng 45 độ.
- Chôn 2/3 chiều dài hom dưới đất, chừa lại 1–2 mắt trên mặt đất.
- Lấp đất tơi xốp nhẹ nhàng, không nén chặt.
- Tưới nước ngay sau trồng, giữ ẩm liên tục trong 7–10 ngày đầu.
Ưu điểm:
- Tỷ lệ sống cao nếu hom khỏe.
- Tiết kiệm giống, dễ chăm sóc.
- Ra rễ nhanh, cây bén rễ sau 5–7 ngày.
Cách trồng sắn dây bằng củ giống
Phương pháp này ít phổ biến hơn nhưng rất hữu ích trong điều kiện không có hom hoặc muốn cây khỏe mạnh, phát triển sâu bộ rễ.
Chuẩn bị củ giống:
- Chọn củ già (10–12 tháng tuổi), có vỏ chắc, không bị dập, thối hoặc mọc mầm yếu.
- Trọng lượng lý tưởng từ 100–200g/củ.
- Dùng dao sạch cắt bỏ phần đầu đã mọc mầm cũ (nếu có), để khô 1–2 ngày trước khi trồng giúp vết cắt se lại, tránh nhiễm nấm.
Kỹ thuật trồng:
- Đào hốc sâu 15–20cm, rộng 20–25cm.
- Đặt củ nằm ngang hoặc hơi nghiêng (đầu mầm hướng lên trên).
- Lấp đất vừa đủ che kín toàn bộ củ (5–7cm đất phủ), không lấp quá sâu dễ gây thối.
- Tưới ẩm nhẹ nhàng mỗi ngày, tránh đọng nước. Sau khoảng 10–15 ngày, mầm sẽ nhú lên khỏi mặt đất.
Ưu điểm:
- Cây mọc khỏe, bộ rễ phát triển mạnh.
- Ít bị ảnh hưởng bởi nấm bệnh dưới gốc.
- Thích hợp với trồng xen hoặc trồng diện tích nhỏ.
4. Chăm sóc cây sắn dây cho củ to
4.1. Làm giàn cho sắn dây
Sắn dây là cây thân leo, nếu không có giàn, dây sẽ bò sát mặt đất, dễ bị sâu bệnh, thiếu ánh sáng và ảnh hưởng đến sự phát triển của củ. Việc làm giàn sẽ giúp thân, lá tiếp xúc ánh sáng tốt hơn, tăng cường quang hợp, từ đó tích lũy dinh dưỡng cho củ.
Thời điểm làm giàn:
- Tiến hành khi cây cao từ 30–40 cm (khoảng 3–4 tuần sau khi trồng).
- Nếu để muộn, thân dễ bị đổ ngã, ảnh hưởng đến bộ rễ và củ phía dưới.
Cách làm giàn:
- Chôn cọc tre, gỗ hoặc thép chắc chắn, cao khoảng 1,5–2m.
- Kéo dây nilon hoặc mắc lưới giữa các cọc để dây sắn leo lên.
- Với diện tích lớn, có thể mắc giàn kiểu chữ A, chữ X hoặc giàn đơn dọc theo luống.
- Thường xuyên vấn dây lên giàn khi cây phát triển để cây không rối và dễ tán.
4.2. Tưới nước
Nước là yếu tố cực kỳ quan trọng với sắn dây, nhất là giai đoạn ra rễ, sinh trưởng thân lá và bắt đầu phát triển củ.
Nguyên tắc tưới nước:
- Giai đoạn hom mới trồng (0–10 ngày): Tưới mỗi ngày 1 lần vào sáng sớm hoặc chiều mát. Đảm bảo đất đủ ẩm nhưng không được úng.
- Giai đoạn cây con đến ra giàn (10–45 ngày): Tưới cách 2–3 ngày/lần, tùy vào thời tiết. Nếu trời mưa nhiều thì ngưng tưới, tránh ngập úng.
- Giai đoạn phát triển thân, lá (1–4 tháng): Cần nhiều nước để quang hợp, tăng sinh khối. Tưới đều 2–3 lần/tuần.
- Giai đoạn bắt đầu hình thành củ (sau 4 tháng): Hạn chế tưới để kích thích cây tập trung dinh dưỡng nuôi củ. Chỉ tưới khi đất khô hoặc nứt mặt.
- Trước thu hoạch 2–3 tuần: Ngừng tưới hoàn toàn để củ chắc, không bị nhão hoặc mất mùi vị.
Lưu ý:
- Nên sử dụng vòi sen hoặc hệ thống tưới nhỏ giọt, tránh tưới mạnh làm trôi đất, lộ rễ.
