Có nhiều lý do để chọn mua các sản phẩm trồng bằng phương pháp hữu cơ. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu mới đây, có lẽ dinh dưỡng không phải là một trong những lý do cho lựa chọn này.
Một nghiên cứu do các nhà khoa học Đan Mạch thực hiện, đăng trên tạp chí Hóa học Nông nghiệp và Thực phẩm (Journal of Agricultural and Food Chemistry), đã không phát hiện thấy sự khác biệt về hàm lượng chất chống ô-xi hóa trong các loại hành, cà-rốt và khoai tây được trồng theo phương pháp truyền thống và phương pháp hữu cơ.
Các nhà khoa học chỉ nghiên cứu ba loại rau nói trên và một vài loại chất dinh dưỡng. Tuy nhiên, ông Pia Knuthsen, nhà nghiên cứu cao cấp tại Khoa Hóa Thực phẩm thuộc Viện Nghiên cứu Thực phẩm Quốc gia Đan Mạch tại Đại học Copenhagen, và cũng là tác giả chính thực hiện nghiên cứu , cho biết thí nghiệm là một phần của dự án có quy mô hệ thống lớn hơn được kiểm soát chặt chẽ để các kết quả nghiên cứu có thể áp dụng với các cây trồng khác.
“Việc ưu tiên nghiên cứu các sản phẩm hữu cơ bởi chúng chứa nhiều thành phần hoạt tính sinh học khiến mọi người cảm thấy nghi ngờ và hiện chưa có các bằng chứng khoa học chứng mình hiện tượng này,” ông Knuthsen nói. “Tuy nhiên, hiện người tiêu dùng vẫn có nhiều lý do chính đáng để lựa chọn các sản phẩm thực phẩm hữu cơ do các loại thực phẩm này không còn dư lượng thuốc trừ sâu, nhằm mục đích bảo vệ động vật và môi trường. “
Giả thuyết thực vật có lợi cho sức khỏe
Ông Jeffrey Blumberg, Giám đốc Phòng Thí Nghiệm Nghiên cứu các chất Chống Ô-xi hóa tại Đại học Tufts ở Boston, cho biết đã có nhiều ý kiến trái ngược về việc các sản phẩm hữu cơ có thực sự giàu chất dinh dưỡng hơn các sản phẩm trồng theo phương pháp truyền thống hay không trong suốt một thập kỷ qua.
“Một số nghiên cứu cho thấy các loại thực vật được trồng theo phương pháp hữu cơ chứa hàm lượng chất chống ô-xi hóa có lợi cho sức khỏe cao hơn, có thể do một số chất chống ô-xi hóa đóng vai trò như các chất diệt nấm, thuốc trừ sâu và diệt côn trùng tự nhiên,” ông Jeffrey Blumberg cho biết. “Khi không có sự hỗ trợ của các hóa chất công nghiệp, các cây trồng trên các trang trại trồng bằng phương pháp hữu cơ cần phát triển tốt hơn để có khả năng tự bảo vệ. Như vậy, chúng sẽ có nhiều chất dinh dưỡng hơn.”
Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu khác lại cho thấy không có bằng chứng rõ ràng cho rằng thực vật trồng theo phương pháp hữu cơ có hàm lượng chất dinh dưỡng cao hơn.
“Đó là một giả thuyết thú vị,” ông Jeffrey Blumberg nói. Tuy vậy, về bằng chứng, từ việc tóm tắt các kết quả nghiên cứu, ông có thể kết luận rằng hiện các thông tin còn chưa rõ ràng.
Một trong những thách thức lớn để thực hiện các nghiên cứu trên là có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng rõ rệt tới kết quả nghiên cứu. Các yếu tố trên bao gồm tuổi cây trồng, thời gian phát triển và các điều kiện thời tiết đa dạng mỗi năm.
Ngoài ra, định nghĩa về phương pháp nông nghiệp hữu cơ và phương pháp truyền thống cũng chưa rõ ràng. Các hoạt động sản xuất nông nghiệp khá đa dạng, từ việc sử dụng các máy móc và hóa chất công nghiệp đến việc để cây trồng mọc tự nhiên.
Trồng trên các ruộng liền kề
Ông Knuthsen và đồng nghiệp cố gắng thực hiện một thí nghiệm được kiểm soát chặt chẽ trong một dự án lớn mang tên OrgTrace. Dự án này nghiên cứu vai trò của các phương pháp trồng trọt trong quá trình tạo ra thành phần khoáng chất và các hợp chất trong cây trồng. Các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích mẫu khoai tây, cà-rốt, và hành được trồng trên các cánh đồng liền kề trong hai vụ mùa.
Nhiệt độ, độ ẩm, loại đất và các điều kiện môi trường khác được duy trì ở mức tương đương trên hai cánh đồng. Tuy nhiên, một số loại rau được phun thuốc trừ sâu và bón phân hữu cơ. Các cây trồng khác được chăm sóc tuân thủ theo hướng dẫn trồng trọt bằng phương pháp hữu cơ của các nhà nghiên cứu Đan Mạch.
Cuối vụ thu hoạch, các nhà nghiên cứu đo hàm lượng hai loại chất chống ô-xi hóa là flavonoid và a-xít phenolic. Cả hai chất này đều có lợi cho sức khỏe con người và đều có hàm lượng lớn trong hành, cà rốt và khoai tây. Kết quả cho thấy hàm lượng hai chất trên trong loại rau trồng bằng phương pháp hữu cơ và phương pháp truyền thống không mấy khác biệt.
Kết quả chưa rõ ràng
Ông Blumberg cho biết hiện các nhà nghiên cứu chưa biết liệu có thể áp dụng kết quả nghiên cứu trong việc sản xuất các loại thực phẩm, loại dinh dưỡng khác hay đối với các sản phẩm được trồng trong điều kiện thực hay không. Có thể, kết quả nghiên cứu vẫn chưa có hướng áp dụng.
Ông Blumberg cho rằng đó là cách tốt nhất. Khi có quá nhiều người Mỹ không ăn đủ rau quả trong khẩu phần ăn, ông không muốn thấy mọi người tiết kiệm ăn rau bởi họ cho rằng họ cần bổ sung chất dinh dưỡng bằng cách ăn các sản phẩm trồng bằng phương pháp hữu cơ.
“Tôi hiểu rằng những người nông dân trồng trọt bằng phương pháp hữu cơ mong muốn họ có thể nói rằng sản phẩm của họ là siêu rau quả bởi hàm lượng các hợp chất chống ô-xi hóa trong các sản phẩm này cao,” ông Blumberg nói. “Nếu người tiêu dùng muốn mua các sản phẩm này vì họ nghĩ rằng chúng an toàn hơn cho hành tinh trái đất, bởi thuốc trừ sâu không có lợi cho sức khỏe hay chỉ đơn thuần là nó tiện khi không phải đi chợ quá xa đó là cũng là điều thật tuyệt vời. Tuy nhiên, nếu người tiêu dùng muốn mua các sản phẩm này vì nó giàu chất dinh dưỡng hơn, có lẽ họ sẽ cảm thấy phân vân. Các nhà khoa học hiện vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng về vấn đề này.”
Theo Bayvut (Sfarm.vn tổng hợp)