- Không để nước đọng quanh gốc vì dễ làm thối rễ, giảm năng suất củ.
4.3. Bón phân
Bón lót (trước khi trồng)
Đây là bước chuẩn bị nền tảng giúp cây bén rễ nhanh, phát triển đều ngay từ đầu.
- Phân chuồng hoai mục: Bón từ 1 đến 1,5 tấn/1.000m² để cung cấp chất hữu cơ, cải tạo đất, giữ ẩm và nuôi vi sinh vật có lợi trong đất.
- Phân lân: Sử dụng 10–15 kg/1.000m² (lân supe hoặc lân nung chảy) giúp kích thích ra rễ, tạo điều kiện thuận lợi cho cây non phát triển.
- Vôi bột: Nếu đất có pH thấp (<5,5), cần bón 50–100 kg/1.000m² để khử chua, diệt nấm hại và cải thiện cấu trúc đất.
Cách bón: Trộn đều các loại phân vào đất trước khi trồng ít nhất 7–10 ngày, kết hợp cày xới và tưới giữ ẩm.
Bón thúc (sau khi trồng)
Bón thúc là các lần bón trong quá trình cây phát triển. Cần thực hiện đúng thời điểm để cây hấp thu hiệu quả và chuyển hóa thành dinh dưỡng nuôi thân, lá và củ.
Lần 1: 20–25 ngày sau trồng (khi cây bắt đầu ra mầm)
Mục đích: Giúp cây bén rễ, mọc mầm mạnh, tăng cường sinh trưởng thân và lá.
Phân sử dụng:
- Đạm urê: 3–4 kg/1.000m²
- Kali clorua: 2–3 kg/1.000m²
Cách bón:
- Hòa phân với nước theo tỷ lệ 1:50 hoặc 1:100, tưới cách gốc 15–20cm.
- Nếu không tưới, có thể rải đều quanh gốc rồi tưới nước sau đó.
- Tránh bón trực tiếp lên lá hoặc vào gốc để không gây cháy rễ.
Lần 2: 60–70 ngày sau trồng (khi cây leo giàn ổn định)
Mục đích: Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây trong giai đoạn sinh trưởng mạnh, phát triển thân lá.
Phân sử dụng: Phân NPK tổng hợp (16-16-8 hoặc 20-20-15): 10–15 kg/1.000m²
Cách bón:
- Rải đều phân xung quanh gốc (cách gốc 20–30cm), sau đó xới nhẹ và lấp đất lại.
- Tưới nước ngay sau bón để hòa tan phân, giúp cây dễ hấp thụ.
Lần 3: Sau 4–5 tháng trồng (khi bắt đầu hình thành củ)
Mục đích: Tăng khả năng tích lũy tinh bột trong củ, giúp củ to, chắc và ngọt hơn.
Phân sử dụng:
Kali clorua: 4–5 kg/1.000m²
Phân hữu cơ hoai mục hoặc phân vi sinh: 200–300 kg/1.000m² (nếu có)
Cách bón:
- Tạo rãnh nhỏ quanh gốc, cách gốc 30cm, sâu 5–7cm.
- Rải phân vào rãnh rồi lấp đất lại, giữ độ ẩm nhẹ.
- Không bón sát gốc hoặc rễ vì dễ gây xót và thối củ.
Lưu ý quan trọng khi bón phân:
- Không bón phân khi đất khô cứng hoặc nắng gắt, vì dễ gây cháy rễ. Nên bón vào chiều mát hoặc sau cơn mưa.
- Bón phân kết hợp tưới nước để tăng hiệu quả hấp thụ. Đặc biệt với phân đạm và kali, cây dễ bị sốc nếu thiếu nước.
- Không lạm dụng phân đạm, vì khiến cây phát triển lá quá mức, ít ra củ hoặc củ nhỏ, xơ.
- Ưu tiên sử dụng phân hữu cơ hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh, đặc biệt trong giai đoạn nuôi củ để đảm bảo độ an toàn và chất lượng củ thu hoạch.
5. Phòng trừ sâu bệnh trong cách trồng cây sắn dây
Nguyên tắc phòng bệnh tổng quát
- Chọn giống khỏe mạnh, sạch bệnh ngay từ đầu.
- Luân canh cây trồng, không nên trồng sắn dây liên tục nhiều năm trên cùng một diện tích để tránh tích tụ mầm bệnh trong đất.
- Làm đất kỹ, thoát nước tốt để hạn chế bệnh do nấm và vi khuẩn.
- Không để cây quá rậm rạp, thường xuyên làm cỏ, tỉa bớt dây yếu để tạo độ thông thoáng.
- Sử dụng phân bón cân đối, hạn chế lạm dụng đạm vì dễ làm cây mềm yếu, dễ bị sâu bệnh tấn công.
- Ưu tiên sử dụng biện pháp sinh học, hữu cơ trước khi dùng hóa học.
Các bệnh thường gặp và cách xử lý
Bệnh héo rũ (do nấm Fusarium)
Triệu chứng: Cây bị vàng lá, héo dần từ gốc lên ngọn, dễ nhầm với thiếu nước. Gốc cây có thể bị thối nâu, bóp nhẹ thấy mềm.
Nguyên nhân: Đất ẩm ướt, thoát nước kém, trồng trên đất nhiễm nấm lâu năm.
Phòng trị:
- Trồng cây trên luống cao, thoát nước tốt.
- Xử lý đất bằng vôi trước khi trồng.
- Sử dụng thuốc trừ nấm như Validacin, Ridomil Gold theo liều khuyến cáo.
- Nhổ bỏ cây bệnh nặng, tiêu hủy xa khu trồng.
Bệnh thối củ (do vi khuẩn hoặc nấm Phytophthora)
Triệu chứng: Củ bị mềm nhũn, có mùi hôi, khi bổ ra thấy lõi thối đen hoặc nhũn nâu.
Nguyên nhân: Đất ẩm kéo dài, mưa nhiều, trồng sâu, đất nén chặt.
Phòng trị:
- Trồng đúng thời vụ, tránh trồng vào mùa mưa chính vụ.
- Lên luống cao, hạn chế tưới vào giai đoạn cuối mùa.
- Không bón quá nhiều phân đạm.
- Sử dụng thuốc trừ nấm như Metalaxyl, Aliette khi có dấu hiệu bệnh.
Bệnh phấn trắng (do nấm Oidium spp.)
Triệu chứng: Mặt dưới lá xuất hiện lớp phấn trắng mịn, lá cong queo, khô dần và rụng sớm.
Điều kiện phát sinh: Thời tiết khô nóng xen kẽ ẩm ướt.
Phòng trị:
- Tỉa bớt lá già, làm thông thoáng tán lá.
- Phun phòng bằng Benzoyl, Anvil, Score định kỳ 15–20 ngày/lần trong mùa mưa.
- Không tưới nước vào buổi tối.
Sâu hại thường gặp và biện pháp kiểm soát
Rệp sáp
Triệu chứng: Cụm rệp bám vào thân non, dây leo, hút nhựa cây làm cây chậm phát triển, dễ lây virus.
Phòng trị:
- Cắt bỏ phần bị nặng, phun nước mạnh để rửa rệp.
- Dùng thuốc trừ rệp như Confidor 100SL, Supracide pha đúng liều lượng.
- Trồng xen cây dẫn dụ thiên địch như cúc vạn thọ.
Sâu xanh ăn lá
Triệu chứng: Sâu non ăn lá non, đục thân, làm cây mất sức, giảm tích lũy tinh bột.
Phòng trị:
- Bắt sâu thủ công vào sáng sớm hoặc chiều mát.
- Sử dụng thuốc sinh học như Bt (Bacillus thuringiensis) hoặc Chế phẩm Neem, an toàn cho người và cây.
- Duy trì độ thông thoáng giàn để hạn chế sâu ẩn nấp.
6. Thu hoạch và bảo quản sắn dây đúng cách
Dấu hiệu nhận biết thời điểm thu hoạch:
- Lá bắt đầu úa vàng và rụng tự nhiên: Từ giai đoạn tháng thứ 8 trở đi, cây sẽ chuyển sang giai đoạn lão hóa tự nhiên. Lá từ gốc sẽ vàng dần và rụng, dây cũng chuyển màu sẫm và khô bớt.
- Dây không còn sinh trưởng mạnh: Dây sắn ngừng leo, không còn đâm chồi hoặc ra lá mới. Thân dây dần chuyển sang trạng thái già, cứng và ít nhựa.
- Củ to, chắc, vỏ trơn láng: Khi đào thử một vài cây, thấy củ đạt kích thước lớn nhất, ít xơ, có màu trắng đục và mùi thơm nhẹ của tinh bột đặc trưng là có thể thu hoạch đại trà.
- Mùa khô là thời điểm lý tưởng để thu hoạch: Nếu trồng đúng thời vụ, sắn dây thường được thu hoạch vào cuối mùa khô (tháng 11 – tháng 1 dương lịch), lúc này tinh bột tập trung cao, củ chắc, ít nước, dễ bảo quản.
Lưu ý:
- Không nên thu hoạch khi trời mưa hoặc đất còn ướt vì củ dễ bị dập, nứt và nhiễm nấm.
- Nếu trồng sắn dây để lấy tinh bột (bột sắn dây), nên thu đúng thời điểm để đảm bảo hàm lượng tinh bột cao nhất.
7. Câu hỏi thường gặp về cách trồng sắn dây
7.1. Trồng sắn dây bao lâu thì thu hoạch?
Thời gian thu hoạch sắn dây thường dao động từ 8 đến 10 tháng sau khi trồng, tùy vào giống cây, điều kiện khí hậu và cách chăm sóc. Trong điều kiện thuận lợi (nắng nhiều, đất tơi xốp, bón phân hợp lý), cây sẽ cho thu hoạch sớm hơn – khoảng 8 tháng. Nếu đất nghèo dinh dưỡng, chăm sóc kém, thời gian có thể kéo dài đến 10–12 tháng.
Lưu ý: Củ sắn dây có hàm lượng tinh bột cao nhất vào cuối mùa khô (tháng 11–1), nên nên thu hoạch vào thời điểm này để đạt chất lượng tốt nhất.
7.2. Có thể trồng sắn dây trên đất ruộng không?
Có thể, nhưng cần đảm bảo đất ruộng có các điều kiện sau:
- Thoát nước tốt: Sắn dây không chịu úng, nên nếu ruộng trũng hoặc giữ nước lâu thì phải lên luống cao, đào rãnh thoát nước tốt.
- Đất không quá sét hoặc quá chua: Ruộng đất thịt nhẹ, cát pha hoặc đất phù sa tơi xốp là phù hợp nhất. Đất sét nặng cần cải tạo bằng phân hữu cơ và vôi.
- Không nên trồng sắn dây trên ruộng lúa liên tục không luân canh, vì đất có thể còn tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, dễ gây thối rễ, bệnh héo vàng.
Tóm lại, trồng sắn dây trên đất ruộng hoàn toàn khả thi, miễn là xử lý đất tốt, lên luống cao và chọn đúng thời vụ.
7.3. Bón phân gì giúp sắn dây ra nhiều củ?
Để sắn dây ra nhiều củ, to và nhiều tinh bột, bạn cần tập trung vào các loại phân sau:
- Giai đoạn đầu (sau trồng 20–30 ngày): Bón đạm urê + kali để thúc thân, lá phát triển tốt.
- Giai đoạn giữa (sau 60–70 ngày): Bón phân NPK tổng hợp (16-16-8 hoặc 20-20-15) để cây phát triển đều.
- Giai đoạn hình thành củ (sau 4 tháng): Rất quan trọng! Cần bón phân kali clorua (KCl) kết hợp với phân hữu cơ hoai mục hoặc phân vi sinh để kích thích cây tập trung dinh dưỡng nuôi củ.
Kali là yếu tố then chốt giúp tăng kích thước và hàm lượng tinh bột trong củ. Ngoài ra, nên tránh lạm dụng đạm ở giai đoạn cuối vì sẽ làm cây ra nhiều dây, ít củ.
Qua bài viết, bạn đã nắm được toàn bộ quy trình cách trồng sắn dây để thu được củ to, nhanh cho thu hoạch. Nếu bạn đang tìm kiếm phương pháp canh tác hiệu quả tại nhà, hãy bắt đầu với sắn dây cùng những hướng dẫn từ SFARM Blog nơi chia sẻ kinh nghiệm trồng trọt bền vững và thiết thực.
Xem thêm:
- Hướng dẫn cách trồng chuối tiêu đạt năng suất cao chuẩn chuyên gia
- Cây tóc tiên Đặc điểm, công dụng và cách trồng
- Cây linh chi thảo là gì? Đặc điểm, công dụng, cách trồng và chăm sóc đúng chuẩn
- Kỹ thuật trồng cây chuối chuẩn khoa học, năng suất, sai trĩu quả
- Cây hồng ngọc mai Ý nghĩa, công dụng, cách trồng và chăm sóc
SFARM – Đặng Gia Trang vinh hạnh là nhà cung cấp tin cậy các sản phẩm vật tư nông nghiệp theo hướng hữu cơ, sinh học của hơn 1500 đại lý, cửa hàng trên toàn quốc. Mời quý Khách hàng liên hệ thông tin sau để đội ngũ SFARM có thể nhanh chóng hỗ trợ:
– Website: https://sfarm.vn/
– Hotline: 0902652099
– Zalo: CSKH SFARM – 0902652099
